This lesson contains 17 slides, with interactive quizzes and text slides.
Items in this lesson
Neo Classicisme, Romantiek en Realisme
Slide 1 - Drag question
In de voorgaande lessen hebben we het gehad over de Renaissance en de Barok. Wie waren de belangrijkste opdrachtgevers voor de kunsten in deze periode?
Slide 2 - Open question
In de periode waar we het vandaag over gaan hebben vonden er een aantal belangrijke revoluties plaats. Wat weet je al over de Franse Revolutie?
Slide 3 - Open question
In de periode waar we het vandaag over gaan hebben vonden er een aantal belangrijke revoluties plaats. Wat weet je al over de Industriële Revolutie?
Slide 4 - Open question
Leg uit waarom er door de Franse en de Industriële revolutie een nieuwe belangrijke opdrachtgever voor de kunsten ontstond?
Slide 5 - Open question
Neoclassicisme
Vanaf 1750 - 1850: Neoclassicisme
Reactie op barok en rococo
Verlichting: Rationalisme en empirisme
Halverwege de achttiende eeuw werden een aantal sensationele opgravingen gedaan in Herculaneum en Pompeï in Italië. De belangstelling voor de Griekse en Romeinse oudheid kreeg hierdoor een nieuwe stimulans. De kunstenaars van het neoclassicisme lieten zich inspireren door de klassieke oudheid, net als de kunstenaars van de renaissance een paar eeuwen eerder. Het ging de kunstenaars van het neoclassicisme niet om het exact nabootsen van klassieke figuren. Zij wilden in de geest van de klassieken eigentijdse ideeën weergeven. Ze wilden een voorbeeld nemen aan de kwaliteiten die volgens hen in de beelden van de klassieke oudheid besloten lagen: het zuivere, het goede en het ware.
Men had genoeg van de bombastische dramatiek van de Barok en de uitbundige decoratie van de Rococo. Men vond deze stijlen nu decadent, en teveel deel van de kerk en de aristocratie waar men steeds kritischer tegenover stond. Als reactie keerde men terug naar strenge, heldere en zuivere vormen. Theorieën van de filosofen van de Verlichting over ratio, eenvoud en helderheid kwamen opzetten
Theorieën van de filosofen van de Verlichting over ratio, eenvoud en helderheid kwamen opzetten. Grofweg waren er twee wetenschappelijke methoden dominant: het rationalisme en het empirisme. Beide gingen uit van een andere kennisbron, respectievelijk het intellect en de zintuiglijke ervaring of waarneming.
Slide 6 - Slide
Kenmerken Schilderkunst Neoclassicisme
kenmerken schilderkunst neoclassicisme
strenge, eenvoudige compositie
de omtreklijn (contour) is belangrijk
reliëfachtige dieptewerking
koel, helder kleurgebruik
statische houdingen van de weergegeven personen
klassieke onderwerpen in de eigen tijd geplaatst
klassieke vormentaal
moraliserende onderwerpen, portretten
Slide 7 - Slide
Kenmerken Beeldhouwkunst Neoclassicisme
uitbeelding van de menselijke figuur
streven naar de ideale schoonheid van het lichaam naar klassieke voorbeelden
nadruk op technische perfectie
voorkeur voor wit, gepolijst marmer
grafmonumenten, portretten
Slide 8 - Slide
Romantiek
Tegenreactie: Onvrede maatschappij
Gericht op het individu
Eigen gevoelens
Literatuur
Deze ontwikkelingen riepen tegenreacties
op. Een tegenreactie was bijvoorbeeld dat er een sterke tendens tot conservatisme
opkwam. De wetenschap en techniek
gingen alsmaar verder, maar
maatschappelijk gezien kwam klasse in
plaats van stand. Herstel van de orde van voor de Franse Revolutie, was een van de ideeën van de restauratiepolitiek. Orde,
rust, status-quo, traditie en zekerheid
werden belangrijk voor degenen die tot de
nieuwe heersende klasse behoorden. Hierdoor ontstonden conflicten tussen degenen die behoudend waren en degenen die nieuwe wegen in wilden slaan.
In de kunst ontstond echter een andere
ontwikkeling, die sterk gericht was op het individu: de kunstenaar sloeg de weg naar
onafhankelijkheid in door zich te gaan
richten op zijn eigen creativiteit; op de uniciteit van zijn eigen werk; op zijn verhouding tot de rest van de samenleving; over artistieke oprechtheid en integriteit; op het belang van expressiviteit en voorstelling; op de macht van de kunstenaar om verder te reiken dat logische denkprocessen enregionen te verkennen die buiten het bereik van het
menselijk verstand liggen.
Het verloop van
de Franse Revolutie had laten zien dat een optimistisch geloof in het verstand en in de vooruitgang niet gerechtvaardigd waren. De romantiek in de kunst ontstond als gevolg van reeksen individuele reacties van kunstenaars op de situatie aanhet begin van de 19de eeuw. De belangrijkste leidraad voor kunstenaars
werd hun eigen innerlijke kompas. De
kunstenaars uit de Romantiek wilden vooral hun eigen gevoelens uitdrukken; hun overtuigingen, hoop en vrees
uitdrukken.
De Romantiek ontstond als eerste in de
literatuur (Duitse schrijvers als Goethe, Schiller, Heine). In de literatuur is het individuele, het eigen beleven dus het eerste te zien. Er verschijnen boeken waarin de belangrijkste inspiratiebronnen zichtbaar worden
Slide 9 - Slide
De Romantisch kunstenaars willen als het ware wegvluchten uit de werkelijkheid. Ken je toevallig al een aantal onderwerpen die de Romantisch kusntenaars gebruikten en waar zij in 'wegvluchten'.
Slide 10 - Open question
Eigen geschiedenis
Exotische reizen
Ongerepte natuur
Dromen/nachtmerries
Slide 11 - Drag question
Beschrijf de afbeelding hiernaast. Denk aan de vormgeving a.d.v. de beeldaspecten (kleur, vorm, licht, ruimte, compositie), maar ook de voorstelling.
Slide 12 - Open question
Is dit een Romantisch kunstwerk denk je? Leg uit waarom wel/niet.
Slide 13 - Open question
Realisme
Onverhulde werkelijkheid
Marxisme
Arbeiders
Gewone mensen, alledaagse taferelen en de onverhulde werkelijkheid zijn belangrijke thema’s voor de realisten van de tweede helft van de negentiende eeuw. De Realisten schilderden het harde bestaan van arbeiders in fabrieken of op het platteland in donkere kleuren en grove penseelstreken. Deze schilderstijl botst met de smaak van de heersende kunstelite, zowel wat betreft onderwerpen als schilderstijl.
De interesse hiervoor houdt verband met het marxisme, dat in zwang raakt halverwege de negentiende eeuw. Het marxisme draait voornamelijk om de gewone arbeider uit de lagere klasse.
Het realisme in de beeldende kunst toont het harde bestaan van arbeiders in fabrieken of op het platteland in donkere kleuren en grove penseelstreken. Deze schilderstijl botst met de smaak van de heersende kunstelite, zowel wat be treft onderwerpen als schilderstijl.
Slide 14 - Slide
Neo-Classicisme
Romantiek
Realisme
Slide 15 - Drag question
Neo Classicisme
Romantiek
Realisme
werd onderwezen op de academiën
persoonlijke emotie als uitgangspunt
ideaalbeeld gebaseerd op klassieken en bijbelse verhalen