H11 Duurzame energie 2024

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Welkom H 11 - Groepjes

1. Nihayet, Rowan, Shirwan

2. Raoul, Justin, Gaia

3. Safara, Dylan, Esmée

4. Fier,  Sietze, Tess, Azize 

Energie hoofdstuk 11

Fossiele en Duurzame energie

In Som en teams staan alle belangrijke documenten welke nog uitgedeeld gaan worden aan jullie, als jullie dat willen kan ik een periodeplanner en na huiswerk-controle de  uitwerkingen erin zetten.

Belangrijk bij 
NaSk

Benodigdheden:

• Schrift (alleen NaSk)
• Boek
• Rekenmachine
• Geodriehoek (geen flexibele, die wijkt af)
• Pen en potlood
• Snelhechter

Belangrijk bij NaSk

Huiswerk:

• Weektaak
• SOM
• Berekeningen noteren in je  schrift.
• Laat alle stappen zien hoe je tot je antwoord komt.
• Gebruik gegeven gevraagd 

Belangrijk bij NaSk

planning vandaag

lezen paragraaf 11.1 en 11.2  

uitleg 11.1 en 11.2

maken van introductie 11.1 individueel

Maken 11.1 en 11.2

leerdoelen

soorten fossiele en duurzame energie

formule energieverbruik

omrekenen van eenheden

Waarom duurzame energie?

• Fossiele brandstoffen raken op
• Fossiele brandstoffen vervuilen enorm
• Aarde warmt op
• G20 Afspraak: maximaal 2 graden opwarmen, omschakelen naar duurzame energie.

_{Duurzame energie >onbeperkt}

_{Duurzame energie >milieuvriendelijk}

Soorten duurzame energie:

• Biomassa en biogas
• Energie uit water
• Zonne-energie
• Windenergie
• uranium 
• Getijden
• Afval 
• Geothermie(aardwarmte)

Lesdoelen

• Wat is elektrisch vermogen?
• Rekenen met energieverbruik

Plaats ze in de juiste orde

1

2

3

4

CONDENSOR

GENERATOR

TURBINE

BRANDER

Een ..... maakt van stoom weer water

1. generator
2. verbrandingsketel
3. turbine
4. condensor

Wat is de eenheid van Energie?

1. Watt
2. Joules/sec
3. Joule
4. sec

Elektrische energie gaat nooit verloren

Waar!

afvalwarmte en thermische verontreining

Thermische verontreiniging is warmte geloosd in een rivier waardoor deze opwarmt en vissen kunnen sterven.

Vermogen

• Vermogen: hoeveelheid elektrische energie die per seconde wordt verbruikt of opgewekt
• De eenheid van vermogen is joule per seconde [J/s].
• Ookwel, de eenheid is watt [W]
• 1 W = 1 J/s.
• Wat betekent 30 watt? = 30 J/s

Energieverbruik 

P = vermogen in watt [W]

t = tijd in seconden [s]

E = energieverbruik in joule [J]

E=P⋅t

kilowattuur

P = vermogen in kilowatt [kW]

t = tijd in uren [h]

E = energieverbruik [kWh]

1 kWh =  3,6 MJ

E=P⋅t

Sommetje

Ik speel 1,5 uur elektrische piano,

Wat is het energieverbruik 

na dit 1,5 uur In Joule en kWh?

E=P⋅t

Gegevens

t = 1,5 h * 60 * 60 = 5400 s
P = 18 W
Gevraagd 
Energieverbuik E in [J] & [kWh]
Formule

Uitwerking

• E = P * t = 18 * 5400 = 97.200 J =  97 kJ                                 
• E = P * t = 0,018 kW * 1,5h = 0,027 kWh                                   of                                                     E = 97.200 / (3,6*10⁶) =          = 0,027 kWh

E=P⋅t

Samenvatting

• Vermogen: Hoeveelheid elektrische energie die per seconde word verbruikt/opgewekt
• energieverbruik: E = P * t

Zure regen

Zure regen ontstaat wanneer zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOX), ammoniak(NH3) of gasvormige organische stoffen oplossen in regenwolken. 

Deze stoffen kunnen afkomstig zijn van uitlaatgassen van auto’s of van de verbranding van stookolie en bruinkool. Samen met water vormen zij in de regenwolken zuren: zwavelzuur (H2SO4) en salpeterzuur (HNO3). Ook de intensieve veeteelt is met ammoniak een belangrijke uitstoter.

Fijnstof

Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling. Fijnstof zijn zwevende deeltjes kleiner dan 10 micrometer. Deze deeltjes zijn van verschillende grootte, herkomst en chemische samenstelling. Uit onderzoek blijkt dat fijnstof bij inademing schadelijk is voor de gezondheid.

Smog

Bij smog zit er teveel fijnstof in de lucht. 

In Nederland wordt er een smogwaarschuwing gegeven bij 70 microgram fijnstof per m³ in de lucht en een smogalarm als er meer dan 100 microgram fijnstof per m³.

11.2 

via het boek of lesson-up?

Fotosynthese

Hoe werkt nou zo'n zonnecel?

Zonnepaneel

Een zonnepaneel bestaat uit vele zonnecellen 

Stralingsenergie -> elektrische energie

Spanningsbronnen- zonnepanelen

1

Zonnecellen:

• Gelijkspanning, duur, je kan ze tientalle jaren gebruiken.
• Je hebt een omvormer nodig om wisselspanning te krijgen.

Zonnepanelen

1

Zon valt op dak, energie wordt omgezet

2

Gelijkstroom wordt geproduceerd

3

Omvormer maakt wisselstroom

4

Meter voor opgewekte elektriciteit

5

Levering elektriciteit aan energienet

6

Levering elektriciteit van energienet

7

Gebruikte elektriciteit

Rendement van een zonnepaneel

Hoe reken je met rendement?

Rendement is altijd uitgedrukt in %

Het rendement van een zonnepaneel

Op een zonnepaneel valt 3000 J aan zonne-energie, hiervan ontstaat 450J elektrische energie. Hoe groot is het rendement van het zonnepaneel?

Het rendement van een zonnepaneel

Op een zonnepaneel valt 3000 J aan zonne-energie, hiervan ontstaat 450J elektrische energie. Hoe groot is het rendement van het zonnepaneel?

Gegeven:   Totaal = 3000 J

                    Nuttig = 450 J

Gevraagd:   Rendement

Formule:      Nuttig vermogen : totaalvermogen = rendement

Berekening:  (450 : 3000) x 100 = 15 %

huiswerk deze les

afhebben 11.1 tot en met 11.2