Leren voor GS

• Mentorles
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Leren voor GS

Oriënteren

Voor je een tekst begint te lezen, kun je een tekst bekijken zonder hem helemaal te lezen. Je kunt je oriënteren op een tekst. Je kijkt bijvoorbeeld naar de titel, de plaatjes, opvallende woorden, tussenkopjes, grote letters, woorden in de kantlijn, kleur, lijstjes met begrippen enzovoorts. Op deze

manier kun je er al zonder echt de hele tekst te lezen achterkomen waar de tekst over gaat, wat het onderwerp van de tekst is. Dat is handig! Als je het onderwerp van een tekst moet omschrijven, dan doe je dat in de vorm van een korte kreet. Het onderwerp van een tekst kun je meestal in één woord

of in een paar woorden zeggen.

Op deze manier bespaar je veel tijd: je weet waar de tekst over gaat zonder hem helemaal gelezen

te hebben.

Op welke manier helpt deze tekst je bij het oriënteren?

1. titel
2. tussenkopjes
3. plaatjes
4. opvallende woorden

Wat is het onderwerp van deze tekst?

Lezen & Moeilijke woorden

Als je je goed hebt georiënteerd op de tekst en je dus het onderwerp van de tekst hebt gevonden, ga je de hele tekst globaal lezen. Als je een moeilijk woord tegenkomt, lees dan door. Ga het niet meteen in het woordenboek opzoeken want dan ben je meestal al weer vergeten wat je aan het

lezen was. Bijna altijd worden lastige woorden vanzelf duidelijk als je de hele tekst leest. Soms is het ook al genoeg te weten wat een woord ongeveer betekent. Probeer dus altijd eerst zelf de betekenis

te bedenken. Gebruik pas als je echt geen idee hebt het woordenboek.

Wat zou het woord "reconstructie" kunnen betekenen?

Wat zou het woord "agrarisch" kunnen betekenen?

Hoofdgedachte!

Als je de tekst goed gelezen hebt en je begrijpt alle woorden dan ga je proberen van elke alinea het onderwerp en de hoofdgedachte te vinden. De hoofdgedachte van een tekst of van een alinea is het onderwerp en het belangrijkste wat daarover wordt gezegd. Hierbij gebruik je altijd een goede zin, geen kreet! Soms is die zin letterlijk in de tekst te vinden, soms in de eerste alinea of in de laatste alinea, maar vaak staat de hoofdgedachte niet letterlijk in de tekst. Dan moet je zelf een zin formuleren die samenvat: wat wordt in de tekst over het onderwerp gezegd?

Wat is de hoofdgedachte van het stukje 2.1.2?

Overhoren

‘Hoe ik een repetitie wiskunde of Engels moet voorbereiden, weet ik wel. Maar bij vakken als geschiedenis is dat veel moeilijker, omdat er zoveel tekst in het boek staat. De leraar gaf ons pas een heel goede tip. Hij zei: ‘Maak voor je zelf overhoorvragen.’ Ik wist eigenlijk niet wat hij daarmee bedoelde. Jij?’

Overhoren

Wat moet ik doen voordat ik overhoorvragen ga maken?

Eerst...

Daarna...

En tot slot...

Overhoorvragen:

Overhoorvragen hebben dus iets te maken met de hoofdzaken, hoofdgedachte en begrippen. 

Maak eens een overhoorvraag voor
2.1.1 of 2.1.2

Oefenvraag

Kijk naar de bijgevoegde bron. Benoem welk soort samenleving we hier zien en leg uit aan de hand van twee kenmerken waarom dat zo is. 

Benoem welk soort samenleving we hier zien en leg uit aan de hand van twee kenmerken waarom dat zo is.

Benoem welk soort samenleving we hier zien en leg uit aan de hand van twee kenmerken waarom dat zo is.

Bonus: Welk begrip past het beste bij Ötzi?

1. Homo Habilis
2. Nomaden
3. Neolitische revolutie
4. Evolutietheorie