Voeding en spijsverteringsstelsel

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

voedingsstoffen

voedselallergieën - voedselintoleranties

leerdoelen

1. ik weet wat voedingsmiddelen zijn

2. ik weet wat zijn voedingsstoffen zijn

3. ik weet wat bouwstoffen, brandstoffen en  

    beschermstoffen zijn + kan hiervan voorbeelden geven

4. ik ken het verschil tussen een voedingsintolerantie en een voedingsallergie

5. ik weet wat coeliaki is

voedingsstoffen

Voedingswaardetabel 

Voedingsmiddelen

Alles wat je eet of drinkt

In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

- eiwitten

- koolhydraten

- vetten

- vitaminen

- mineralen

- water

- vezels

Voedingsstoffen

Doen dienst als:

- brandstoffen

- bouwstoffen

- beschermstoffen

Water (bouwstof) 

Waarom? 

Je lichaam bestaat uit 65% water --> Door zweet, urine en ademhaling verlies je veel water. 

= veel water drinken om niet uit te drogen!

Vezels (beschermstof)

Waarom? 

Cellulose = voedingsvezel

Zorgt voor een goede spijsvertering.

Voorkomt verstopping! 

Eiwitten (energieleverende stof en bouwstoffen)

Waarom? 

Ze zorgen voor de opbouw van de cellen in ons lichaam.

--> lichaamsgroei

Vetten (Brandstof)

Energieleveranciers voor het lichaam

koolhydraten (Brandstof) 

Energieleveranciers voor het lichaam

Mineralen (bouwstof en beschermstof) 

Waarom?

Natrium, calcium en ijzer 

Ze beschermen ons lichaam!

Calcium = bouwstof 

Groei van de botten.

fluoride= beschermstof

Tegen tandbederf

Vitaminen (beschermstof) 

Waarom?

Vitamine A: huid, ogen en groei

Vitamine B: werking zenuwstelsel

Vitamine C: weerstand tegen ziekten 

Vitamine D: tanden en kalk afzetting in beenderen

Beschermstof

Bouwstof

Brandstof

Water 

Vetten

Suiker

Vezels

Eiwitten

Vitaminen

Mineralen

Vetten

Mineralen

Water is geen cruciale voedingsstof.

1. Waar
2. Niet waar

De functie van voedingsvezels is...

1. Een goede werking van de blaas stimuleren
2. Een goede werking van de hersenen stimuleren
3. Een goede werking van de spijsvertering stimuleren
4. Een goede werking van de ogen stimuleren

Eiwitten leveren ... aan het lichaam.

1. Bouwstoffen
2. Beschermstoffen
3. Brandstoffen

Vetten en suikers zijn energieleveranciers voor het lichaam.

1. Waar
2. Niet waar

Natrium, calcium en ijzer zijn...

1. Vetten
2. Eiwitten
3. Vezels
4. Mineralen

Zijn vitaminen bouwstoffen voor het lichaam?

1. Ja
2. Neen, het zijn beschermstoffen
3. Neen, het zijn brandstoffen

Voedingsintolerantie- voedingsallergie

Casus

voedingsintolerantie

Wat is er volgens jullie met Timo aan de hand?

Casus

Wat is er volgens jullie met Frederique aan de hand?

voedingsallergie

voedingsallergie

- Allergenen: 

   pinda’s, noten, melk, eieren, soja, vis, schaal- en  schelpdieren  

   en tarwe.

- Immuunreactie op eiwitten

- Aanmaak antistoffen 

- Symptomen: mild tot bedreigend

Symptomen voedingsallergie

- Jeuk  -> mond of keel

- Huiduitslag of eczeem

- Zwelling ->  gezicht, lippen of keel

- Ademhalingsmoeilijkheden of piepende ademhaling

- Maagkrampen, misselijkheid, braken of diarree

- In ernstige gevallen -> anafylaxie, een levensbedreigende  

   reactie die onmiddellijke medische hulp vereist.

Voedingsintolerantie 

- gebrek aan enzymen

- gevoeligheid voor additieven, vb: lactose, gluten

- niet verteren of verwerken voedselbestanddeel

- bij grote hoeveelheid

- staat los van het immuunsysteem

Symptomen voedingsintolerantie

Treden niet onmiddellijk na het eten op.

- Winderigheid en een opgeblazen gevoel

- Buikpijn of krampen

- Diarree of constipatie

- Misselijkheid

- Hoofdpijn of vermoeidheid

Is een voedselallergie en voedselintolerantie nu hetzelfde?

1. JA
2. NEEN

Geef de 4 grote verschillen tussen een voedingsallergie en voedingsintolerantie?

Voedselallergie

1.  Een reactie van je immuunssyteem 

2. Snelle reactie

3. Levensbedreigend 

4. Niet afhankelijk van de hoeveelheid

Voedselintolerant

1. Geen reactie van het immuunsysteem. Spijverteringsstelsel

2. Trage reactie

3. Ongemakkelijk

4. Afhankelijk van de hoeveelheid

Als je meteen een dikke keel krijgt bij het eten van noten heb je dan een voedselallergie of een voedselintolerantie?

1. voedselallergie
2. voedselintolerantie

Voedselallergie

Voedselintolerantie

reactie van het lichaam vrijwel meteen na het eten van een allergeen.

de reactie komt veel later ( 8 tot 48 uur )

hevige reactie ( anafylactische shock (ofwel: anafylaxie), kun je aan doodgaan.)

reacties zijn heel verschillend per persoon

Waarom komt voedselallergie vaker voor bij baby’s en jonge kinderen?

1. Hun darmen en afweersysteem zijn nog niet volledig ontwikkeld.
2. Hun voeding bevat meer stoffen die een allergie kunnen uitlokken.
3. Zij worden aan meer ziektekiemen blootgesteld.
4. Zij zijn vaker verkouden en eten dan niet goed.

Wat is Coeliakie?

1. Koemelk-allergie
2. Gluten-allergie
3. Geen suiker kunnen verdragen
4. Noten-allergie

Op je stage bij de facilitaire dienst moet je de lunch voorbereiden voor een vergadering. Eén van de gasten heeft doorgegeven dat hij coeliakie heeft.
Wat mag deze gast niet eten?

1. Brood
2. Vleeswaren
3. Gekookte eieren
4. Yoghurt

Kun je van Glutenintolerantie genezen?

1. Ja
2. Nee

Als je last van een glutenallergie (coeliakie) hebt dan zit het probleem in je

1. Dunne darm
2. Dikke darm
3. Maag
4. Slokdarm

Coeliakie

- glutenallergie (reactie op eiwit)

- immuunziekte

- ontsteking van de dunne darm

 

Glutenintolerantie

- geen autoimmuunreactie

- geen schade aan dunnen darm

Dezelfde symptomen

- Maag- en darmklachten (buikpijn, opgeblazen gevoel, diarree  

   of obstipatie)

- Vermoeidheid

- Hoofdpijn

- Huiduitslag of jeuk

- Gewichtsverlies of moeite met aankomen

- Veranderingen in de stemming of concentratieproblemen

In voedsel kunnen micro-organismen zitten die giftige stoffen aanmaken. Wat kun je krijgen als je die op eet?

1. Voedselallergie
2. Voedselinfectie
3. Voedselintolerantie
4. Voedselvergiftiging

Bronnen

https://nadiabrans.be/gezondheid/voedselallergie-vs-voedselintolerantie-wat-is-het-verschil/ 

https://nadiabrans.be/gezondheid/heb-jij-coeliakie-of-glutenintolerantie/