Wonden en ACT

• Ala 3A
• MBO
• Studiejaar 1

Wonden en ACT Zwachtelen

Doelen

• De student kan de verschillende soorten wonden benoemen
• De student kent de indicaties voor ACT Zwachtelen
• De student kent de aandachtspunten bij ACT Zwachtelen

Welke 3 soorten wonden zijn er?

3 Soorten wonden

1. Rode wond
2. Gele wond
3. Zwarte wond

Decubitus

1. Inwendige bloeding
2. Ontsteking
3. Smetplek
4. Beschadigd onderliggend weefsel

Een scorelijst voor decubitus is:

1. VAS score
2. Bradenschaal
3. EWS score
4. Bristolschaal

Hoeveel fases heeft decubitus?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Welke fase van decubitus is dit?

1. Fase 1
2. Fase 2
3. Fase 3
4. Fase 4

Wat is de oorzaak van decubitus?

1. werking op het lichaam van druk-, schuif- en wrijfklachten
2. Bedlegerige mensen
3. door verminderde doorbloeding ontstaan van een wond
4. alle bovengenoemde

Waar staan de letters TIME voor bij wondrapportage

1. tissue, infection, moisture, edge
2. tissue, infiltration, mosterd, edge
3. weefsel, infectie, vochtigheid, wondranden
4. tekenen, infiltratie, vochtigheid, oorzaak

Opdracht      15 min

Lees dit artikel:

https://www.zorgvoorbeter.nl/huidletsel/wondbehandeling 

Beoordeel de volgende wonden volgens het time model:

wond 1                                 wond 2

ACT, wat was dat ook al weer?

Definitie en Doel 

Definitie

Compressie betekent "druk" en ambulant "moeten bewegen". 

Doel:

Oedeem verminderen en  een doorbloeding van de huid te stimuleren met behulp van druk van buitenaf (zwachtels)

Wanneer ACT?

Indicaties

• Oedeem door veneuze insufficiëntie
  
• Ulcus Cruris venosum
  
• Diepe veneuze trombose
  
• Lymfoedeem/ lipoedeem
  
• Erysipelas
  
• Tromboflebitis
  
• Varices
  

Ulcus Cruris

• Ulcus cruris = open been
• De combinatie van een slechte huid en oedeem kan leiden tot een ulcus venosum of UCV

Oorzaken Ulcus Cruris

• Slecht werkende aderen = circulatiestoornissen
• infecties
• maligniteit
• bestraling

Verschijnselen ulcus cruris

• Verandering van de huid aan het onderbeen
• zwaar en moe gevoel in de benen
• pijn of kramp
• spataderen en/of blauwe aderen aan de binnenkant van de enkel/voet
• oedeem
• wond op been (meestal scheenbeen)

Veneuze en arteriële insufficiëntie

Symptomen veneuze insufficiëntie.

• Krampen in de kuit, vooral ’s nachts.
  
• ’s Avonds oedeem onderbenen en voeten
• Moe en zwaar gevoel in de benen in rust
• Vaak uitgezette bloedvaten aan de zijkant van de voetzool.
  
• Pigmentaties (donkere verkleuring van de huid) van de onderbenen.
• Wondvorming, meestal aan de buitenkant van de enkel, niet scherp begrensd

Contra-indicaties voor ACT 

• Arteriële insufficiëntie (= onvoldoende werking van de bloedcirculatie door de slagaderen)
  
• Totale afsluiting van de diepgelegen vaten (totaal afgesloten diep veneus systeem)
  
• Aanwezigheid van actieve huidaandoeningen
  
• Allergie voor een van de bestanddelen van de zwachtels of therapeutische elastische kousen
  

Ambulante Compressie Therapie

Wat is polsteren?

1. Zwachtels strak aanbrengen
2. Gebruik van speciaal soort zwachtels
3. Holtes opvullen met speciale watten

Polsteren

1. Polsteren is het aanleggen van materiaal om de druk van de zwachtel te verdelen en de huid te beschermen. "het opvullen van de holtes"
2. Op uitstekende delen van het lichaam, bijvoorbeeld de enkel, wordt de druk plaatselijk hoger dan op de niet-uitstekende delen.
   

Opdrachten

Opdracht 1

Bekijk het volgende filmpje  https://www.youtube.com/watch?v=sgHfVDlOyoo

Beschrijf (minstens) 3 verpleegkundige aandachtspunten.

Opdracht 2

Zoek het protocol Zwachtelen onderbeen met korte rek zwachtels in VILANS. Neem deze morgen mee tijdens de les.

Opdracht 3

Take care online

VTH Hoofdstuk 5: Opdracht 1 t/m 7