Leren luisteren

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3,4

Leren luisteren

Doelen: Domein B Kijk- en luistervaardigheid

De kandidaat kan:

– aangeven welke informatie relevant is, gegeven een vaststaande behoefte;

– de hoofdgedachte van een tekst aangeven;

– de betekenis van belangrijke elementen van een tekst aangeven;

– conclusies trekken met betrekking tot intenties, opvattingen en gevoelens van de spreker(s);

– anticiperen op het meest waarschijnlijke vervolg van een gesprek;

– aantekeningen maken als strategie om een tekst aan te pakken.

(Syllabus centraal examen, 2023)

Les 1

Lesdoel:  De leerling leert luisterstrategieën, zodat de luistervaardigheid van de leerling bevorderd wordt.

Luisterstrategieën

1. Het activeren van voorkennis en op basis daarvan voorspellingen doen;
2. Het gebruiken van woordraadstrategieën, zoals kennis van woorden uit andere talen, ontleden van samenstellingen, gebruik van de context; 
3. Het herzien en bijstellen van gemaakte voorspellingen;
4. Het reguleren van emoties (niet in de stress schieten als je iets niet begrijpt, het inzicht dat je niet élk woord hoeft te begrijpen);
5. Notities maken tijdens het luisteren (afhankelijk van het luisterdoel);
6. Tijdens een gesprek (tweezijdig luisteren)"inzetten van compenserende strategieën, zoals vragen om herhaling);
7. bij kijkluisteren: gebruikmaken van de beelden (mits deze het gehoorde ondersteunen, beeld kan ook afleiden) (Dönszelmann,  Beuningen, Kaal, Graaff, 2021, p.240)

Luisterstrategie 1 & 2 oefenen..

1. Het activeren van voorkennis en op basis daarvan voorspellingen doen;

2. Het gebruiken van woordraadstrategieën, zoals kennis van woorden uit andere talen, ontleden van samenstellingen, gebruik van de context.

(Dönzelmann et al., 2021, p. 240) 

Du hörst einen kurzen Hörtext an der Rezeption. Um was könnte es in dem Gespräch gehen?

Lies den Text. Waren deine Einschätzungen bei A richtig? Erkennst du Wörter aus einer anderen Sprache?

God dag, jag skulle vilja boka ett rum för två personer med balkong. Är det möjligt?

Du hörst einen kurzen Hörtext über essen. Um was könnte es in dem Gespräch gehen?

Lies den Text. Waren deine Einschätzungen bei A richtig? Erkennst du Wörter aus einer anderen Sprache?

Vorrei ordinare un bicchiere di vino rosso e una pizza con formaggio, prosciutto, peperoni, pomodori, cipolla e funghi. Grazie!

Luisterstrategie 6 oefenen..

6. Tijdens een gesprek (tweezijdig luisteren)"inzetten van compenserende strategieën, zoals vragen om herhaling).

(Dönzelmann, 2021, p. 240) 

Welche Fragen/Formulierungen kannst du verwenden, wenn du etwas nicht verstehst?

Luisterstrategie 7 oefenen..

7. Bij kijkluisteren: gebruikmaken van de beelden (mits deze het gehoorde ondersteunen, beeld kan ook afleiden) 

(Dönzelmann, 2021, p. 240) 

Leesstrategie 3 & 5 oefenen..

3. Het herzien en bijstellen van gemaakte voorspellingen;

5. Notities maken tijdens het luisteren (afhankelijk van het luisterdoel);

(Dönzelmann, 2021, p. 240) 

Twee vormen van luisteren

Zoekend luisteren	Structurerend luisteren
"De luisteraar heeft van tevoren een bepaalde, specifieke informatiebehoefte; alleen die informatie interesseert hem, de rest van de tekst niet." (Kwakernaak, 2009, p. 179)	"De luisteraar interesseert zich in principe voor de hele tekst; hij probeert de rode draad, de hoofdpunten te vinden." (Kwakernaak, 2009, p.179)

Wat voor tekstsoorten komen voor bij zoekend luisteren?

Notitie voor de docent:

Weerbericht, verkeersinformatie, omroepen op het station etc. 

Beispiel: Wettervorhersage (zoekend luisteren)

Welcher Monat ist es?

Wie ist die Temperatur in Berlin?

Wie ist das Wetter und die Temperatur in München?

Wie ist das Wetter an den Küsten?

https://www.germanzone.org/horverstandnis-das-wetter-deutschland/

Wat voor tekstsoorten komen voor bij structurerend luisteren?

Notitie voor de docent:

Aflevering van een serie, film, talkshow etc.

Les 2

Lesdoel: De leerling kan...

1. aangeven welke informatie relevant is

2. de hoofdgedachte van een tekst aangeven;

3. aantekeningen maken als strategie om een tekst aan te pakken.

Luisterstrategie 1

Het activeren van voorkennis en op basis daarvan voorspellingen doen. 

(Kwakernaak, 2009, p. 179)

Waar zouden de drie video's over kunnen gaan?

3 Sendungen von Neuneinhalb

Neuneinhalb ist eine Fernsehsendung über aktuelle Themen. 

