2.3 In de tijd van televisie en computer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 In de tijd van televisie en computer

lesdoel 

je kunt uitleggen:

- welke gevolgen de ontzuiling had voor de partijendemocratie,

- hoe verdere democratisering leidde tot uitbreiding van grondrechten en - hoe de politiek versplinterde

In deze les:

voorkennis

uitleg 2.3

opdrachten

afsluiten

Jaren '50

• Rooms-rode coalities.
• Economisch vooral aandacht voor Wederopbouw.
• Opbouw verzorgingsstaat (o.a. door invoering AOW) o.l.v.
  
• Minister -president Drees.

Welke veranderingen kwamen er in de jaren 60?

Jaren '60 en '70

• Ontzuiling door ontkerkelijking/deconfessionalisering 
• individualisering o.a. door toegenomen welvaart
• Opkomst zwevende kiezers -> ruimte voor nieuwe partijen (D'66 met als thema het streven naar een participatiedemocratie)
• Tijd van polarisatie (tegenstellingen)
• Tweede feministische golf 

Jaren '80

Bundeling van krachten :

-> CDA uit KVP, CHU en ARP

-> Groenlinks uit CPN, PSP en PPR. Voor het eerst ook veel aandacht voor het milieu

Stabiliteit en ruimte voor consensuspolitiek

Uitbreiding rechtsstaat 1983

• Sociale rechten van burgers in de grondwet -> sociale rechtsstaat
• recht op eerbiediging persoonlijke levenssfeer (privacy)
• discriminatieverbod
• Daarnaast uitbreiding mogelijkheid om tegen beslissingen van de overheid in beroep te gaan 
  
• Instelling Nationale Ombudsman

Met een nieuw sociaal contract verwijst Omtzigt naar ideeën van:

1. John Locke
2. Baruch Spinoza
3. René Descartes
4. Jean-Jacques Rousseau

vanaf 2000

meer ruimte voor populistische partijen (niet gebaseerd op een ideologie, maar op thema's bijv. angst voor islam)

-> Pim Fortuyn

-> Geert Wilders met PVV

Lastig voor de democratie

• Koningshuis: -> affaires: Greet Hoffmans, Lockheed en vader Maxima
  
• Koningshuis -> rol vorst bij kabinetsformatie
• Europese Unie -> soms gaat Europese wetgeving boven de Nederlandse wetgeving bijv, EVRM (Europees verdrag voor de Rechten van de mens) 
• Europese Unie -> wat is de rol/macht van het Europees Parlement? (democratisch vacuüm)
• Versplintering
  

Op basis van de grafiek kun je stellen dat er een versplintering van partijen heeft plaatsgevonden. Dit is:

1. Beter voor de democratie
2. Minder goed voor de democratie

Verwerken leerstof 2.3

Basis: 1 3 4 5 6 8 12 Herhaling 2 9 10 11 Verdieping 13 14 15