les 5 VMTK kwaadaardige aandoeningen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

doelen

Herhalen erectie stoornis

aan het eind van de les weten jullie de oorzaken van afwijkende celdeling

Weten jullie het verschil tussen goedaardig en kwaadaardige tumoren

herhalen erectie stoornis:
Bij jongeren is de oorzaak van impotentie vaak lichamelijk

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

bij jongeren is het vaak geestelijk , bij ouderen lichamelijk

Bij ouderen is de oorzaak van impotentie BPH

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

de oorzaak kan BPH zijn maar het kan ook door andere lichamelijke aandoeningen komen zoals diabetes of vaatziekten

wat is kanker

• Cellen in het lichaam vermenigvuldigen zich
  
• Soms gaat er iets mis
  
• Het lichaam ruimt dit meestal zelf op
  
• 
  
• Wanneer de “foute “ cel zich vermenigvuldigd dan ontstaat er een tumor
  

benigne en maligne

benigne is goedaardig

maligne is kwaadaardig

de tumor duwt omliggend weefsel weg. Bij welke soort tumor hoort dit?

1. benigne tumor
2. maligne tumor
3. weet ik niet

Groei meestal langzaam

Duwt gezonde weefsels weg

Vernietigt gezonde weefsels niet

Blijft op zelfde plaats

Kan niet metastaseren(= uitzaaien)

Leidt onbehandeld (meestal) niet tot de dood

Ander woord: nieuwvorming (neoplasma)

Goedaardig (benigne), bv. wrat, poliep

Veel gezwellen zijn goedaardig

Een benigne tumor is niet dodelijk

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

Goedaardig betekend dat alleen de cellen goedaardig zijn, goedaardige tumoren op de verkeerde plek kunnen ook hele nare gevolgen hebben (denk aan bijvoorbeeld een goedaardige hersentumor).

uiteindelijk kan een benigne tumor op de verkeerde plek leiden tot de dood

maligne tumor

benigne tumor

maligne tumor groeit meestal snel

Infiltratief (vertakkingen groeien de omliggende gezonde weefsels in)

Destructief (vernietigt gezond weefsel)

Groeit door andere structuren heen (bloedvaten)

Metastase-vorming (metastasering)

Leidt onbehandeld tot de dood

Ander woord voor kwaadaardige tumor: maligniteit

uitzaaiingen

metastasen

Metastasen zijn uitzaaiingen in het lichaam. De kanker groeit ergens anders in het lichaam verder. De cellen hebben nog wel de kenmerken van de oorspronkelijke cellen. Kanker die begonnen is in de longen en uitgezaaid naar de lever heeft nog kenmerken van longcellen, daarom weten ze wat de oorspronkelijke bron was. In dit geval noem je het dan uitgezaaide longkanker

risico factoren

oorzaak: nog veel onbekend

risicofactoren

• roken, chemische stoffen, zonlicht, verkeerde voeding

Nog veel vragen:

Waarom de ene mens wel, en de andere niet?

Waarom gaan gezonde cellen opeens zich anders gedragen?

Waarom reageert één vorm goed op behandeling en een andere vorm niet?

Deze vragen zijn nog niet te beantwoorden.

Wel zijn er risicofactoren, die het ontstaan bevorderen

Ontstaan van kanker is vaak een combinatie van factoren

Bepaalde chemische stoffen

asbest, benzeen, teer, stoffen in sigarettenrook

Erfelijkheid bij bepaalde vormen van kanker

O.a. ‘borstkankergen’ (BRCA).

Straling

Röntgen, radioactieve straling, verbranding door UV-straling

Roken

(te) Veel alcohol

Bepaalde Virussen

herpes bij baarmoederhalskanker

hepatitis-B bij leverkanker

HIV bij Kaposi sarcoom bij aids-patiënten

Welke vragen heb je?

Maak opdracht 5

Voor volgende week

Lees hoofdstuk 31

31.3 / 31.3.1 / 31.3.2 / 31.4