Les 11 verdienen en uitgeven

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

Les 11 economie periode 2

havo economie 

Lesdoelen 

Aan het einde van de les kan je: 

• De bezettingsgraad berekenen 
•  De productiefactoren benoemen en uitleggen hoe deze invloed hebben op de; productiecapaciteit en het bruto binnenlands product. 
• Uitleggen hoe arbeidsproductiviteit invloed heeft op prijzen.

De overheidsbestedingen (O) worden betaald met belastingen (B) die zij van gezinnen ontvangen.

(B-O)= financieringssaldo overheid

overheidstekort, geld lenen bij de financiele instellingen

(E-M)= saldo lopende rekening

Export > Import, buitenland moet ons meer betalen, buitenland moet geld lenen 

Voorbeeld

Y = 1000

B = 200

S = 250

Hoeveel bedraagt de consumptie ?

Y = C + S + B

1000 = C + 250 + 200 

=> C = 1000 - 450 = 550

1000

200

250

550

100

105

225

Voorbeeld

Y = 1000       I = 225

B = 200        M = 100

S = 250         E = 105

C= 550

Gevraagd: bereken de overheidsbestedingen.

Y = C + I + O + E - M

1000 = 550 + 225 + O + 105 - 100

=> O = 220

1000

200

250

550

100

105

225

220

Wat is Y?

Wat is GEEN primair inkomen? (KANO!!)

1. belasting
2. huur
3. winst
4. rente

Waar staat KANO voor?

1. Kapitaal, Arbeid, Nettowinst, Omzet
2. Kapitaal, Afschrijving, Natuur, Ondernemerschap
3. Kapitaal, Arbeid, Natuur, Ondernemerschap
4. Kapitaal, Afschrijving, Natuur, Onderneming

Er zijn 4 productiefactoren; KANO. Welke 5 primaire inkomens komen daaruit?

1. kapitaal arbeid natuur ondernemerschap
2. loon rente natuur winst pacht
3. kapitaal loon rente pacht huur
4. rente huur loon pacht winst

K

A

N

O

apitaal

arbeid

atuur

ndernemerschap

Hoogconjunctuur

Consumenten geen meer uit.

Productie stijgt.

Werkgelegenheid stijgt. 

Werkloosheid daalt. 

Krappe arbeidsmarkt: werkgevers en de overheid (vraag naar arbeid) hebben moeite om genoeg mensen te vinden. 

Laagconjunctuur

Consumenten geven weinig uit. 

Productie daalt.

Werkgelegenheid daalt. 

Werkloosheid stijgt.

Ruime arbeidsmarkt: werkgevers en overheid (vraag naar arbeid) kunnen uit genoeg arbeiders kiezen voor het werk wat zij hebben. 

Bezettingsgraad

De werkelijke productie in procenten van de productiecapaciteit

100% is perfect 

Bezettingsgraad

Formule:

Werkelijke productie : Productiecapaciteit x 100

Schrijf dit op

Een fietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 fietsen per dag. Er worden 40 fietsen geproduceerd.
Is hier sprake van onderbezetting

1. Juist
2. Onjuist

Een fietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 fietsen per dag. Er worden 40 fietsen geproduceerd.
Bereken de onderbezetting

Een fietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 fietsen per dag. Er worden 40 fietsen geproduceerd.

Bereken de bezettingsgraad.( op hele procenten)

Een motorfietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 motorfietsen per dag. De fabriek is 5 dagen per week open. In week 11 worden er 210 motorfietsen geproduceerd.

Bereken de bezettingsgraad.( op hele procenten)

Bezettingsgraad & laagconjunctuur

Laagconjunctuur --> onderbesteding --> bestedingen zijn lager dan de productiecapaciteit. 

Conjuncturele werkloosheid

Bezettingsgraad = productie : productiecapaciteit x 100%

Bezettingsgraad en hoogconjunctuur

Hoogconjunctuur --> overbesteding  --> bezettingsgraad is hoog. 

Gevolg: inflatie en krappe arbeidsmarkt.

Als er meer besteed wordt in een land, dan dat er wordt gemaakt in een land. Waar komen deze goederen dan vandaan?

Wat gebeurt er met de werkloosheid als de rente daalt? Leg in stappen uit.

Arbeidsproductiviteit

Wat een persoon kan produceren in een bepaalde tijd

Formule voor arbeidsproductiviteit

Productie : gewerkte tijd = arbeidsproductiviteit

    

rekenvoorbeeld arbeidsproductiviteit

Voorbeeld:

Situatie 3: loonkosten +5% en arbeidsproductiviteit +10% 

Omzetten naar indexcijfers: loonkosten = 105.0 en arbeidsproductiviteit = 110.0.

LpP = 105.0 / 110.0 x 100% = 95.5 -> loonkosten per product dalen met 4,5% (= gunstig voor de werkgever).

rekenvoorbeeld arbeidsproductiviteit

Voorbeeld:

Situatie 3: loonkosten +5% en arbeidsproductiviteit +10% 

Wat is de verandering in loonkosten per product?

ARBEIDSPRODUCTIVITEIT=

Productie(waarde) per persoon in een bepaalde periode

Voor het hele land bereken je de arbeidsproductiviteit door:

                              productiewaarde 

                              werkgelegenheid

De inflatie is 2%. De loonstijging is 4,5%. De arbeidsproductiviteit stijgt met 4%. Hoeveel is de initiële loonstijging?

vraag : arbeidsproductiviteit

werkgelegenheid in personen stijgt met 5%

productie stijgt met 8%

loonkosten stijgt met 4%

inflatie: 3%

vraag: wat is de arbeidsproductiviteitsindex? Rond af op hele getallen.

goed antwoord

De arbeidsproductiviteitindex = stijging productie/stijging werkgelegenheid = 108/105 * 100% = 102,9

 

Hoeveel heb je van deze les geleerd?

0100