2HVa spelling na de vakantie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1,2

Welkom terug 2HVa!

taalvoutje

zie jij een fout in de tekst hiernaast?

Goed of fout?

Het is de tegenwoordige tijd.

lesprogramma

  taalvoutje (2 min)

ww spelling, wat weet je nog? (8 min)

dictee (14 min) + nakijken (6 min)

planning (4 min)

quiz en uitleg of boekenpitch

  

Vandaag

  Lesdoel:

- je weet (weer) hoe het zit met ww spelling (enkele aspecten)

- je kent de planning van de komende 2 wkn

  

les nakijken/lezen 

LessonUp klascode 2HVa: fhhgf 

wat weet je nog over de spelling van ....

• persoonsvorm tt
• persoonsvorm vt
• (on)voltooid deelwoord?
• ww als bijvoeglijk naamwoord?

dictee

Luister goed en noteer de volgende zinnen in je schrift. 

dictee - nakijken

1 De verdachte bekent schuld.

2 Deze fiets verkeert in uitstekende conditie.

3 Het afval wordt hier gedumpt.

4 Jij bedoelt dat dit niet voor mij is bedoeld?

5 Hij is het barbecueën verleerd.

dictee - nakijken

6 Snijd de wortel in reepjes.

7 Ik heb de bloem gezeefd en de sla gewassen.

8 Beantwoord je de vraag even?

9 April doet wat hij wil.

10 Nadat je de aardappels hebt geschrobd, snijd je ze in stukken.

dictee - nakijken

11 Mijn opa heeft het eerder verteld.

12 De geschatte aankomsttijd heb ik genoteerd.

13 De gestrande walvis had een vergrote lever.

dictee - nagekeken

0-2 fout? Prima gedaan, blijf oefenen tot de toets

3-5 fout? Ok gedaan, maar het kan beter. Kijk goed naar waar je fout(en) zit, geef daar extra aandacht aan. Blijf oefen op alle vormen.

>6 fouten? Werk aan de winkel! Kijk goed waar je fouten zitten, stel vragen wanneer je iets niet begrijpt en ga heel veel oefenen.

de planning

1. toets: vrijdag 15 november
2. leerstof: werkwoordspelling
3. ma en di uitleg/vragen, op vrijdag oefentoets
4. boekenpitch afronden

wat je moet weten...

1. werkwoordspelling leerstof
2. spellingsboekje van Bruuttaal
3. oefenmateriaal Kwizl/cambiumned.nl 
4. lessen nalezen lessonup klascode? tfgbb 

maakwerk voor morgen

Begrijp je nog niet alles van ww spelling? Noteer je vraag en stel die morgen in de klas.

Geen vragen = alles begrijpen? Blijf oefenen!

bedankt voor vandaag!

terugblik

(Herhaling) Hoeveel verschillende vormen kent de pv in de tegenwoordige tijd?

antwoord: drie

Welke zijn dat?

EV		MV
ik	ik-vorm	wij	hele ww
jij	ik-vorm + t	jullie	hele ww
hij/zij/het	ik-vorm + t	zij	hele ww

Hoe spel je de pv in de tegenwoordige tijd?

1. Zoek het hele werkwoord.
2. Haal -en eraf, want dan heb je de stam. Soms kleine wijziging om daar de ik-vorm van te maken.
3.             

EV		MV
ik	ik-vorm	wij	hele ww
jij	ik-vorm + t	jullie	hele ww
hij/zij/het	ik-vorm + t	zij	hele ww

Wanneer gebruik je de verschillende vormen  in de tegenwoordige tijd?

EV		MV
ik, ... jij	ik-vorm	wij	hele ww
jij	ik-vorm + t	jullie	hele ww
hij/zij/het	ik-vorm + t	zij	hele ww

Wanneer gebruik je die verschillende vormen in de tegenwoordige tijd?

1. Gebruik het werkwoord lopen als voorbeeld.
   

            Ik loop (=ik-vorm)   → ik-vorm

           Jij loopt / Loop jij?   → ik-vorm +t / ik-vorm

            Hij/zij/ het loopt      → ik-vorm +t

            Wij/jullie/zij lopen  → hele werkwoord                

voltooid deelwoord?

• voltooid = wanneer iets is afgerond, het is gebeurd of gedaan
• het is herkenbaar doordat het voorafgegaan is of wordt gevolgd door een hulpwerkwoord; hebben, zijn, of worden.

Zo schrijf je een voltooid deelwoord (vd)

• schrijf het zoals je het hoort, zo eenvoudig mogelijk
•  gebruik de verlengproef om te weten of de laatste letter een t of d moet zijn
• vorm: ge + ik-vorm + t/d
• Twijfel tussen d of t? Gebruik 't ex-kofschip 

Let op!

