What is LessonUp
Search
Channels
Log in
Register
‹
Return to search
Renaissance: herhaling, sonnet + Brederode
De 16e en 17e eeuw
Literatuur: geschiedenis en theorie
Paragraaf 13: Bredero
1 / 35
next
Slide 1:
Slide
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
This lesson contains
35 slides
, with
interactive quizzes
,
text slides
and
2 videos
.
Start lesson
Save
Share
Print lesson
Items in this lesson
De 16e en 17e eeuw
Literatuur: geschiedenis en theorie
Paragraaf 13: Bredero
Slide 1 - Slide
Voor we starten
eerst een paar vragen over paragraaf 12.
Slide 2 - Slide
middeleeuwen
renaissance
memento mori
carpe diem
theocentrisch
antropocentrisch
estheticisme
inhoud/
boodschap
individualisme
collectivisme (groep)
ridderlijk
burgerlijk
Slide 3 - Drag question
In de renaissancekunst waren translatio, imitatio en aemulatio belangrijk in
A
de beeldende kunst
B
de literatuur
C
alle renaissancekunst
D
geen enkele kunstuiting
Slide 4 - Quiz
Welke termen/ismes behoren alle drie tot de renaissance?
A
empirisme, existentialisme, modernisme
B
Liberalisme, optimisme, tolerantie
C
classicisme, empirisme, antropocentrisme
D
Purisme, aforisme, antropocentrisme
Slide 5 - Quiz
Geef de betekenis van het woord 'aforisme'.
A
vertrouwelijk
B
afwijking
C
gelijk
D
korte spreuk
Slide 6 - Quiz
Wat is geen literair genre uit de renaissance?
A
Aforisme
B
Epigram
C
Essay
D
Fabel
Slide 7 - Quiz
“De roeping van de mens is mens te zijn!” (Multatuli)
A
Aforisme
B
Epigram
C
Essay
D
Sonnet
Slide 8 - Quiz
Er waren verschillende klassiek genres die men opnieuw ging beoefen in de Renaissance. Welk genre hieronder is een klassiek genre?
A
Essay
B
Sonnet
C
Puntdicht / epigram
D
Aforisme
Slide 9 - Quiz
Wat de mens presteerde, werd niet langer gezien als een gave van God maar als iets wat uit hemzelf voortkwam.
Mens is uniek en in staat tot grootste prestaties
Zelf willen uitvinden hoe de wereld in elkaar zat.
Wedergeboorte van de klassieke oudheid
antropocentrisme
Renaissance
individualisme
empirisme
Slide 10 - Drag question
translatio
imitatio
aemulatio
overtreffen
vertalen
navolgen
Slide 11 - Drag question
Hoe uitte het estheticisme zich in de literatuur?
A
De taal moest verfijnd zijn, elegant.
B
Grote nadruk op regelgeving
C
Teksten werd voorzien van afbeeldingen van gerenommeerde kunstenaars.
D
Personages in de literatuur dienden zich geloofwaardig te gedragen
Slide 12 - Quiz
De Statenbijbel (1637) had geen grote invloed op de Nederlandse taal.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 13 - Quiz
Korte herhaling
Kenmerken Renaissance:
antropocentrisme
individualisme
empirisme
Slide 14 - Slide
Korte herhaling
Kenmerken kunst en literatuur:
Classicisme
Realisme
Estheticisme
Slide 15 - Slide
Classicisme in de literatuur
Drie stadia:
Translatio: oefening baart kunst
Imitatio: het navolgen van klassieke genres
Aemulatio: het overtreffen van klassieke genres
Slide 16 - Slide
Estheticisme in de literatuur
Nadruk op regelgeving: een literair werk voldoet aan de regels van het genre waar het bij hoort;
nadruk op de vorm van de literaire werken;
taal 'een genot voor het oor': laten zien wat je met taal kunt (woordspelingen, metrum , ingewikkelde verzen etc.)
