Herhaling woordsoorten havo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling woordsoorten

3 havo

Deze les 

1.  Wat weet je nog?

2. Herhaling van de woordsoorten (havo 2)

3. Oefenen

ZNW

(zelfstandig naamwoord) 

LW

(lidwoord)

BW

(bijwoord)

HWW

(hulpwerkwoord)

VZ

(voorzetsel)

P. VNMW

(persoonlijk voornaamwoord)

ZWW

(zelfstandig werkwoord)

B. VNMW.

(bezittelijk voornaamwoord)

BV. NMW

(bijvoeglijk naamwoord)

VR. VNMW.

(vragend voornaamwoord)

Waarom 

heb

jij

je

nieuwe 

fiets

niet

in 

de

schuur

gezet?

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Lidwoord: de, het, een

Zelfstandig naamwoord: mensen, dieren, dingen, namen en begrippen 

- Je kan er bijna altijd een lidwoord voor zetten.

- De meeste woorden hebben een enkelvoud en meervoud.

- Je kan er een verkleinwoordje van maken.

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord: zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Dat is een rode auto.

- Dat is een snelle, rode auto.

- Mijn oma heet een gouden ketting.

Voorzetsel

Voorzetsels: voorzetsels kunnen een tijd, plaats of reden aangeven.

Voorzetsels tijd

Tijdens, voor, na, sinds, over.

Voorzetsels plaats

Denk aan de kooi:

in, op, naast, onder, achter, tussen, met, boven enz.

Voorzetsels reden

Vanwege, wegens, door

Noteer vijf voorzetsels.

Wat zijn de voorzetsels?
Hannah maakte het uit met Quint op het feest van school.

1. het, met, van
2. met, uit, op, van
3. met, op, van
4. met, van

Bijwoord

Bijwoord: geeft een                     ,             ,                                of  

Kan iets zeggen over een:

• Bijvoeglijk naamwoord: Dat is een erg zieke mevrouw.
• Bijwoord: Hij kan heel hard rennen.
• Werkwoord: De scooter rijdt hard.

Hier, daar, er, ergens, nergens

plaats

absoluut, zeker, misschien

zekerheid

nu, soms, straks, gisteren, morgen, vanavond, daarna

tijd

nooit, niet, geen

ontkenning

Hij is een bijzonder aardige jongen
Wat is het bijwoord?

1. Hij
2. bijzonder
3. aardige
4. jongen

De warme, natte, januari maand.
Warme is een...

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. zelfstandig naamwoord
4. voorzetsel

De meester was heel erg boos op de kinderen.
Wat is/zijn de bijwoord(en)?

1. Meester
2. erg
3. heel
4. kinderen

Zelfstandig werkwoord (zww)

• Belangrijkste werkwoord in de zin
• Heb je maar één werkwoord? Dan is dit sowieso een zww.
• Heb je meerdere werkwoorden?

        --> Er kan altijd maar één zww in de zin staan

        --> Dan is vaak het laatste werkwoord van de zin het zww.

Let op! Een zww kan alleen voorkomen in een werkwoordelijk gezegde

Hulpwerkwoord (hww)

• Kan alleen in een zin staan met meer dan één werkwoord.
• Je kan een hulpwerkwoord altijd uit de zin halen.
• Kunnen meerdere hww in de zin staan.
• Geeft nooit de handeling aan.

Voorbeelden hww en zww

Wij schrijven netjes in ons schrift.

In de winkel hebben ze brood gekocht.

Ik hoop nog ver te kunnen fietsen.

Koppelwerkwoord (kww)

• Kan alleen voorkomen bij een naamwoordelijk gezegde

Grotendeels dezelfde eigenschappen als het zww:

• Belangrijkste werkwoord in de zin
  
• Heb je maar één werkwoord? Dan is dit sowieso een kww.
  
• Heb je meerdere werkwoorden?
  

        --> Er kan altijd maar één kww in de zin staan.

        --> Dan is vaak het laatste werkwoord van de zin het kww.

Koppelwerkwoord (kww)

Er zijn 9 koppelwerkwoorden:

zijn - worden - blijven

blijken - lijken - schijnen

heten - dunken - voorkomen

Ineke gaat naar de stad.

gaat is een...

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord
3. koppelwerkwoord

Ik ben gisteren 10 geworden.

geworden is een..

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord
3. koppelwerkwoord

Ze BLIJFT een apart geval.

1. Koppelwerkwoord
2. Hulpwerkwoord
3. Zelfstandig werkwoord

Wat is GEEN koppelwerkwoord?

1. Lijken
2. Lopen
3. Dunken
4. Schijnen

Voornaamwoorden

Voornaamwoorden

wederkerig voornaamwoord

        elkaar

        mekaar

Vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Met een vragend voornaamwoord vraag je naar een persoon of een ding, zoals wie of wat. 

De vragende voornaamwoorden zijn: wie/wat/welk(e)/wat voor

Wie heeft er van de taart gesnoept?

Ik heb geen idee welke taart je bedoelt.

Wat voor een taart heb je gebakken?

Wat heb je gisteren gedaan?

Wat is een..

1. Vragend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord
3. onbepaald voornaamwoord
4. aanwijzend voornaamwoord

Kan ik jouw pen even lenen?

Jouw is een...

1. persoonlijk voornaamwoord
2. vragend voornaamwoord
3. wederkerend voornaamwoord
4. bezittelijk voornaamwoord

Wie heeft het schoolfeest georganiseerd?
Wie is een...

1. aanwijzend voornaamwoord
2. persoonlijk voornaamwoord
3. vragend voornaamwoord
4. betrekkelijk voornaamwoord

Hij is zich van geen kwaad bewust.

Zich is een...

1. persoonlijk voornaamwoord
2. vragend voornaamwoord
3. wederkerend voornaamwoord
4. bezittelijk voornaamwoord

Je kent nu weer de onderstaande woordsoorten

• zelfstandig naamwoord
• lidwoord
• bijvoeglijk naamwoord
• zelfstandig/hulp/koppelwerkwoord
• bijwoord
• vragend/persoonlijk/bezittelijk/wederkerend/wederkerig voornaamwoord

En dan komt er vandaag het tussenwerpsel bij!

Het tussenwerpsel

Staat los van de rest van de zin waar het in staat en kan ook als zelfstandige uitroep fungeren: 

Ja, hallo, dat is toch niet normaal?

Toe maar, jij hebt een grote mond! 

Ik ben niet doof, hoor!

Shit, ik ben mijn sleutel vergeten!

Noteer de tussenwerpsels in de onderstaande strip

Noteer de tussenwerpsels in de onderstaande strip

Huiswerk

Kleur de ijsbeer!

Maak opdrachten 15-19, H1.4