Herhalen H5

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H5 Reacties en energie
herhalen

Herhalen 5.1

Stoffen

Voorwaarden verbranding

Een
brand ontstaat alleen
wanneer
alle

drie
de voorwaarden aanwezig
zijn.

Wanneer een van de voorwaarden
wordt

weggehaald,
dooft het vuur.

Een
verbrandingsreactie is altijd een reactie met zuurstof.

Bij
een
verbrandingsreactie komt altijd warmte vrij: Exotherm.

Verbranding elementen

Een verbranding is een reactie met zuurstof.

Bij de verbranding van een element ontstaat het oxide van dat element.

Verbranding van:

CuO -> Koperoxide           

Al₂O₃ -> Aluminiumoxide 

MgO ->Magnesiumoxide                        Let op bij metaaloxides geen telwoorden

SO₂ -> (mono)zwaveldioxide               Let op mono aan het begin mag weg!

H₂O -> Diwaterstofmono-oxide = Water

Oxiden

Wat is de juiste naam ?

P₂O₃

1. difosfortrioxide
2. fosfortrioxide
3. fosforoxide
4. fosfortrioxide

Wat is de juiste naam?

Al₂O₃

1. dialuminiumtrioxide
2. aluminiumtrioxide
3. dialuminiumoxide
4. aluminiumoxide

(On)volledige verbranding

Volledige verbranding

• voldoende zuurstof
  
• Er ontstaat CO2

Onvolledige verbranding

• Onvoldoende zuurstof
• Er ontstaan CO en C

Zeer giftig gas!

Ontstane oxiden

Aantonen verbrandingsproducten

Reagens = stof die een andere stof zichtbaar maakt

• Water maakt wit kopersulfaat blauw 
  
• Koolstofdioxide maakt helder kalkwater troebel
• Bruin Broomwater met zwaveldioxide wordt kleurloos
  

Producten zijn niet altijd te zien. Denk aan waterdamp en koolstofdioxide. Je kunt ze wel aantonen. 

Explosies

Explosies

Bij een explosieve verbrandingsreactie moeten de fijn verdeelde brandstof en de zuurstof in de juiste verhouding gemengd zijn.

Er moet ook een sterke exotherme reactie optreden waarbij gasvormige producten ontstaan.

Wat voor reactie is het verbranden van een lucifer?

1. Exotherme reactie
2. Endotherme reactie

Welke stof heeft welk reagens?  

Water

Koolstofdioxide 

Zwaveldioxide 

Wit kopersulfaat

Broomwater

Kalkwater

Herhalen 5.2

Zie de planner op de ELO en in Teams in het scheikundekanaal voor de leerdoelen en de filmpjes

 Soorten reacties

Vormingsreactie:

meerdere beginstoffen --> 1 eindproduct

Ontledingsreactie:

1 beginstof --> meerdere reactieproducten

Verbrandingsreactie:

brandstof + zuurstof --> oxide(s)

2 C6H14 + 13 O2 → 12 CO + 14 H2O
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming
4. Onvolledige verbranding

2 AgCl (s) --> 2 Ag (s) + Cl2 (g)
is een .....

1. vormingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. ontledingsreactie

C (s) + O2 (g)--> CO2 (g)
is een .....

1. vormingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. ontledingsreactie

Ontledingsreacties

De meeste ontledingsreacties zijn endotherm: Er is energie nodig om ze te laten verlopen.

Thermolyse: ontleding met behulp van warmte

Elektrolyse: ontleding met behulp van elektriciteit

Fotolyse: ontleding met behulp van licht

Bij een ontledingsreactie gaan moleculen kapot

1. waar
2. niet waar

Bij een ontledingsreactie gaan atomen kapot

1. waar
2. niet waar

Welke van de volgende reacties is een ontledingsreactie?

1. benzine(g) + zuurstof(g) -> koolstofdioxide(g) + water(g)
2. water(l) -> waterstof(g) + zuurstof(g)
3. magnesium(s) + zuurstof(g) -> magnesiumoxide(s)
4. waterstof(g) + zuurstof(g) -> water(g)

Welke van de volgende reacties is een vormingsreactie?

1. benzine(g) + zuurstof(g) -> koolstofdioxide(g) + water(g)
2. water(l) -> waterstof(g) + zuurstof(g)
3. magnesium(s) + zuurstof(g) -> magnesiumoxide(s)
4. waterstof(g) + zuurstof(g) -> water(g)

Welke van de volgende reactie is geen ontledingsreactie

1. Thermolyse
2. Verbranding
3. Electrolyse
4. Fotolyse

2 H2O → 2 H2 + O2
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming

Bij de fotolyse van zilverchloride is energie nodig in de vorm van ...

1. licht
2. warmte
3. elektriciteit
4. geluid

Met behulp van elektrische energie wordt aluminium gemaakt uit aluminiumerts. Dit is een ...

1. Thermolyse
2. Elektrolyse
3. Fotolyse
4. Geen ontleding

5.3: Overmaat  

Er is van 1 stof meer aanwezig dan je nodig hebt. 

Voorbeeld:

Reactie van calcium met zuurstof. 

Voor 5 gram calcium heb je 2,4 gram zuurstof nodig. 

Stel er is 3 gram zuurstof aanwezig. 

Dan is zuurstof met 3-2,4 = 0,6 gram in overmaat aanwezig. 

Als in een reactiemengsel een stof in overmaat is dan

1. is er van die stof het meeste
2. is er van die stof het minste
3. is het reactievat te groot
4. is er van die stof meer dan nodig

Waterstof en zuurstof reageren in massaverhouding 1:8. Van welke stof heb ik te veel als ik 4 gram waterstof laat reageren met 36 gram zuurstof?

1. Ik heb 4 gram waterstof teveel
2. Ik heb 4 gram zuurstof te veel
3. Ik heb 4 gram waterstof te weinig
4. Ik heb 4 gram zuurstof te weinig

waterstof en zuurstof reageren in massaverhouding 1:8. Heb ik te veel zuurstof als ik 4 gram waterstof laat reageren met 36 gram zuurstof?

1. Ja
2. ja, ik heb 4 gram te veel
3. nee, ik heb 0,5 gram waterstof te weinig
4. nee, ik heb 4 gram te weinig

3 g magnesium reageert met precies 2 g zuurstof tot magnesiumoxide. Men laat nu 36 g magnesium reageren met 26 g zuurstof. Hoeveel blijft er van welke stof over?

1. 4 gram magnesium
2. 2 gram zuurstof
3. 33 g magnesium en 24 g zuurstof
4. alles gaat op

overmaat

                                  aluminium     +      zuurstof  --> aluminiumoxide

Massa verhouding:           9        :          8                              

                                  

Je hebt 210 g aluminium en 230 g zuurstof.

Welke stof is in overmaat?

Hoeveel van deze stof houd je over?

Welke stof is in overmaat en hoeveel van deze stof houd je over?

1. Al en je houdt 26 g over
2. O2 en je houdt 43 g over
3. Al en je houdt 23 g over
4. O2 en je houdt 6 g over