Basisstof 6 Genetische variatie DAB

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema DNA

Basisstof 6: Genetische variatie

Leerdoelen BS 6

Na deze les kan je:

• de verschillende typen mutaties beschrijven.
• de uitwerkingen van de verschillende typen mutaties beschrijven. 

Basisstof 6; Genetische variatie

Mutaties; een fout tijdens de replicatie van DNA

substitutie; vervanging van nucleotiden

deletie; nucleotiden worden verwijderd

insertie; nucleotiden worden toegevoegd

Puntmutaties; een verandering in één nucleotidepaar

Genoommutaties; verandert het aantal chromosomen in een cel. (non-disjunctie)

Welke mutatie is het meest schadelijk?

puntmutatie

substitutie

deletie

insertie

genoommutatie

Oorzaken van mutaties

Vinden spontaan plaats, maar kan versterkt worden door mutagene straling/stoffen

DNA-repairsysteem

enzymen in de celkern continu werkzaam bij het opsporen en repareren van beschadigingen (bv DNA polymerase0

nuclease; enzym dat foute nucleotiden eruit knipt

Voor replicatie gebeuren, anders terug te zien in dochtercellen.

-> suppressorgen zet de celcyclus tijdelijk stil. Voorkomt dat de cel zich deelt voor de reparatie

Het ontstaan van kanker

proto-oncogenen coderen voor eiwitten: 

- celgroei 

- celdifferentiatie

en de cel differentiatie regelen. 

-> kan veranderen in een oncogen -> extra genactiviteit, kan resulteren in abnormaal snel delen en groeien van de cel. 

Het ontstaan van kanker

Suppressorgenen zorgen voor:

- gewone mitotische deling/ celcyclus

- voorkomen van mutaties

- gereguleerde celdood 

(apoptose)

 

Het ontstaan van kanker

Een mutatie in een suppressorgen, geen rem meer op de celcyclus

proto-oncogenen coderen voor eiwitten die de celgroei en de celdifferentiatie stimuleren

-> kan veranderen in een oncogen -> extra genactiviteit, kan resulteren in abnormaal snel delen en groeien van de cel

Recombinatie

- Genetische variatie van allelen bij meiose

- Verschillende geslachtscellen 2²³

Recombinatie

Crossing-over

delen van chromosomen worden uitgewisseld tussen homologe chromosomen

haplotype; unieke combinatie van

 allelen bij homologe chromosomen

Tijdens meiose 1

Leerdoelen BS 6

Na deze les kan je:

• de verschillende typen mutaties beschrijven.
• de uitwerkingen van de verschillende typen mutaties beschrijven.