paragraaf 3 hfst 4 2h

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 3

De industriele samenleving

Werk in de eerste fabrieken

- Door vernieuwingen in de landbouw kwam daar minder werk --> urbanisatie --> veel nieuwe werknemers voor de fabrieken --> veel vraag naar werk --> lage lonen.

- De overheid bemoeit zich niet met het loon van de werknemers (vraag en aanbod)

- Ook veel werk in de mijnbouw (Limburg) Dit is ook zeer zwaar en gevaarlijk.

Arbeiders hebben het zwaar

- 6 dagen per week werken (zondag vrij)

- geen vakanties

- Veel ongeschoold eentonig werk.

- Vrouwen en kinderen krijgen minder betaald.

- Protesteren kon bijna niet omdat er geen vakbonden waren.

- gevaarlijk en ongezond werk --> bij ziekte geen loon of uitkering

Wonen bij de fabriek

- Iedere werknemer woont dichtbij de fabriek (geen openbaar vervoer / auto.

- Spoorwegen werden vooral voor het vervoer van grondstoffen gebruikt.

- De arbeiders woonden in goedkope huizen die vaak door de fabrieksbaas gebouwd waren. (Philips heeft in Eindhoven veel arbeiderswoningen gebouwd)

- De fabrieksbaas heeft veel macht over de mensen omdat hij ook hun huisbaas is. (Ze betalen huur aan hem)

- Geen afvalophaaldienst / riolering.

- Vaak zieken die besmettelijk konden zijn (Cholera, Tyfus)

- Geen schoon drinkwater.

- Hoge babysterfte.

Sociale lagen

- Rijke mensen gingen in de buitenwijken wonen.

- Minder stank en meer ruimte.

- Kinderen konden wel naar school en hoefden niet op jonge leeftijd in de fabriek te werken.

- Je had ook een middenklassen (winkeliers, kantoorpersoneel)

Deze mensen hadden het wel beter dan de fabrieksarbeiders.

- De arbeidersklasse was de laagste klasse. Onder hen was veel (tijdelijke) werkloosheid.

verbeteringen rond 1900.

- Overheid grijpt uiteindelijk in.

- Aanleg van rioleringen en waterleidingen in de steden.

- Er worden meer scholen gebouwd.

- Er komen mensen die toezicht houden op de kwaliteit van de huizen.

- Wat zijn  de nadelen van het werken in een fabriek?

- Leg uit waardoor mensen onder slechte omstandigheden in de stad moesten wonen?

- Wat betekent  urbanisatie?

- Waardoor is deze urbanisatie ontstaan.

- Welke 4 redenen waren er waardoor de levensverwachting van mensen in de stad heel laag was?

- Wat heeft de overheid gedaan om iets aan deze situatie te veranderen?

- Welke de sociale lagen waren er in de stad?