Poëzie les 10
Poëzie
1 / 34
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4
This lesson contains 34 slides, with interactive quizzes and text slides.
Items in this lesson
Poëzie
Slide 1 - Slide
Pak H7 er vast bij (De werkster).
Beantwoord de volgende vraag: Wat is de status van jullie verslag?
Beantwoord de volgende vraag: Wat is de status van jullie verslag?
A
Bijna af! :-D
B
Over de helft :-)
C
Minder dan de helft :-|
D
Moet nog beginnen :-(
Slide 2 - Quiz
Wat is poëzie?
betekenis/ boodschap
taal
klank
beeld
stijl
vorm
gesloten/
open
essentie
kunst
esthetiek
uitpakken
poezie
stromin-gen en context
eigen kenmer-ken
+
=
inhoud
Slide 3 - Slide
Stap 1
Lees het gedicht (hardop)
Slide 4 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 5 - Slide
Stap 2
Schrijf de betekenissen van moeilijke woorden op
Slide 6 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 7 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
rang= positie
cymbalen = bekkens (muziekinstrument, bijbels instrument)
hoon = spot
frik = schoolmeester
Slide 8 - Slide
Stap 3
Zoek of teken plaatjes bij de strofen
Slide 9 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
Slide 10 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 11 - Slide
Stap 4
Noteer
a. rijm
b. beeldspraak
c. stijlfiguren
Slide 12 - Slide
Stap 4a
Noteer
a. rijm
Slide 13 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 14 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
A
B
B
A
A
B
B
A
C
D
E
C
D
E
Wat voor een dichtvorm is dit?
Slide 15 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
O
C
T
A
A
F
(=2x kwatrijn)
S
E
X
T
E
T
(=2x terzet)
Slide 16 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
O
C
T
A
A
F
(=2x kwatrijn)
S
E
X
T
E
T
(=2x terzet)
Volta (wending)
Slide 17 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Volta (wending)
Octaaf: aardse leven, nu, tijdelijk
Sextet: hiernamaals, in de toekomst, eeuwig
Slide 18 - Slide
Wat is poëzie?
betekenis/ boodschap
taal
klank
beeld
stijl
vorm
gesloten/
open
essentie
kunst
esthetiek
uitpakken
poezie
stromin-gen en context
eigen kenmer-ken
+
=
inhoud
Slide 19 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
A
B
B
A
A
B
B
A
C
D
E
C
D
E
Slide 20 - Slide
Stap 4b
b. beeldspraak
Slide 21 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 22 - Slide
Voorbeelden van beeldspraak
Slide 23 - Open question
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.n rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 24 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 25 - Slide
Stap 4c
Noteer
c. stijlfiguren
Slide 26 - Slide
Voorbeelden van stijlfiguren
Slide 27 - Open question
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Slide 28 - Slide
Stap 5
Interpreteer het gedicht
Slide 29 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
Achterberg belicht in het begin de donkere kant van het bestaan als werkster. Harde k-klank. Werkster behoort tot diersoort.
Ze schikt zich in haar lot (want verpand), in haar plek in de maatschappij. Degenen die het beter hebben worden hier in meervoud genoemd, dus groepen in de samenleving.
Achterberg kende dit verschil in stand: zijn vader was koetsier in dienst van een graaf.
De eerste en tweede strofe binnen met Zij.
VOLTA: wereld op z'n kop.
Slide 30 - Slide
Geef het land aan wie het ternauwernood maar stralend
vast zal houden, geef het wie het amper past.
Kijk verder dan de meest geplakte posters, negeer
de zachtste woorden, de wanen en de lach –
geef je land, je stad, je tijd uit handen.
Maar geef één stem weg.
Nooit de macht.
De Werkster
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand.
Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,
om deze voor de voeten te versieren
van dichters, predikanten, kruidenieren,
want er is onderscheid van rang en stand.
God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden,
gaande de gouden straten naar Zijn troon,
al slaande met de stoffer op het blik.
Symbolen worden tot cymbalen in de
ure des doods – en zie, haar lot ten hoon,
zijn daar de dominee, de bakker en de frik.
VOLTA: wereld op z'n kop.
Derde strofe begint met God. De werkster bevindt zich niet langer op een vloer in een huis, maar is op de de bodem van God.
Ze kruipt niet, maar loopt. Niet over ruwe planken, maar over gouden straten. Stoffer en blik zijn muziekinstrumenten geworden.
- Wie haar minachtten, zien nu hoe zij naar de troon mag lopen. Staan daar zelf nu ook als individu (hebben het nakijken).
- Wie haar minachtten, bespotten haar ook in de hemel (trap na in de hemel)
- Haar oude werkgevers staan bij het graf, kijken nog steeds op haar neer (trap na op aarde)
- Achterberg (zelf frik en dichter) erkent dat ook hij wel eens hoogmoedig is.
Slide 31 - Slide
Wat is poëzie?
betekenis/ boodschap
taal
klank
beeld
stijl
vorm
gesloten/
open
essentie
kunst
esthetiek
uitpakken
poezie
stromin-gen en context
eigen kenmer-ken
+
=
inhoud
Slide 32 - Slide
Terugblik en vooruitblik
- Vandaag: H7 gehad.
- Werkbladen: niet iedereen heeft voldoende gemaakt. Je krijgt deze week reactie. Nog niet ingeverd? Doe dit alsnog. Je krijgt wel later reactie.
- Concept-verslag: voordeel van tussentijdse feedback.
Slide 33 - Slide
Terugblik en vooruitblik
- Woensdag met je groepje werken aan verslag. Dan concept inleveren.
- Let op dat je zelf ook aan de slag blijft met de presentatie.
- Volgende week gaan de lessen over leesvaardigheid, i.v.m. toets leesvaardigheid die nog komt..
