VCA Hoofdstuk 7

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

VCA Hoofdstuk 7

Elektriciteit

Spanning

Elektrische spanning wordt uitgedrukt in Volt --> V

Gelijkspanning: batterij of accu

Wisselspanning: wandcontactdoos

Weerstand

Bij werken met elektriciteit is het belangrijk dat je materialen slecht geleiden en goed isoleren.

Goede geleiders: metalen, koper, zilver

 Isolatoren-->slechte geleiders: rubber, kunststof, hout

Goede isolatie: rubberen schoenen

Slechte isolatie: natte handen

Stroom

Elektriciteit bestaat uit het verplaatsen van elektronen.

Elektronen verplaatsen het makkelijkst in metaal.

Eenheid stroom is ampère (A).

Voor kleine waarden milliampère (mA).

Gelijkspanning vind je in een..

1. batterij of accu
2. wandcontactdoos

wat is een isolator?
Noem een voorbeeld

een kleine waarden eenheid stroom wordt uitgedrukt in..

1. ampère (A)
2. milliampère (mA)

Ongelukken met elektriciteit bestaan uit:

- Onoplettendheid: niet geconcentreerd

- Slechte machines, leidingen of apparaten

- Onachtzaamheid: niet nadenken over gevaren

- Onwetendheid: geen kennis over gevaren

- Ondeskundigheid: geen kennis over elektrische installaties en gereedschappen

Ongelukken met elektriciteit bestaan niet uit:

1. Leidingen en apparaten
2. Onachtzaamheid
3. Ondeskundigheid
4. Slechte machines

Elektrische schok

- Er kan een onregelmatige hartslag ontstaan.

- Spieren kunnen verkrampen.

- Bij even hoge spanning is wisselstroom gevaarlijker dan gelijkstroom.

- Wisselstroom kan ervoor zorgen dat je hart uit zijn ritme raak 

(hartkamerfibrillatie) ook na het loslaten van de spanning kan het hart soms niet meer terug in het ritme (overlijden)

wat moet je doen?

- Schakel de stroom uit

- Raak je collega niet aan!

- Pak een materiaal dat niet goed geleidt om je collega los te maken van het voorwerp waar hij verkrampt aan zit.

- Waarschuw naderhand altijd een dokter in verband met de kans op inwendige verbrandingen.

Wat is gevaarlijker bij een elektrische schok?

1. Gelijkstroom
2. Hoogspanning
3. Wisselspanning
4. Laagspanning

Waarom is wisselspanning gevaarlijker?

Benoem een voorbeeld van een materiaal dat niet goed geleid

Kans op elektrocutie verkleinen

- Alleen werken aan de installatie als de spanning is uitgeschakeld

- Draag zo mis mogelijk geleidende materialen

- Draag rubberen handschoenen

- Draag rubberen laarzen

- Werk alleen met goedgekeurd gereedschap

Schadelijke gevolgen zijn afhankelijk van:

- De stroomsterkte

- De ondergrond

- De vochtigheid van je lichaam

Kortsluiting

Risico op een steekvlam of vlamboog

Hierdoor kunnen ernstige brandwonden en zelfs explosies ontstaan.

Door de drukgolf kunnen personen en spullen weggeslingerd worden

Veilig werken

- Gereedschap jaarlijks keuren CE-gekeurd

- Dubbel geïsoleerd gereedschap niet in vochtige situaties

- Controleer zelf LMRA

- Ben je deskundig genoeg?

- Kabelhaspels helemaal uitrollen

- Kijk uit voor overbelasting -> wat kan de kabel maximaal hebben?

- Werk in vochtige of goed geleidende omstandigheden met een veilig spanning. ( 50V wisselspanning / 120V gelijkspanning

Welke risico's heb je bij kortsluiting?

Wat is geen voorbeeld van veilig werken?

1. haspels helemaal uitrollen
2. LMRA uitvoeren
3. werken met CE-gekeurd gereedschap
4. In vochtige situatie werken met 50 V wisselspanning/ 140 V gelijkspanning

Veilige elektrische installatie

Fysieke afscherming: onderdelen onder spanning niet zomaar kunnen aanraken.

Isolatie: om de onderdelen met een gevaarlijke spanning wordt een niet geleidend laagje (isolator) aangebracht.

Aardlekbeveiliging- schakelaar: bij verschil meer dan 30 mA schakelt de spanning uit.

Veiligheidsaarding- aardleiding: elektrische apparaten worden verbonden met de aarde. apparaat kan niet onder spanning komen te staan en mensen kunnen niet geëlektrocuteerd worden. 

fysieke 

statische elektriciteit

dit soort elektriciteit ontstaat door wrijving.

kans verkleinen:

- antistatische kleding en schoenen

- zorg voor mogelijkheid om onderdelen die statisch geladen zijn te aarden

- speciale armband om statische elektriciteit weg te laten vloeien

- probeer de weg van wrijving zo kort mogelijk te houden

-  stroomsnelheid van vloeistof of poeder niet te snel is

- antistatisch materiaal aan vloeistof toevoegen.

tijdelijk elektrisch materieel

Tijdelijke elektrische installaties: haspels en bouwstroom-aansluitkasten.

-  controleer voor het werk op beschadigingen, zo ja, meld dit en gebruik het materieel niet.

- elke groep in de bouwstroom-aansluitkast moet een aardlekschakelaar hebben

- controleer of de verlengkabels geschikt zijn voor het vermogen

- zorg dat er geen stof, vocht en regen in de kasten met elektrische installaties kan komen.

(dubbele isolatie beveiligt niet tegen binnendringen van vocht en stof)

- beveilig de installaties tegen beschadigingen door stoten en vallende voorwerpen.