3.1 China en het modern imperialisme- III

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

HC China

1842-2001

Weekoverzicht

- Geschiedenis van de vorming van de EU

HC China:

- Qing dynastie

- Hemels mandaat/ Zoon des Hemels

- Leer van Confucius --> eerbied hiërarchische ordening

- Mandarijnen

3.1 China en het modern imperialisme

Waardoor verloor China haar positie als regionale grootmacht?

Met welk 17e eeuws Frans fenomeen kunnen we de Qing keizer als 'Zoon des hemels' vergelijken?
(zonder lidwoord)

De Qing-dynastie

90% van de bevolking was boer zonder rechten.

Plichten voor een boer:

- voedsel verbouwen

- belasting betalen

- dienen in het leger

Op welke wijze zou het confucianisme gezorgd hebben voor gezagsgetrouwe boeren?

Problemen voor de machtspositie van de Qing dynastie:

Intern

Economische en politieke problemen;

- Door bevolkingsgroei hongersnoden

- Aan het hof corruptie (vriendjespolitiek)

Verlies vertrouwen  in Hemels Mandaat van Qing-dynastie

Extern

modern imperialisme

Wat is modern imperialisme?

China en het modern imperialisme

- Economisch doel modern imperialisme: afzetgebied en grondstoffen

- Politiek doel: hoe meer land hoe meer aanzien

China beperkte mogelijkheden voor westerlingen om handel te drijven in China (Kanton)

China toonde weinig interesse in westers handelswaar 

Sinocentrisme: Rijk van het Midden (China als centrum van de wereld)

Welk handelswaar vonden de Britten waarmee ze de Chinese markt rond 1820 konden betreden:

1. Katoen
2. Thee
3. Opium
4. Gin

Britten uiteindelijk toch een product op de markt: opium

Verbod op opium door Chinese regering

Weinig effect -> via Kanton veel illegale opiumhandel

(zeer winstgevend voor de Britten)

Door massale verslaving raakte Chinese samenleving totaal ontwricht -> 1839: 20.000 kisten opium werden door de keizer vernietigd

Gevolg: Eerste opium oorlog (1839 -1842)

Wat waren de gevolgen voor China van de eerste opiumoorlog?

Gevolgen van de 1e Opiumoorlog waren voor China:

- 1839 greep keizer in: 20.000 kisten met opium werden verbrand

- Reactie Britten: oorlogsschepen naar China 

- Eerste Opiumoorlog was een feit

- Chinezen geen schijn van kans tegen moderne Britse vloot

Einde 1e Opiumoorlog:

Verdrag van Nanking (1842)

- Chinezen moesten flinke schadevergoeding betalen

- 5 havens volledig opengesteld voor handel

- Hong Kong werd een Britse kolonie

 Verdrag van Nankin kan worden beschouwd als de eerste van de Ongelijke Verdragen

Na GB probeerde ook FA, de VS en RU invloed in China te vergroten:

- Rusland zag Mantsjoerije als onderdeel van hun invloedsfeer 

(spoorlijn naar Vladivostok)

- In veel steden (Shanghai) nam westerse invloed toe 

- Chinese regering verloor steeds meer zeggenschap

- In de verdragen werd voor buitenlanders extraterritorialiteit opgenomen

Wat zou 'Extraterritoriaal' in kunnen houden?

Extraterritoriaal:

 Buitenlanders vielen niet langer onder Chinese wetgeving en wetspraak, maar konden door eigen rechtbanken op Chinees grondgebied worden berecht

- Buitenlanders vielen niet langer onder Chinese wetgeving en wetspraak, maar konden door eigen rechtbanken op Chinees grondgebied worden berecht

Lees blz. 305 t/m 309; 

Maak vragen 6 t/m 10 of beantwoord de leerdoelen:

Leerdoel 2. - Hoe het modern imperialisme bijdroeg aan de verzwakking van China.  Hierbij moet je weten: 

          o wat de kenmerken van het modern imperialisme zijn (KA33) 

          o wat de Opiumoorlogen waren (oorzaken/verloop/gevolgen)

          o wat de ongelijke verdragen waren

Leerdoel 3. - Welke vormen van binnenlands verzet bijdroegen aan de verzwakking van China.  Hierbij moet je weten:

o wat een emancipatiebeweging is (KA34) 

o wat de Taiping-opstand was 

o wat de Nian-opstand was 

o wat de Bokseropstand was

Tweede Opiumoorlog 1856

Tweede Opiumoorlog doordat China zich ging verzetten tegen nieuwe Britse economische eisen

->weer nederlaag voor China en wederom vernederend verdrag

-->Buitenlands handelaren, missionarissen en zendelingen nu in heel China bewegingsvrijheid

Opstanden

- Door ongelijke verdragen hadden buitenlandse mogendheden hun positie in China verstevigd

- Macht van de keizer ernstig ondermijnd 

- Tussen 1851 en 1868 twee grote volksopstanden tegen Chinese overheid

- Taipingopstand (olv Hong) tegen de keizer

- Tegelijkertijd overstroomde de Gele rivier (grote problemen)

- Overheid deed niks --> bevolking kwam in opstand (Nianopstand)

- Gewapende acties tegen grootgrondbezitters

- Opstanden met grote moeite neergeslagen

- 1861: zelfversterkingsbeweging: militaire en technische modernisering

Bokseropstand

- Er kwamen een aantal hervormingen --> tegenstanders hiervan

- Cixi (keizerin-weduwe) steunde tegenstanders

- Nam macht over en draaide veel hervormingen terug

- Geheimzinnige rebellen beweging: Genootschap der Vuisten van de Gerechtvaardigde Eensgezindheid (Boksers)

- Gewelddadige acties tegen westerse imperialisten

Revolutie

- Macht van de Qing verder verzwakt door steun Cixi aan rebellen

- Leger werd gemoderniseerd, examenstelsel afgeschaft, meer mogelijkheden tot inspraak bestuur (hervormingen om Qing te redden)

- Cixi overleed, Puyi op de troon (3 jaar oud)

- Revolutionaire ideeen verspreidden zich snel 

- Nieuwe nationalistische beweging olv Sun Yatsen

- Qing-dynastie kwam ten val 

(1644-1912)

- Shikai president Republiek China 

Volgende les 

Donderdag oefenen met de stof en tijd voor alle vragen

Vergeet niet de taak van deze week: opdrachten 3.1