11.1 Reactiemechanismen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Welkom, ga lekker zitten

Welkom, ga lekker zitten

Doelen van deze les:

wat is een reactiemechanisme

aangeven hoe valentie-elektronen zich verplaatsen (essentie van de scheikunde..)

elektrofiel deeltje en nucleofiel deeltje herkennen

radicalen herkennen

carbo-kation herkennen (positieve lading op C)

reacties (oude kennis)

Bij een reactie worden bindingen tussen atomen verbroken en nieuwe bindingen (dus nieuwe moleculen) gevormd.

Hierbij zijn uitsluitend VALENTIE-ELEKTRONEN (bindend en/of niet bindend) betrokken.

Daarom: LEWIS-STRUCTUREN 

mechanismen

Kijk eerst goed naar:

• de ladingsverdeling in de moleculen van de beginstoffen: (formele) lading, delta+ en delta-
• waar zit 'spanning' in een molecuul: dubbele bindingen, ringstructuren

mechanismen

Kijk dan naar:

• welke atoombindingen verbroken?
• in welke volgorde?
• welke atoombindingen gevormd?
• in welke volgorde?
• hoe zien de tussenproducten ('geactiveerde toestand') er uit?

C2H5Br  +  OH-

C2H5Br  +  OH-

C2H5Br  +  OH- --> C2H5OH  +  Br-

Nucleofiel (houdt van +)

Een nucleofiel deeltje is een negatief ion of het negatieve deel van een dipool-molecuul, met een niet-bindend of vrij elektronenpaar dat makkelijk kan reageren met een elektrofiel deeltje. Het deeltje fungeert meestal als elektronenpaardonor  ten opzichte van een elektrofiel deeltje.

Hoe geconcentreerder de lading, hoe reactiever een nucleofiel. 

Elektrofiel (houdt van -)

Een elektrofiel deeltje is een positief geladen ion of het positieve deel van een molecuul met een dipool. Deze kunnen reageren met een elektronrijk centrum (minlading, dubbele binding), met het nucleofiel deel in een ander molecuul. Het elektrofiele deeltje fungeert meestal als elektronenpaaracceptor. 

Radicalen

Moleculen of atomen met een ONGEPAARD (los) elektron. 

Het atoom of molecuul is ongeladen!

Veroorzaken van kettingreacties (polymerisatie).