BERH: TH14 BS1 Een constant inwendig milieu

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

TH14 Gaswisseling en uitscheiding

Lesverloop

1. Waar gaat deze thema over?
2. Leerdoelen BS1
3. Leer met deze LessonUp en je boek.
4. Kennis testen
5. Aan de slag: maak alle opdrachten in het boek.

TH14 Gaswisseling en uitscheiding

 Waar gaat thema 14 over?

1. Basisstof 1: Een constant inwendig milieu
   
2.  Basisstof 2: De huid en het onderhuidse bindweefsel
   
3.  Basisstof 3: Het ademhalingsstelsel van de mens
   
4.  Basisstof 4:  Inademen en uitademen
   
5.  Basisstof 5: Luchtkwaliteit en longaandoeningen
   
6.  Basisstof 6: Gaswisseling bij dieren
   
7.  Basisstof 7: De lever en de nieren
   

Maak in online boek:

Gaswisseling en uitscheiding

Introductie

• Inwendig en uitwendig milieu
• Opname, opslag en uitscheiding

14.1.1 Je kunt beschrijven hoe bij de mens een vrij constant inwendig milieu wordt gehandhaafd.

Leerdoelen

Waar gaat BS1 over?

Inwendig en uitwendig milieu

Uitwendige milieu

Omgeving buiten het bloedplasma en de weefselvloeistof. 

b.v.  De lucht in je longen en de inhoud van je darmkanaal

De huid en het slijmvlies van de luchtwegen en darmen zijn een barrière (grens) tussen het uitwendige en het inwendige milieu. 

Inwendige milieu

Het bloedplasma en de weefselvloeistof samen.

Opname, opslag en uitscheiding

Voedingsstoffen, b.v., worden uit het darmkanaal (uitwendig milieu) opgenomen in het bloed (inwendig milieu).

Deze stoffen kunnen tijdelijk opgeslagen worden in bepaalde organen. De stof gaat dan uit het inwendige milieu, maar blijft wel in het lichaam aanwezig.

• In de lever en in de spieren wordt bijvoorbeeld glucose omgezet in glycogeen en opgeslagen. 
  
• In het gele beenmerg van pijpbeenderen en onder de huid wordt vet opgeslagen. 
  

Als er een tekort ontstaat, kunnen de opgeslagen stoffen weer in het inwendige milieu worden gebracht.

bestudeer dit plaatje!

Opname:

Stoffen uitwendig milieu toevoegen aan inwendig milieu.

Voorkomt tekort aan stoffen

Opslag:

Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en opslaan in lichaam.

Voorkomt schade aan lichaam

Behoud nuttige stoffen voor later gebruik

Uitscheiding:

Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en verwijderen uit lichaam.

Voorkomt schade aan lichaam

De stoffen zijn doorgaans niet herbruikbaar

Opname, opslag en uitscheiding

In het inwendige milieu ontstaan afvalstoffen. Bepaalde organen kunnen die afvalstoffen uitscheiden. De stof wordt dan uit het lichaam verwijderd. 

• De longen geven bijvoorbeeld koolstofdioxide uit het bloed af aan de lucht. 
  
• Andere uitscheidingsorganen zijn de lever en de nieren. 
  

Door opname, opslag en uitscheiding van stoffen blijft de samenstelling van het inwendige milieu min of meer constant (gelijk) (zie afbeelding). 

Hormonen, zintuigen en zenuwcellen spelen daarbij een belangrijke rol. De hormonen insuline en glucagon houden bijvoorbeeld het glucosegehalte van het bloed redelijk gelijk.

Uitscheiding:

Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en verwijderen uit lichaam.

Voorkomt schade aan lichaam

De stoffen zijn doorgaans niet herbruikbaar

Opname, opslag en uitscheiding

Samenvatting 

Opname: Stoffen uitwendig milieu toevoegen aan inwendig milieu. Voorkomt tekort aan stoffen.

Opslag: Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en opslaan in lichaam. Voorkomt schade aan lichaam. Behoud nuttige stoffen voor later gebruik.

Uitscheiding: Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en verwijderen uit lichaam. Voorkomt schade aan lichaam. De stoffen zijn doorgaans niet herbruikbaar.

Poepen niet! (uitwendig naar uitwendig)

Uitscheiding:

Overtollige stoffen uit inwendig milieu onttrekken en verwijderen uit lichaam.

Voorkomt schade aan lichaam

De stoffen zijn doorgaans niet herbruikbaar

Vloeistof tussen cellen van organen noem je ...

1. weefselvloeistof
2. bloedplasma

De omgeving om je heen, inclusief inhoud darmkanaal en lucht in longen is...

1. Inwendige milieu
2. Uitwendige milieu

Uitscheidingsorganen zijn...

1. Longen – Lever - Nieren
2. Longen – Darmen - Nieren
3. Longen – Maag - Nieren

1. Lees de §14.1 in je boek.  
   
2. Maak alle opdrachten + extra opdrachten + samenhang
   
3. Maak aantekeningen van wat je geleerd hebt. 
   
4. KIJK NA!
5. Doe de Test Jezelf online.
   
6. Vragen? Noteer deze.

Klaar? De komende les ga je de volgende doen - je kunt hier alvast mee beginnen:

• §14.2
• Ga naar Biologiepagina.nl om te oefenen.
• Ga naar Examenkracht.nl om te oefenen.

Verdieping: bekijk beschikbare videos zoals Biologie met Joost

Aan de slag!