9.2 Goed geregeld [les 3]

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Telefoon in telefoontas
Jas uit en tas van tafel
Pak laptop 
Ga in deze Lesson Up 

Huiswerk 

Bestudeer Lesson Up en 9.2  & maak van 9.2 opdr 18 tm 25

Lees start 9.3: maak opdr 2 tm 7

Leerdoel 1 [herhaling]

Je kunt uitleggen hoe de lever bijdraagt aan het constant houden van het glucosegehalte van het bloed.

Leerdoel 2 [herhaling]

Je kunt uitleggen welke rol de lever speelt bij de afbraak van rode bloedcellen

Afbraak van rode bloedcellen 

Rode bloedcellen -

geen celkern en leven 120 dagen, hemoglobine (rood bloedeiwit dat zuurstof kan binden)

per seconde 2 miljoen rode bloedcellen

- gevormd in rode beenmerg

- afgebroken in de lever 

... en galvorming

hemoglobine wordt afgebroken tot

- ijzer (afgeven aan bloed, gerecyceld door beenmergcellen)

- billuribine (geel, giftig, komt in gal, gaat het verteringsstelsel in)

poepbacteriën in dunne en dikke darm zetten gele billuribine om in bruine kleurstof

Leerdoel 3 [nieuw]

Je kunt uitleggen welke rol de lever speelt bij de afbraak van giftige stoffen en medicijnen

Giftige stoffen

Ontgifting = afbreken (schadelijke) stoffen uit je bloed

- alcohol

- drugs

- medicijnen

- zware metalen

1. afbreken door enzymen
   
2. uitscheiden met de gal
   

Gevolgen alcohol

Cirrose is het onomkeerbare proces waarbij levercellen worden omgezet tot littekenweefsel.

Veel en vaak alcohol drinken veroorzaakt blijvende schade aan hersenen, lever en andere organen.

Veel medicijnen hebben een werking van slechts een paar uur. Dit heeft voornamelijk te maken met de lever. Leg dit uit (T1)

Leerdoel 4 (nieuw)

Je kunt uitleggen wat de functie van de nieren is en op welke manier dit plaatsvindt

Wat zien we hier?

Zoek op in je boek. Wat doen je nieren?

Niereenheid

In de niereenheiden (nefronen) wordt daadwerkelijk het bloed gefilterd.

Nefronen werken via vier stappen

1. Bloeddruk
   
2. Ultrafiltratie
   
3. Terugresorptie
4. Uitscheiding
   
   Ezelsbruggetje volgorde = BUTU

Samenvattend

Door een hoge bloeddruk wordt het bloedplasma d.m.v. ultrafiltratie uit het bloed gehaald. Dit heet nu voorurine.

Tijdens de terugresorptie worden de nuttige stoffen zoals glucose, aminozuren, water en zouten teruggehaald naar het bloed

De overige afvalstoffen blijven in het nierkanaaltje en gaan via de verzamelbuis naar de blaas. Hier wordt het uitgescheiden

Nierproblemen

Wat zien we hier rechts? 
Waar ontstaat het?
Hoe ontstaat het?
Hoe geneest het?

Antwoorden

Rechts zijn nierstenen. Deze kunnen ontstaan in de nierbekken of urineleider. Nierstenen bestaan uit samengeklonterde afvalstoffen die in de urine zitten. Vaak zitten hier veel zouten in, wat voor de harde structuur zorgt. 

Huiswerk 16 feb

Bestudeer Lesson Up en 9.2  & maak van 9.2 opdr 23 en 24

Lees start 9.3: maak opdr 2 tm 11 (3 mag je overslaan)

Ben je al klaar? Maak vast een begrippenlijst of oefen op biologiepagina.nl

Welke componenten worden niet uit het bloed gehaald via ultrafiltratie? Waarom niet?

Waar lijkt voorurine qua samenstelling het meest op?

1. bloed
2. urine
3. bloedplasma

Mensen met een te lage bloeddruk kunnen last krijgen van hun nieren. Leg uit hoe dit kan.(T2)

Welke stoffen worden terug geresorbeerd in de Lis van Henle?

Wat maakt dat je plas soms licht en soms donkerder is qua kleur?

Als je alcohol of koffie drinkt dan moet je daarna vaker plassen. Leg uit wat voor effect alcohol en koffie hebben op de afgifte van ADH. Leg daarna uit wat voor gevolgen dit heeft voor de hoeveelheid urine.

biologiepagina.nl