V4 ges - p1 - les 1: Inleiding in geschiedenis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Les 1: Inleiding in de geschiedenis

Thema 1

Per. 1

2022-2023

Wat gaan we vandaag doen?

1. Even elkaar leren kennen

2. Inleiding in het jaar: wat gaan we doen?

3. Inleiding in geschiedkunde.

Even elkaar leren kennen

                                                               V4gs1

leerlingen                                                                                               ik

gaan een 10 halen op eindexamen      ga er (mede voor zorgen 

                                                                                 dat jullie die 10 halen)

                                                                                          

                                                                [e-mail]

                                                                                    ma, di, do (ochtend), vr

6

Periode 2  

Middeleeuwen:  Monniken en Ridders & steden en staten (KA 8 t/m 17) 

Periode 1

Wat is geschiedkunde? (vaardigheden)

Prehistorie KA 1, 2, 3 + oudheid (KA 4, 5, 6, 7)

Periode 3

 - Britse Rijk in het westen

KA 18, 25, 29

Wat gaan we dit jaar doen?

Hoe kom je hier doorheen?

• Hou de studieplanner in de gaten
  
• Hou je werk bij (maak huiswerk en hou de stof bij)
  
• Vergeet niet te oefenen

Maar wat is dan 

Valt het onder geschiedenis?

Wat er is gebeurd in de WOII.

1. ja
2. nee

Valt dit onder geschiedenis?
De mythe van Hercules en de 12 werken

1. ja
2. nee

Valt dit onder geschiedenis?
Dinosaurussen-kunde

1. ja
2. nee

Valt dit onder geschiedenis?
Het analyseren van spotprenten

1. ja
2. nee

Valt dit onder geschiedenis?
Het onderzoeken van een dagboek van ridder Florian uit 1498.

1. ja
2. nee

Valt dit onder geschiedenis?
Het onderzoeken van een prehistorisch skelet

1. ja
2. nee

Wat is geschiedenis?

geschiedenis

de geschiedenis zelfst.naamw. (v.) Uitspraak: [xəˈsxidənɪs] Verbuigingen: geschiedenis|sen (meerv.) 1) wetenschap die het verleden onderzoekt Voorbeelden: `vaderlandse geschiedenis`,

Geschiedenis is een reconstructie met behulp van bronnen

Maar valt dan alles uit het verleden onder geschiedenis? Nee... waar ligt de grens?

Geschiedenis is iets anders dan verhaaltjes over vroeger vertellen.... het is uitvinden wat die verhaaltjes zijn! 

Geschiedenis is iets anders dan verhaaltjes over vroeger vertellen.... het is uitvinden wat die verhaaltjes zijn! 

En dat doe je door bronnen uit het verleden te onderzoeken en op basis van dit 'bewijs' een verhaal te reconstrueren. 

Opdracht

Ronde 1

In 2018 werd er een mysterieus skelet gevonden in Londen: het skelet had laarzen aan! Maar wie was het skelet? En interessanter nog:  hoe was het er terecht gekomen?  

3 min.

5 min.

Ronde 2

Als je alleen het skelet hebt, roept het vooral vraagtekens op. Je kunt weinig anders dan speculeren. Maar dat willen we niet. We willen zo veel mogelijk zekerheid... Dus gaan we het skelet nader onderzoeken. 

Veranderd je mening?

Het skelet was van een man die waarschijnlijk rond de 35 jaar was. Hij lag met zijn hoofd gedraaid naar de zijkant. Een arm lag boven zijn hoofd. Het was een man die waarschijnlijk mager was, maar wel gespierd.

Na onderzoek bleek de man veel last van artrose te hebben gehad. Deze aandoening zorgt ervoor dat kraakbeen veranderd in het gewricht. Hierdoor zal de man stijf zijn geweest en waarschijnlijk pijn hebben gehad. Artrose kan erfelijk zijn of veroorzaakt worden door overgewicht, maar ook langdurig zwaar lichamelijk werk kunnen het veroorzaken. Andere verwondingen zijn niet gevonden.

Zijn tanden waren op een plek zeer afgevlakt. Het lijkt erop dat hij vaak dezelfde beweging maakte of hetzelfde tussen zijn tanden klemden. Aangezien hij aan het water is gevonden, is het een logische conclusie dat hij vaak touw tussen zijn kaken klemde, zoals een visser zou doen.

De laarzen waren van leer. Een duur materiaal in die tijd. Er zaten dubbele zolen onder de laarzen. Tussen deze zolen was een soort mos gestopt. Dit zou de laarzen beter maken voor zwaarder terrein. De laarzen waren niet versierd. Ze hadden geen hakken of gespen. Ze waren vooral praktisch. Opvallend was de hoogte. Ze waren tot net boven de knie (en dus opvallend hoog).

10 min.

Ronde 3

Na onderzoek wordt meer duidelijk over wie de man ooit was. Maar over de reden waarom hij daar lag, geeft het nog weinig informatie...  Dus heb je meer bronnen nodig. 

Bekijk de bronnen. 

Weet je nu hoe het skelet daar is komen te liggen?

10 min.

• Hoe zeker ben je van je antwoord op een schaal van 1 tot 10    (1 niet zeker, 10 heel zeker)?
• Waarom geef je het dit cijfer?
  

Wie was die man?

De hoge laarzen waren bij uitstek geschikt voor wie door de modder aan de oevers van de Theems moest ploeteren. Dat wijst erop dat de man zijn bestaan verdiende in de modder van de Theems. Misschien als visser, die vanaf de wal zijn vangst probeerde op te hengelen, misschien als mudlark, een soort strandjutter die bij laagwater bruikbare spullen op de drooggevallen modderplaten aan de oevers verzamelde en probeerde door te verkopen.

DOODSOORZAAK

De doodsoorzaak van de man is niet vast te stellen. Het skelet is gevonden op een plek waar door de stroming van het water materialen aanspoelen op de oevers. Het is dus niet eens met zekerheid te zeggen dat de man is overleden op de plek waar hij is gevonden. Het kan zijn dat hij ergens anders in het water viel en een stuk met de stroom is meegevoerd, voordat zijn lichaam op de oever vast kwam te liggen en bedekt raakte onder sediment. Wel geeft de vondst archeologen een bijzonder inkijkje in het zware leven van mensen die hun bestaan bij elkaar moesten schrapen aan de oevers van de rivier.

Afsluiting

• Wat heb je vandaag geleerd?
• Zijn er nog vragen?

Wat heb je geleerd?