2.3 In de tijd van televisie en computer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 In de tijd van televisie en computer

lesdoel 

je kunt uitleggen:

- welke gevolgen de ontzuiling had voor de partijendemocratie,

- hoe verdere democratisering leidde tot uitbreiding van grondrechten en - hoe de politiek versplinterde

In deze les:

voorkennis

uitleg 2.3

opdrachten

afsluiten

Wanneer werd het districtenstelsel afgeschaft?

1. 1917
2. 1919
3. 1922
4. 1940

welke vrouw kwam als eerste vrouw in de tweede kamer?

1. Corry Tenderloo
2. Ria Lubbers
3. Suze Groeneweg
4. Marga Klompé

Wat waren de voordelen van de evenredige vertegenwoordiging?

Welk woord hoort niet bij de jaren '50?

1. Verzuiling
2. Provo's
3. Nozems
4. Wederopbouw

Jaren '50

• Rooms-rode coalities.
• Economisch vooral aandacht voor Wederopbouw.
• Opbouw verzorgingsstaat (o.a. door invoering AOW) o.l.v.
  
• Minister -president Drees.

Welke veranderingen kwamen er in de jaren 60?

Jaren '60 en '70

• Ontzuiling door ontkerkelijking/deconfessionalisering 
• individualisering o.a. door toegenomen welvaart
• Opkomst zwevende kiezers -> ruimte voor nieuwe partijen (D'66 met als thema het streven naar een participatiedemocratie)
• Tijd van polarisatie (tegenstellingen)
• Tweede feministische golf 

Jaren '80

Bundeling van krachten :

-> CDA uit KVP, CHU en ARP

-> Groenlinks uit CPN, PSP en PPR. Voor het eerst ook veel aandacht voor het milieu

Stabiliteit en ruimte voor consensuspolitiek

Wat is consensuspolitiek?

Wat is het poldermodel?

Noem voorbeelden van verdere democratisering in de jaren '60.

Lubbers in 1983 op het Binnenhof

Met welk protest wordt Lubbers hier in 1983 geconfronteerd?

Uitbreiding rechtsstaat 1983

• Sociale rechten van burgers in de grondwet -> sociale rechtsstaat
• recht op eerbiediging persoonlijke levenssfeer (privacy)
• discriminatieverbod
• Daarnaast uitbreiding mogelijkheid om tegen beslissingen van de overheid in beroep te gaan 
  
• Instelling Nationale Ombudsman

Met een nieuw sociaal contract verwijst Omtzigt naar ideeën van:

1. John Locke
2. Baruch Spinoza
3. René Descartes
4. Jean-Jacques Rousseau

vanaf 2000

meer ruimte voor populistische partijen (niet gebaseerd op een ideologie, maar op thema's bijv. angst voor islam)

-> Pim Fortuyn

-> Geert Wilders met PVV

Lastig voor de democratie

• Koningshuis: -> affaires: Greet Hoffmans, Lockheed en vader Maxima
  
• Koningshuis -> rol vorst bij kabinetsformatie
• Europese Unie -> soms gaat Europese wetgeving boven de Nederlandse wetgeving bijv, EVRM (Europees verdrag voor de Rechten van de mens) 
• Europese Unie -> wat is de rol/macht van het Europees Parlement? (democratisch vacuüm)
• Versplintering
  

Op basis van de grafiek kun je stellen dat er een versplintering van partijen heeft plaatsgevonden. Dit is:

1. Beter voor de democratie
2. Minder goed voor de democratie

Verwerken leerstof 2.3

Basis: 1 3 4 5 6 8 12 Herhaling 2 9 10 11 Verdieping 13 14 15