Thema:	Hobby & Sport	Klima & Umwelt	Gesundheit
Titel Sendung	Graffiti - Kunst oder Schmiererei?	Letzte Generation - Wie weit darf Protest gehen?	Süchtig nach zocken?
	9.20 Minuten	9.34 Minuten	9.33 Minuten

Luisterinstructie: Structurerend luisteren. 

Luisterronde 1: Globaal luisteren (oriënteren in de tekst)

Du wählst selber welches Video du sehen möchtest!

Thema:	Hobby & Sport	Klima & Umwelt	Gesundheit
Titel Sendung	Graffiti - Kunst oder Schmiererei?	Letzte Generation - Wie weit darf Protest gehen?	Süchtig nach zocken?

Je hoeft nog geen aantekeningen te maken. 

Luisterstrategie 3: Het herzien en bijstellen van gemaakte voorspellingen;
Klopte jouw eerder gemaakte voorspelling?

😒🙁😐🙂😃

Luisterronde 2: Gedetailleerd luisteren. 

Fasse den Hörtext zusammen. Du kannst das Video zwischendurch auf Pause stellen. 

Thema:	Hobby & Sport	Klima & Umwelt	Gesundheit
Titel Sendung	Graffiti - Kunst oder Schmiererei?	Letzte Generation - Wie weit darf Protest gehen?	Süchtig nach zocken?

Kontrolle: Gruppenarbeit

Finde Mitschüler, die das gleiche Video gesehen haben, und vergleiche die Zusammenfassungen. Schreibt gemeinsam eine Zusammenfassung!

Aufgabe zum Sprechen:

 Beantworte auf Deutsch die Frage, die zu deinem Video gehört.

 

Titel Sendung:	Graffiti - Kunst oder Schiemerei?	Letzte Generation - Wie weit darf Protest gehen?	Süchtig nach zocken?
Frage:	Wie findest du Graffiti?	Wie weit darf Protest gehen?	Was zockst du gerne und warum?

Les 3

Lesdoel: De leerling kan...

– aangeven welke informatie relevant is, gegeven een vaststaande behoefte;

– de hoofdgedachte van een tekst aangeven;

– de betekenis van belangrijke elementen van een tekst aangeven;

– aantekeningen maken als strategie om een tekst aan te pakken.

Fase 1 & 2 - Plannen & voorspellen

Worum könnte es im Hörtext 'Süße Schokolade, bitterer Nachgeschmack' gehen? 

Welche niederländischen/ deutschen Wörter könnt ihr erwarten? Verwende eventuell ein Wörterbuch.

Mache dir eine Bingokarte! 

Fase 1 & 2 - Plannen & voorspellen

Worum könnte es im Hörtext 'Süße Schokolade, bitterer Nachgeschmack' gehen? 

Welche niederländischen/ deutschen Wörter könnt ihr erwarten? Verwende eventuell ein Wörterbuch.

Mache dir eine Bingokarte! 

Das Ergebnis...

Fase 2 - Eerste keer luisteren

a) Höre dir das Video an und spiele deine Bingokarte, aber ergänze auch neue Informationen!

b) Vergleiche deine Informationen mit einem Mitschüler. Worüber bist du dir noch nicht sicher und welche Information fehlt? Notiere das auf einem Poster. 

Tot 5.30

learngerman.dw.com

Fase 3 - Tweede keer luisteren

a) Höre dir das Video nochmal an. Verbessere oder ergänze das Poster. 

b) Erstellt in einer Gruppe von 4 Personen eine Zeitlinie über das Video. Sucht die wichtigsten Kernpunkte heraus. 

c) Bespreche das Ergebnis mit der Klasse. 

learngerman.dw.com

Fase 4 - Derde keer luisteren

a) Die Lehrerin sagt der Klasse was im Klassenergebnis falsch ist und ihr sollt die richtigen Informationen im Video finden. Dieses mal seht ihr das Video mit deutschem Untertitel.

Wer die meisten Fragen beantworten kann, hat gewonnen!

 

Fase van reflectie

Setze dir Lernziele. Was würdest du das nächste Mal bei einer solchen Höraufgabe anders machen?

Les 4

Lesdoel: De leerling past de geleerde luisterstrategieën toe en kan daardoor aangeven welke informatie relevant is, de betekenis van belangrijke elementen van een tekst aangeven en  aantekeningen maken als strategie om een tekst aan te pakken.

Bereite das Video vor

Auf den Spuren des Döners

https://forms.office.com/e/Rd9aTmb9sX

Schaue dir das Video an!

Auf den Spuren des Döners

learngerman.dw.com

Bespreche deine Antworten mit einem Mitschüler

Auf den Spuren des Döners

Schaue dir das Video zum zweiten Mal an!

Auf den Spuren des Döners

learngerman.dw.com

In der Klasse werden die Antworten besprochen. 

Auf den Spuren des Döners

https://forms.office.com/e/qfhf1iQKeF

Erstelle ein Poster über die 'Luisterstrategieën'

Ben je bewuster geworden van luisterstrategieën?

😒🙁😐🙂😃

Welke luisterstrategie/luisterstrategieën verwacht je in de toekomst vaker te gaan gebruiken?

https://forms.office.com/e/ftiPkvWXLt