2.3 De opkomst van het christendom (Deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

2.3 De opkomst van het christendom (Deel 2)

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- Hoe het christendom ontstond.

- Hoe joden in het Romeinse rijk terechtkwamen.

- Hoe het christendom werd verspreid, verboden en later de Romeinse staatsgodsdienst werd.

Wat weet jij eigenlijk
van het Jezus?

Verdraagzaamheid

De Romeinen hadden tientallen goden

Veroverde volken mochten hun eigen goden blijven aanbidden.

Jodendom

In Judea woonden de joden

Joden geloven in één god en zijn monotheïstisch

Zij weigerden de Romeinse goden en keizer te vereren

Uiteindelijk kwamen de joden in opstand

Jezus van Nazareth

• Jezus is een Joodse man die rondreist in de streek Palestina en vertelt dat God goede mensen beloont en slechte mensen straft (prediker).
• Jezus krijgt veel aanhangers. 
• De Romeinen vinden hem daarom gevaarlijk. Ze nemen hem gevangen en kruisigen hem, de straf voor een opstandige slaaf.

Christenen

• De volgelingen van Jezus noemen zichzelf christenen.
• Dit komt van Christus, dat 'gezalfde' betekent.  
• Zij geloven in de woorden die Jezus (via zijn leerlingen) aan hen heeft gegeven: 'Iedereen is gelijk voor God en voor ieder goed mens is er een plek in de hemel'.

Christenen in het Romeinse Rijk

Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 

De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof 

zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

De verspreiding van het Christendom in het Romeinse Rijk.

Verspreiding rond het jaar 75.

Verspreiding rond het jaar 200.

Verspreiding rond het jaar 300.

Verspreiding rond het jaar 400.

Christenen in het Romeinse Rijk

• Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 
• De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof (gelijkheid in de hemel, mysterieus en interessant) zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

Christenen gebruikten zelden het kruis als symbool. Ze gebruikte liever het Chi Rho-teken: de eerste twee letters van de naam Christus in het Grieks. De twee letters naast het teken zijn de alpha (α) en de omega (Ω): de eerste en laatste letter van het Griekse alfabet. Hiermee gaven ze aan dat Jezus het begin en het einde was.

Christenvervolging

• Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 
• Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, en dat is niet de Romeinse keizer!

• De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...
  

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Constantijn de Grote

• Christenen zijn ruim 3 eeuwen vervolgd in het Romeinse Rijk.
• Door Constantijn de Grote komt daar een einde aan: kort voor een veldslag zou hij in een visioen een teken hebben gezien met daarbij geschreven de woorden dat de god van de christenen hem de zege belooft. 
• Hij won de veldslag en werd christen...

Staatsgodsdienst

• In 394 gebeurt er iets bijzonders: keizer Theodosius verplicht iedereen om christen te worden.
• Het christendom wordt staatsgodsdienst en alle andere godsdiensten worden verboden. 
  
• Een staatsgodsdienst is de enige godsdienst dat een land toelaat.
• Iedereen die niet christen is wordt vervolgd en hij verbiedt de Olympische Spelen, omdat ze niet christelijk zijn.
  

Romeinse munt met het hoofd van Theodosius I de Grote

Een nieuw geloof

De baas van de Rooms-katholieke kerk is de paus.

De paus kon niet alles alleen doen en had mensen die hem per gebied hielpen. 

Deze mensen zijn bischoppen.

Begrippen uit deze les

• Godsdienstvrijheid
• Kerk
• Bischoppen
• Paus
• Rooms-katholieke kerk

Huiswerk

Maken 2.3 De opkomst van het Christendom
Opdrachten 4 en 6.