• scheidbare ww krijgen bij het VD -ge ín het woord.
  Vb: Moet ww spelling volgens jou worden afgeschaft?
• sommige samengestelde ww zijn niet scheidbaar, het vd krijgt dan ge- ervóór. 
  Vb: Op dit terrein heb ik vroeger gehandbald.
• werkwoorden die al beginnen met ge-, be-, ver-, ont- en er- krijgen geen extra voorvoegsel.
  Vb: De koploper heeft zijn voorsprong vergroot.

sterke en zwakke werkwoorden

wat is het verschil?

STERKE

werkwoorden

hebben de KRACHT om in de verleden tijd van klank te veranderen

REGELS verleden tijd

bij sterke werkwoorden

In het enkelvoud: schrijf op zoals het klinkt

In het meervoud: schrijf op zoals het klinkt

VOORBEELD

STERKE WERKWOORDEN

kopen : ik koop - ik kocht

lopen : ik loop - ik liep

geven : wij geven - wij gaven

kruipen : zij kruipen - zij kropen

ZWAKKE

werkwoorden

de klank blijft in de verleden tijd hetzelfde

Persoonsvorm in de verleden tijd zwakke ww

EV

mv

ik -vorm + te / de

ik -vorm + ten / den

Hoe zien de verschillende vormen van de pv in de verleden tijd eruit?

antwoord: twee verschillende vormen (of vier, het is maar hoe je kijkt)

Welke zijn dat?

EV		MV
ik	ik-vorm + te/de	wij	ik-vorm + ten/den
jij	ik-vorm + te/de	jullie	ik-vorm + ten/den
hij/zij/het	ik-vorm + te/de	zij	ik-vorm + ten/den

Hoe weet je of je een -te(n) of -de(n) moet schrijven?

gebruik: 't ex Kofschip.

ww minus -en = stam

laatste letter van de stam in 't ex kofschip? 

>> Dan schrijf je de vt met een t

laatste letter van de stam NIET in 't ex kofschip? 

>> Dan schrijf je de vt met een d

lachen - lach              

                                 de H staat in 't ex-kofschip

lach+ te - hij lachte/ wij lachten

                            

Staat de laatste letter van de stam in

't ex-kofschip dan moet je -te of -ten gebruiken

Let op !

Het is nu belangrijk om eerst naar de stam  te kijken

1. hele werkwoord verhuizen -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

korte uitleg

Engelse werkwoorden

Engelse werkwoorden

Werkwoorden die uit het Engels komen, vervoeg je op dezelfde manier als Nederlandse (zwakke) werkwoorden;

joggen - ik jog - hij jogt - hij jogde - hij heeft gejogd

downloaden - ik download - hij downloadt - hij downloadde - hij heeft gedownload

gamen - ik game - hij gamet - hij gamede - hij heeft gegamed

Engelse werkwoorden

• sommige ww behouden -e in de stam, vanwege uitspraak. Vb: gamen> ik game deleten>ik delete
• ww met lange -o verliezen -e in de stam, krijgen een -o erbij.
  Vb: bingoën>hij bingoot, scoren>ik scoor)

Spelling Engelse werkwoorden

De uitspraak bepaalt of je aan het eind van de ik-vorm één of twee medeklinkers schrijft. Vernederlandst? Dan enkel.

paintballen- ik paintball- hij paintballt- hij paintballde- hij heeft gepaintballd

grillen- ik gril- hij grilt- hij grilde- hij heeft gegrild

stressen - ik stres - hij strest - hij streste - hij is gestrest

Spelling Engelse werkwoorden

Bij de verleden tijd luister je naar de laatste klank.

Hoor je een s-klank, dan schrijf je in de verleden tijd een -t.

racen - ik race - hij racet - hij racete - hij heeft geracet

smashen - ik smash - hij smasht - hij smashte - hij heeft gesmasht

Engelse werkwoorden

• soms zijn er twee vormen van de verleden tijd mogelijk, omdat er twee uitspraakmogelijkheden zijn van de infinitief (vb: leasen>ik leasede/leasete, golfen>ik golfde/golfte

maakwerk

je kijkt voor vrijdag een tweede filmpje over ww als bijvoeglijk naamwoord.

Je noteert in je schrift:

Wat is een bn?

Welke 5 schrijfregels zijn er?

maakwerk I

je kijkt voor of op vrijdag een filmpje over ww als bijwoord.

Je noteert in je schrift:

Wat is een bijwoord?

wat is de schrijfregel?

Welke 6 spellingsregels zijn er voor gebruik van een ww ?

maakwerk II

je kijkt voor of op vrijdag een filmpje over enkelvoudige zinnen en samengestelde zinnen.

Je noteert in je schrift:

Wat is het verschil tussen een enkelvoudige zin en een samengestelde zin?