1.2 De Republiek als handelsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij GS!

1. Telefoon in de tas!
2. Pak je laptop en schrift erbij.
3. Kom in de LessonUp met je eigen naam.
4. Zoek op Google naar de VOC. Wat was dat?

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling paragraaf 1.1
   
2. Leerdoelen
3. Start maken Par 1.2 De Rep als handelsland
4. Oorzaak rijkdom Republiek
5. Compagnieën
6. Aan de slag!

Herhaling: Hoe heet de algemene vergadering van De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden?

1. Gewestelijke Staten
2. Algemene ledenvergadering van Nederland
3. Staten-Generaal

Raadspensionaris

Stadhouder

Defensie

Handel

Legeraanvoeder

Maurits van Oranje

Van Oldenbarnevelt

Herhaling: Wie kreeg de schuld van het Rampjaar 1672?

1. Johan van Oldenbarnevelt
2. Johan de Witt
3. Prins Maurits van Oranje
4. Michiel de Ruyter

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Hoe Nederland geld verdiende door de handel met het Oostzeegebied.
2. Je kent de begrippen handelskapitalisme, compagnie en monopolie.
3. Ook weet je wat de voordelen en nadelen zijn van Compagnieën.
4. En je weet waar de letters VOC voor staan.

1.2 De Republiek als handelsland

VOC

Handel binnen Europa

• Oorzaak rijkdom in de Republiek: NL onder de zeespiegel.
• Daarom was het land te nat om te verbouwen. Wel veeteelt, boter & kaas.
• Vanaf 1500 Handel met Oostzee.
  
• Verkopen: Boter & kaas.
• Kopen: Graan & hout.
• Fluitschip
• Meer kopen dan nodig was voor de Republiek (?).
• Met extra winst verkopen aan Spa en Por.

Fluitschip

Een fluitschip is een type Nederlands zeilschip dat vooral in de 17e eeuw werd gebruikt. Het werd ontwikkeld voor handel en vrachtvervoer. Fluitschepen hadden een smalle romp en een breed dek, waardoor ze veel vracht konden meenemen, maar minder tol hoefden te betalen in buitenlandse havens, waar belasting vaak werd geheven op basis van de breedte van het schip.

Oostzee

Naar Indië

(Herhaling)

• Portugal hield de route naar Indië geheim.
• Cornelis de Houtman probeerde die te vinden, werd gevangen, maar leerde de route kennen.
• In 1595 vertrok hij met vier schepen naar Indië.
• Na hem vertrokken 65 Nederlandse schepen naar Indië, 50 keerden rijk beladen terug.
  

Cornelis de Houtman

Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan.

Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Samenwerken

• Voordat er een reis gemaakt kon worden moest er eerst geïnvesteerd worden (?).
• Bemanning, schip, voedsel, kaarten etc.
• Handelskapitalisme - Geld uitgeven aan handel, met het doel winst te maken.
• Om risico's te delen gingen handelaren samenwerken! Waarom kan dat handig zijn?
• Compagnie - (Handels)bedrijf, om de risico's te delen
• Meerdere compagnieën had ook nadelen!
• Oplossing voor de concurrerende prijzen?

LD: Wat is een compagnie

1. Specerijen
2. Handelsbedrijf
3. Een soort schip
4. Pakhuis voor goederen

VOC

• De Staten-Generaal greep in! 
• In 1602 werd de VOC opgericht: Einde alle losse compagnieën.
• Verenigde Oost-Indische Compagnie 
• VOC krijgt een monopolie - Alleen VOC mochten handelen met Indië. 
• Hier mochten ze alles aan doen: Oorlog & contracten sluiten.
• Je kon aandelen kopen in de VOC. 
• Na 10 jaar kreeg je geld terug met winst. 
• Zo kon iedereen verdienen aan de handel.

Monopolie

Monopolie betekent dat je de enige bent die in of met iets handelt.

LD: Wat is een monopolie?

1. een bedrijf die handelt in Oost-Indië
2. Een bedrijf die producten verkoopt in Azië.
3. Een bedrijf die producten koopt in Azië.
4. Een product wordt slechts door één partij wordt aangeboden

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Hoe Nederland geld verdiende door de handel met het Oostzeegebied.
   
2. Je kent de begrippen handelskapitalisme, compagnie en monopolie.
   
3. Ook weet je wat de voordelen en nadelen zijn van Compagnieën.
   
4. En je weet waar de letters VOC voor staan.

LD: Er vond ook handel binnen Europa plaats:
In welke zee handelde de Republiek?
Welke producten verkochten ze en kochten ze?

LD: Hoe zorgden de losse compagnieën ervoor dat iedereen minder verdiende?

LD: Waar staan de letters VOC voor?

1. Verenigde Oosterse Compagnie
2. Verzamelde Oost-Indische Compagnieën
3. Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Verzamelde Oosterse Compagnie

Ik kan antwoord geven op de leerdoelen:
LD1: Hoe Nederland geld verdiende door de handel met het Oostzeegebied.
LD2: Je kent de begrippen handelskapitalisme, compagnie en monopolie.
LD3: Ook weet je wat de voordelen en nadelen zijn van Compagnieën.
LD4: En je weet waar de letters VOC voor staan.

