Communiceren voor verpleegkundigen

Wat wil ik weten over
communiceren?

Waaruit bestaat iemands referentiekader?

1. Invloeden vanuit de omgeving
2. Waarden en normen
3. Leerervaringen
4. Veronderstellingen

Communiceren

Je bent met elkaar in contact aan het treden. 

Het gaat hier om informatie uitwisselen in een bepaalde omgeving.

Verbaal en Non-verbaal

Verbaal = met woorden duidelijk maken wat je bedoeld

Non verbaal = met andere middelen dan woorden jezelf duidelijk maken

Welke manieren kan jij bedenken waarom je non-verbaal kunt communiceren?

Communicatiekanalen

1. spreken

2. zien

3. ruiken

4. aanraken

5. Proeven 

Storingen in communicatieproces

Door interne ruis

- in jezelf waardoor de boodschap niet of onvolledig waargenomen wordt

Door externe ruis

- verstoringen die van buiten jezelf komen waardoor de communicatie verstoord wordt. 

Communiceren in zones

Intieme Zone

Persoonlijke zone

Sociale zone

Publieke zone

Gedrag

Alles wat iemand zegt, doet of laat.

Het heeft een: bedoeling EN het gedrag is complex

Observeren & Interpreteren

Observeren: doelgericht en bewust waarnemen om bepaalde gegevens te verkrijgen. (mbv zintuigen)

Interpreteren: toekennen van een betekenis aan iemands gevoelens of gedachten obv wat iemand zegt, doet of laat.  

Objectief vs Subjectief

Objectief = geen twijfel over hetgeen wat we zien, is te controleren, feitelijk

Subjectief = een mening, gevoel, vermoeden of waardeoordeel

Referentiekader

Alles waarop je teruggrijpt bij de bepaling van je huidige denken, doen en laten.  

Vooroordelen

werken belemmerend

Gebeurd zonder dat je het in de gaten hebt

Hulpvragen om miscommunicatie te voorkomen

1) Controleren of het klopt wat je hoort, ziet en voelt

2) Houdt rekening met verschillen in observeren en interpreteren. 

3) Houdt rekening met verschillen in waarden, normen en referentiekaders

Valkuilen

Probeer niet alles zelf op te lossen

Dooddoeners belemmeren jouw contact 

Trek niet te snel conclusies

Vragen

Goede vragen komen voort uit werkelijke belangstelling

Open, gesloten en suggestieve vragen

Doorvragen om een volledig beeld te krijgen

Concretiseren: vragen om verduidelijking

Feedback

Feedback is informatie die de ene persoon aan de andere geeft, wat heeft de boodschap met jou gedaan. 

Soorten Feedback

Positief

Negatief

Opbouwende

Afbrekende

Ineffectieve

Effectieve 

Kritiek geven

beoordelen van een bepaalde toestand, vaak wat je niet goed vindt of afkeurt. 

Zelf inzicht & reflecteren

Evaringsleren volgens David Kolb

Leerstijlen van Kolb

STARR reflectie methode

Johari venster

Leerdoelen gebruiken (SMART)

Gespreksvormen

Helpend gesprek

Advies gesprek

Probleemoplossend gesprek

slechtnieuwsgesprek

Rationeel Emotieve Training

Hiermee kun je ontdekken welke gedachten ervoor zorgen dat je je werk niet goed doet. 

Je leert om gedachten te veranderen in helpende gedachten.

5 stappen van RET

1. Beschrijf de situatie die je moeilijk vindt

2. Beschrijf de gedachten die er toen door je heen gingen 

3. Maak een overzicht van alle niet-helpende gedachten

4. Geef commentaar op deze niet-helpende gedachten. Verander ze in helpende en naar doeltreffend handelen.

5. Beschrijf hoe je door deze nieuwe gedachten kunt komen tot doeltreffend handelen. 

Assertiviteit vs agressiviteit

Assertief: voor jezelf opkomen op een respectvolle manier

Agressiviteit: voor jezelf opkomen en andere weinig/geen ruimte geven om dit ook te doen

Samenwerken

Regelmatig overleggen

afspraken maken en je daaraan houden

positie, taken en verantwoordelijkheden kennen

openstaan voor kritiek