Overheidsproductie

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

overheid en ruilen over tijd

Rijksbegroting

Een overzicht van de verwachte inkomsten en de geplande uitgaven van het rijk voor het komende jaar.
Gepresenteerd samen met de miljoenennota door de minister van financiën op prinsjesdag.

Grootste inkomstenbronnen:
- Indirecte belastingen
- Directe belastingen
- Premies

Grootste uitgavenposten:
- Sociale zekerheid & Arbeidsmarkt
- Zorg

Begroting en financiering

* begrotingstekort = begrote inkomsten - begrote uitgaven
* financieringstekort = begrotingstekort - aflossingen 

                          = toename staatsschuld

sociale zekerheid

Doel: bestaanszekerheid  en inkomensherverdeling

Sociale verzekeringen: Betaald met premies.

Sociale voorzieningen: Betaald met belastinggeld.

Gevaren voor de sociale zekerheid

Probleem:
- Sociale zekerheid dreigt onbetaalbaar te worden.
- Actieven kunnen niet genoeg geld aan premies opbrengen voor de uitkeringen van de inactieven.

Oorzaak:
- Snelle vergrijzing
- Hoge werkloosheid
- Lage arbeidsdeelname bij vrouwen

Mogelijke oplossingen:
- AOW leeftijd omhoog
- Premies omhoog, uitkeringen omlaag
- Meer actieven en minder inactieven

Goederen

* collectief
* individueel

Pensioenen

* kapitaaldekkingsstelsel vs omslagstelsel
* waardevast vs welvaartsvast

Welke belastingsoort is een voorbeeld van directe belasting?

1. BTW
2. Accijns
3. Loonbelasting
4. BPM

Hoe heet het loon dat de werknemer ontvangt als het inkomen is verminderd met de inhoudingen?

1. brutoloon
2. totale loon
3. nettowinst
4. nettoloon

Bezuinigen op de AOW-uitkeringen kan door middel van:

1. Overstap van omslagstelsel naar kapitaaldekkingsstelsel in combinatie met een waardevaste uitkering.
2. Overstap van omslagstelsel naar kapitaaldekkingsstelsel in combinatie met een welvaartsvaste uitkering.
3. Overstap van kapitaaldekkingsstelsel naar omslagstelsel in combinatie met een waardevaste uitkering.
4. Overstap van kapitaaldekkingsstelsel naar omslagstelsel in combinatie met een welvaartsvaste uitkering.

Welke sociale zekerheid ontvang je als je werkloos bent?

1. AOW
2. WW
3. WIA
4. ZW