Les 5 - Taal §3 taalverandering

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Les 5 - Taal § 3

Hallo 1vhtb

Pak je spullen alvast (boek/Nieuw Nederlands/pen+schrift) en je leesboek

Wat ga we doen vandaag?

• Wat weet je nog?
• Uitleg Taalverandering
  
• Zelfstandig werken
• Afsluiting
  

Vorige les

Spreekwoorden en uitdrukkingen, letterlijk en figuurlijk taalgebruik

Bedenk een zin met letterlijk taalgebruik en een zin met figuurlijk taalgebruik (1 min)

Nakijken §2 opdr. 1+2 p. 92-93

Deze les: taalverandering

Waar denk je dat het onderwerp taalverandering over gaat?

Leerdoelen

• Je weet hoe taal verandert door neologismen en leenwoorden
• Je weet wat de termen samenstelling, leenwoord en neologisme betekenen.

Hoe zijn talen ontstaan?

Talen zijn misschien wel een miljoen jaar geleden ontstaan.

Door steeds dezelfde klank voor iets te gebruiken, ontstonden er woorden. 

Mensen die bij elkaar in de buurt 

leefden, maakten samen een taal.

Taalverandering

Het Nederlands van tegenwoordig

lijkt niet meer op het Nederlands 

van lang geleden. 

Begrijp jij deze oudste bewaarde

Nederlandse zin?

Eigenlijk is het een liefdesliedje. 

Taal verandert

Taal staat niet stil. Er komen continue nieuwe woorden (bijv. uit andere talen) of we maken zelf nieuwe woorden.

Neologisme is de Latijnse benaming voor nieuwgevormde woorden

Neo =

• nieuw
  

logos =

• woord
  

Leenwoorden

Woorden die wij overnemen uit ander talen en zo deel worden van het Nederlands

- We lenen vaak woorden van onze buurlanden. 

Bedenk één leenwoord die uit het Engels komt en één die uit het Frans komt (1 min)

Voorbeelden leenwoorden:

• computer (En)
• make-up )(En)
• toilet (Fr)
• crème (Fr)

Woord van het jaar, een slectie:

- Bestie

- Boomer

- Prikspijt

- Knuffelcontact

- Ewa Drerrie

- appongeluk

- TikTok

- Brexit

- Treitervlogger

- Dab

- Sjoemelsoftware

- Selfie

- Plofkip

Etc.

Samenstelling

Dameshakken

of 

Dames hakken

Een woord dat bestaat uit twee of meer zelfstandige woorden

Neologisme	nieuwgevormd woord; ook: bestaand woord dat een nieuwe betekenis krijgt
Leenwoord	woord dat is overgenomen uit een andere taal
Samenstelling	woord dat bestaat uit twee of meer zelfstandige woorden
Taalverloedering	Verslechtering van taal, doordat steeds meer taalregels worden losgelaten
Communiceren	Met elkaar contact hebben en informatie uitwisselen

Begrippen

Zelf oefenen

Cursus 4 taal - §2 Spreekwoorden en uitdrukkingen

Cursus 4 taal - §3 taalverandering

Wat: Maak opdracht 2 op p. 92 en 93 af en maak opdracht 1 en 2 op p. 94 en 95.

Hoe:  Samen met je tafelgenoot.

Hulp: Theorie uit je boek, docent.

Tijd: 20 min.

Uitkomst: Geoefend met spreekwoorden en uitdrukkingen en taalverandering

Klaar?

Lezen in je leesboek of ander huiswerk

Leerdoelen

• Je weet hoe taal verandert door neologismen en leenwoorden

          Ja/nee

• Je weet wat de termen samenstelling, leenwoord en neologisme betekenen.

          Ja/nee

Rustig je spullen opruimen en blijven zitten tot de bel gaat.

Fijne dag!