Les 13 Meervoud zelfst.nw+bijvoeglijke nw 26 sept

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2,3

Welkom!

Nederlands is mijn goedste vak

Dat had je niet gedenkt he?

Ik heb alles opgezoekt

en in mijn schrift geschrijft.

Wat gaan we doen?

- Instructie 

- Aan het werk

- Evaluatie

LESDOEL

- ik weet hoe ik het meervoud van zelfstandige naamwoorden moet schrijven.

- ik weet  wat een bijvoeglijke naamwoord is en welke uitgangen het heeft. 

Meervoud zelfstandige naamwoorden 

Het meervoud van een zelfstandig naamwoord kan eindigen op: -en , -s of de –‘s 

- en	komt het meest voor	wiel- wiel en	huid- huid en
- s	als een woord eindigt op: -e, -el, -er, -en -ie, -eau	bureau- bur eaus	keizer- keizer s
- 's	als een woord eindigt op: -a, -i, -o, -u, -y bij afkortingen	baby- baby 's cd- cd 's

Meervoud zelfstandige naamwoorden 

Als het zelfstandig naamwoord eindigt op een beklemtoonde -ie: schrijf je -ën erachter . 

bv. kopieën, categorieën, bacteriën 

let op:

Woorden die eindigen op 2 klinkers, krijgen een -s eraan vast:

kangoeroe --> kangoeroes

Klinkers die een accent hebben, tellen voor 2 klinkers en dan schrijf je ook een -s eraan vast:

café  --> cafés

- ee	ën	zeeën
o, a, i, u, medeklinker met y alleen bij voorkomen uitspraakverwarring	's	menu's, baby's, taxi's bureaus, etuis (geen uitspraakverwarring
s en f	z en v	leerwoorden: buis-buizen, golf-golven
korte lange klank	klinker weghalen, medeklinker verdubbelen	boot-boten blok-blokken
goed luisteren	-eren	ei-eieren, blad bladeren
sommige woorden hebben staan alleen in meervoud of enkelvoud	ijs, hersenen, nieuws, kleren
ie	iën of ieën, afhankelijk van klemtoon	bact e riën, categori eën

Er zijn ook een aantal bijzonderheden:

- soms kan het meervoud eindigen op -eren

 voorbeeld: 

blad – bladeren

 kind – kinderen

Een aantal woorden die eindigen op -um (van oorsprong Latijnse woorden) hebben 2 meervouden

voorbeeld:

museum – musea / museums

 datum – data / datums

centrum – centra / centrums

 stadium – stadia / stadiums

Opdracht

Maak nu opdracht 1 op het blaadje. 

Bijvoeglijk naamwoord

2 uitgangen: 

- e	komt het meeste voor	de kort e man, de mooi e vrouw
-en	alleen bij het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord : hout, beton, metaal, koper, goud, papier, wol, stro, katoen , leer	een beton nen muur, een hout en schutting, de stroo ien hoed, de goud en munt

Meestal

eindigt het op een -e 

de blauwe trui                                   het dikke boek                      de kale kop 

Materiaal

Als het bijvoeglijk naamwoord aangeeft van welk materiaal het is gemaakt, dan schrijf je er altijd -en achter. 

de houten stoel                     de gouden ring                               de wollen trui. 

Modern materiaal

Als het van een modern materiaal is gemaakt komt er niets achter. 

de plastic tas                    de aluminium trap         de polyester boot

Let op!

Bij ‘een’ komt er niet altijd een uitgang​

De auto ---> een mooie auto​

Het meisje ---> een mooi meisje

Opdracht

Maak nu opdracht  3  bijvoeglijke naamwoorden

op het blaadje. 

Huiswerk 

Opdracht  2 en opdracht 4 bijvoeglijke naamwoorden

op het blaadje. 

Het meervoud van oma?

1. omaas
2. oma's
3. omaën
4. omas

Het meervoud van wolf?

1. wolfen
2. wolven

Het meervoud van filmmuseum?

1. filmmusea
2. filmmusea's
3. filmmuseum
4. filmmuseums

Het meervoud van stad?

1. steden
2. stadden
3. staden
4. stads

Het meervoud van wc?

1. wcen
2. wc'en
3. wcs
4. wc's

Het meervoud van zilver?

1. zilvers
2. zilvere
3. zilver
4. zilveren

Het meervoud van appel?

1. appels
2. appelen

Opdracht

Schrijf de bijvoeglijke naamwoord (en) op. 

 Schrijf de antwoorden onder elkaar!

De oude man kocht toch nog
een nieuwe fiets

Die stille jongen kreeg
een prachtig boek.

In die drukke straat stonden veel
nieuwe huizen

Jan fietste met een grote vaart over dat kleine bruggetje.

Dat nieuwe boek in die grijze
kaft is prachtig.

Ik lust geen koude chocolademelk.

Vader kreeg een boze brief van onze nieuwe meester.

Die vervelende jongen verscheurde zijn mooie tekeningen.

Er stonden veel rode rozen en witte lelies in die verwaarloosde tuin.