Slide 17 - Slide
Realisme
elk literair werk moest waarschijnlijk zijn, geloofwaardig;
personages behoorden zich te gedragen zoals mensen zich in de betreffende situaties zouden gedragen.
Slide 18 - Slide
De Nederlandse taal
Renaissanceliteratuur geconcentreerd rond Amsterdam en Den Haag;
Hollands dialect groeit uit tot 'standaardtaal';
rond 1700 ontstaat een soort Algemeen Nederlands;
vormt de basis van het huidige Nederlands;
grote invloed van de Statenbijbel (1637) op het Nederlands.
Slide 19 - Slide
'Populaire' literaire genres:
Toneel: tragedie, komedie/blijspel en klucht.
Lyriek: ode, epigram/puntdicht, aforisme, sonnet en emblemata.
Proza: reisjournalen en pamfletten
Slide 20 - Slide
Slide 21 - Video
Slide 22 - Slide
Opdracht
Lees het gedicht Ziekentroost op blz. 37.
Beantwoord de volgende vragen; noteer de antwoorden in je schrift.
Slide 23 - Slide
Vragen 'Ziekentroost'
Tussen welke regels ligt in dit sonnet de volta?
Geef minstens drie tegenstellingen tussen het eerste en het tweede deel.
Wat voor bijzonderheid merk je op aan het rijmschema als je dit vergelijkt met het ‘officiële' rijmschema van een sonnet?
Slide 24 - Slide
Antwoorden 'Ziekentroost'
Tussen welke regels ligt in dit sonnet de volta?
--> tussen 3e en 4e strofe
Geef minstens drie tegenstellingen tussen het eerste en het tweede deel.
--> vroeger – nu,
--> Pizarro – schrijver/ik,
--> oud – jong,
--> energiek – vermoeid,
--> succesvol – niet succesvol
Slide 25 - Slide
Antwoorden 'Ziekentroost'
Wat voor bijzonderheid merk je op aan het rijmschema als je dit vergelijkt met het ‘officiële' rijmschema van een sonnet?
--> Strofe I (abba) is het spiegelbeeld van strofe II (baab); bij een officieel sonnet zijn alleen de twee terzetten elkaars spiegelbeeld.
Slide 26 - Slide
Vier grote schrijvers
Bredero (kluchten, liederen)
P.C. Hooft (sonnetten, emblemen)
Constantijn Huygens (toneel, epigrammen)
J. van den Vondel (tragedie, toneel)
Slide 27 - Slide
Gerbrand Adriaensz. Bredero
(1585-1618)
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Slide
Slide 30 - Slide
Blijspel en klucht
Volkse personages
Onverbloemd taalgebruik
Bedrog en overspel, persoonsverwisselingen
Blijspel is in bedrijven verdeeld en langer dan de klucht
Klucht wat platvloerser dan een blijspel
Klucht van de koe
De Spaanschen Brabander
Slide 31 - Slide
De snollen van Bredero
Bekijk de video van Vlogboek en beantwoord de vragen die je in Classroom vindt.
Slide 32 - Slide
Slide 33 - Video
Dit was het voor deze les
't Kan verkeeren.
Slide 34 - Slide
Volgende week
Lees paragraaf 13: Gerbrand Adriaensz. Bredero
Klucht van de koe
of
Klucht van de Molenaer
Slide 35 - Slide
More lessons like this
Renaissance: herhaling, sonnet + Brederode
October 2022
- Lesson with
13 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
16e en 17e eeuw: Bredero
June 2024
- Lesson with
16 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
Renaissance 2
December 2023
- Lesson with
35 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
Renaissance les 2
February 2024
- Lesson with
18 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
Warenar
October 2019
- Lesson with
14 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
Warenar
May 2024
- Lesson with
14 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
Renaissance 2
May 2022
- Lesson with
23 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
11, 12: Beeldende kunst, literatuur en taal
October 2020
- Lesson with
25 slides
Nederlands
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4