Ja!

Nee

Een beetje...

Aan de slag!

Boek 2 vmbo-t/havo

Paragraaf 1.2 De Republiek als handelsland

Opdrachten: 4, 6 & 7

Welkom bij GS!

1. Telefoon in de tas!
2. Pak je laptop en schrift erbij.
3. Kom in de LessonUp met je eigen naam.
4. Zoek op Google naar de WIC. Wat was dat?

Handelspost

In gebieden waarmee veel gehandeld werd, stichtte de VOC handelsposten. Die bestonden uit kantoren, pakhuizen en woningen voor de ambtenaren van de VOC. Soms was de handelspost versterkt, zoals op dit schilderij. In een gevaarlijk gebied was er bij de handelspost een fort met soldaten.

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling vorige les
2. Leerdoelen
3. Afmaken Par 1.2 De Rep als handelsland
4. Video: VOC en WIC
5. Driehoekshandel
6. Aan de slag!
   

Herhaling: Door welke handel werd de Republiek rijk voordat de VOC bestond?

1. Handel met Griekenland
2. Handel met de Oostzee
3. Handel met Indonesië
4. Handel met Rusland

Herhaling: Hoe zorgden de losse compagnieën ervoor dat iedereen minder verdiende?
Wat was de oplossing?

Herhaling: VOC

• De Staten-Generaal greep in! 
• In 1602 werd de VOC opgericht: Einde alle losse compagnieën.
• Verenigde Oost-Indische Compagnie 
• VOC krijgt een monopolie - Alleen VOC mochten handelen met Indië. 
• Hier mochten ze alles aan doen: Oorlog & contracten sluiten.
• Je kon aandelen kopen in de VOC. 
• Na 10 jaar kreeg je geld terug met winst. 
• Zo kon iedereen verdienen aan de handel.

Monopolie

Monopolie betekent dat je de enige bent die in of met iets handelt.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat de WIC voor een bedrijf was. 
2. Waar de letters WIC voor staan.
3. Ken je het begrip Driekhoekshandel.
4. Je weet het verschil tussen de VOC en de WIC.
5. En kun je het begrip uitleggen aan de hand van een tekening.

WIC

• Ook in het westen ging Nederland handelen: WIC - West-Indische Compagnie.
• 1621 opgericht.
• Slaven uit West-Afrika en plantageproducten uit Amerika.
• Dit zorgde voor een driehoek met handel.
• Kaapvaart - Piraterij met toestemming van de regering om schepen van de vijanden aan te vallen. 
• Spanje had hier veel last van, dit kostte ze veel geld!

11.000.000 tot 12.500.000 Slaven

In totaal werden in de periode van de Nederlandse slavenhandel over de gehele wereld 11 tot 12,5 miljoen Afrikaanse slaafgemaakten verscheept en verkocht. Hiervan werden er circa 600.000 door Nederlanders verhandeld. 

Brandmerk

Met het brandmerken van een slaaf konden eigenaren laten zien dat de slaaf van hen was. Dit betekent dat slaven niet vrij zijn.

Slavenschip

Geoctroyeerd betekend zoiets als een besloten gezelligheidsvereniging,

Driehoekshandel

Driehoekshandel aantekening

LD: Waar staan de letters WIC voor?

1. West-Indische Compagnie
2. Westers Ingestelde Compagnie
3. West-Iconische Compagnie
4. Welvaart-Indische Compagnie

Waarmee kopen de Nederlanders slaven? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Textiel
2. Kruiden
3. Drank
4. Wapens

Waarom zouden slaven een brandmerk krijgen van de WIC?

Voor hoeveel procent van de totale slavenhandel is Nederland verantwoordelijk?

1. 5%
2. 25%
3. 55%
4. 80%

Leerdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

1. Wat de WIC voor een bedrijf was.
   
2. Waar de letters WIC voor staan.
   
3. Ken je het begrip Driekhoekshandel.
   
4. Je weet het verschil tussen de VOC en de WIC.
5. En kun je het begrip uitleggen aan de hand van een tekening.

LD: Leg in 3 zinnen het begrip Driehoekshandel uit

Geweren, stoffen, alcohol etc.

Plantageproducten

Slaven

LD: Je weet het verschil tussen de VOC en de WIC

Kaapvaart

Specerijen

Slavenhandel

Driehoekshandel

Monopolie

1602

Aandelen

1621

Ik kan antwoord geven op de leerdoelen:
LD1: Wat de WIC voor een bedrijf was.
LD2: Waar de letters WIC voor staan.
LD3: Ken je het begrip Driekhoekshandel.
LD4: Je weet het verschil tussen de VOC en de WIC.
LD5: En kun je het begrip uitleggen aan de hand van een tekening.

Ja!

Nee

Een beetje...

Aan de slag!

Boek 2 vmbo-t/havo

Paragraaf 1.2 De Republiek als handelsland

Opdrachten 4, 6, 7, 8, 9 & 10

Extra 13 & 14