Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

Ziekte van Crohn

Collitus Ulcerosa

Stomatitus

Aandoeningen aan de slokdarm

Coeliakie

PDS (Prikkelbare darmsyndroom)

Gal en Nierstenen

Terugblik vorige les.

Even opfrissen

Dunne darm

Dikke darm

Lever

Alvleesklier

Endeldarm

Rectum

Slokdarm

Maag

Beschrijf enkele aandoeningen van de mond, slokdarm en de maag.

1. stomatitis
2. oesofagitis
3. maagkanker
4. hernia diafragmatica

Veel voorkomende klachten

Bij darmziekten komen de volgende klachten het vaakst voor:

• Misselijkheid en braken
• Buikpijn
• Diarree
• Obstipatie
• Bloed/slijm bij de ontlasting

Misselijkheid en braken hebben we bij de maagziekten al behandeld. Welke medicijnen werden hierbij gegeven?

- Anti-emetica: werkend op de hersenen of op de maag zelf. 

Wat wordt er voorgeschreven bij buikpijn? 

Wat zijn de verschillen tussen Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn?

IBD

IBD: Inflammatory Bowel Disease

• Chronische ontstekingen van de darm 
• Ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

Bij beide ziekten is de oorzaak onbekend:

• Verstoord afweersysteem
• Erfelijkheid
• Leefstijlfactoren

Verschil Crohn en Colitis:

1. Plek van de ontsteking: Alleen in de dikke darm en endeldarm
2. Ernst van de ontsteking: Ontstekingen beperken zich tot de slijmvlieslaag. Hierdoor ontstaan alleen oppervlakkige ontstekingen aan de binnenkant van de darm.
3. Uitgebreidheid van de ontsteking: De darm is aaneengesloten ontstoken en de endeldarm is er altijd bij betrokken.
4. Darmvernauwingen: Deze treden vrijwel nooit op bij colitis ulcerosa.

Symptomen IBD

Colitis ulcerosa: 

• diarree voorafgegaan met hevige buikkrampen, 
• ontlasting gemengd met slijm en bloed, 
• kan weken tot maanden duren

Crohn: 

• zelfde klachten
• ontstekingen elders in het lichaam (huid, mondslijmvlies)
• obstipatie a.g.v. vernauwing
• fistelvorming naar andere organen

behandeling ziekte v Crohn en colitis ulcerosa: Pentase infusen, metazalline

Verschillen Crohn en Colitis

De luchtpijp ligt voor de slokdarm

1. Ja
2. Nee

De slokdarm eindigt in de

1. dunne darm
2. maag
3. keelholte
4. dikke darm

Wat is de functie van de slokdarm?

1. Het kleiner maken van het voedsel.
2. Opslagplaats van eten.
3. Voedingsstoffen naar het bloed brengen.
4. Eten naar de maag vervoeren.

Welke slokdarm aandoeningen zijn er?

Slokdarm

Zuurbranden

Reflux

Middenrifbreuk

(Hernia Diafragmatica/HD)

Ontsteking van de slokdarm

(Oesophagitis)

Tumor in de slokdarm

(Oesophagus carcinoom)

Oesophaguscarcinoom

Slokdarmkanker

Oesofagitis

Slokdarm ontsteking

Oorzaak:

• Door herhaaldelijke blootstelling aan maagzuur
• Vaak door beperkte werking sluitspier slokdarm
• Bestraling

Symptomen:

• Pijn achter het borstbeen
• Misselijkheid/braken
• Maagzuur, snel vol zitten

Behandeling: Maagzuurremmers, maagbeschermers

afbeelding: Barrett-slokdarm

Oesophaguscarcinoom

slokdarmtumor

Oorzaken:

• frequent gebruik alcohol en tabak
• frequente blootstelling schadelijke stoffen bv reflux

Klachten:

• passageklachten (slikklachten)

Behandeling slokdarmkanker: 

Operatie (bijvoorbeeld buismaag) en aanvullende therapie

Wat laat deze afbeelding zien?

1. Een darm met Coeliakie
2. Een darm met de ziekte van Crohn
3. Een gezonde dikke darm
4. Een gezonde dunne darm

Coeliakie

Coeliakie: Glutenallergie

• Gluten: Eiwit in granen (tarwe, rogge, haver etc.)
• Gluten beschadigen slijmvlies van dunne darm
• Begint al op zéér jonge leeftijd (ong. 9 maanden)
    * Het kind groeit niet goed en heeft veel diarree

De symptomen kunnen bij kinderen vaag zijn en zelfs ook een poos verminderen en helemaal verdwijnen...

Als kinderen voor het eerst brood/koekjes krijgen, kunnen klachten optreden. Vaak is dit rond de 9 maanden. 

De reden voor deze vage ontwikkeling in klachten is niet duidelijk...

Coeliakie

Beschadigd de darmslijmvlies.

Daardoor ontstaat ook vaak een lactose-intolerantie.

Beeld Coeliakie

Normale darmen (links) versus darmen met coeliakie (rechts)

Coeliakie: behandeling

Gastro-enteritis

Gastro-enteritis: ontsteking van maag en darmen (buikgriep)

Gastritis: ontsteking van de maag

Enteritis: ontsteking van de darmen

• Meestal door virus, bacterie of parasiet
• Overdracht via ontlasting -> besmette voorwerpen, handen en eten...
• Zeer besmettelijk, zelfs zonder klachten

Gastritis

Ontstoken maagslijmvlies

Oorzaken:

• Alcoholmisbruik (beschadigt slijmvlies)
• Virussen (denk aan buikgriep)
• NSAID's (ibuprofen, naproxen, diclofenac)
• Teveel maagzuur
• Auto-immuunziekte
• Bacteriële infectie (oa Helicobacter Pylori)

Symptomen: *  Opgeblazen gevoel, 

                            *  Pijn in bovenbuik

                            *  Misselijkheid, braken

Helicobacter Pylori (en gastritis) kan uiteindelijk leiden tot maagzweren en maagkanker

Behandeling hangt af van oorzaak: antibioticum, stoppen met roken, minderen met alcohol, gebruik van maagbeschermers bij NSAIDs

Ulcus

maagzweer

Oorzaken

• chronische Gastritis 
• Zie gastritis 

Symptomen

• Zie gastritis 
• Met name pijn bij een lege maag (hongerpijn) 

Behandeling

• Dieet
• Medicatie (AB, maagzuurremmers)
• Stoppen met roken

Einde les.

Bedankt en tot de volgende keer!