oefening SE levensloop

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

8 juni oefening SE levensloop

Rekenen met koopkracht

Koopkracht (reëel inkomen) hangt af van:

• Inkomen (nominaal inkomen)
  
• Inflatie 

• Formule (met indexcijfers):
  reëel inkomen = nominaal inkomen ÷ inflatie x 100
  ric = nic ÷ pic x 100

Rekenen met koopkracht - voorbeeld

• Ten opzichte van 2017 is het inkomen in een land met gemiddeld 2% toegenomen in 2018. De inflatie in 2018 is 2,3%. Bereken het reëel indexcijfer in 2018. Is dit een stijging of daling?
  
• ric = nic ÷ pic x 100
• ric = 102 ÷ 102,3 x 100 = 99,7
• Dit is een daling (want < 100)

• opgave 1 indexcijfers

Opgave 1

1. 2p

2008: inkomen stijgt harder dan de prijzen

2009: inkomen gelijk en prijzen dalen

2. 2p

101,42 x 1,04 = 105,48 Dus 1,054x42.000= 44.300,26.

• opgave 2 speltheorie

1. 2p

Een evenwicht in dominante strategieën. Beiden hebben bekennen als dominante strategie.

(4 is meer dan 3 en 6 is meer dan 5).

2. 2p

Bij een bindende afspraak zouden ze zich coöperatief kunnen gaan opstellen. Als ze dan bindend afspreken ontkennen, hebben ze ook een hoger cijfer.

3. 2p

Als beide leerlingen ontkennen is er geen bewijs en krijgen ze gewoon hun (hoge) punt, een 7.

De dominante strategie voor beide leerlingen is ontkennen.

4. 2p

C

1 = onjuist, de switch is andersom;

2 = juist, tit for tat komt zonder expliciete afspraak tot stand/je volgt de ander.

Inkomensverdeling/ Lorenzcurve

Primaire inkomensverdeling

Het primaire inkomen is het inkomen zoals het verdiend wordt met de productiefactoren. 

Er is nog geen belasting geheven door de overheid.

Secundaire inkomensverdeling

• Het secundaire inkomen is het inkomen nadat de overheid heeft ingegrepen. 
  
• De overheid herverdeelt het inkomen

• door het heffen van belastingen en premies 
• en het betalen van subsidies en uitkeringen. 
  

Herverdelen van inkomens

• Nivelleren

• Denivelleren

Nivellering en denivellering

Nivellering: De verschillen tussen de inkomens worden in verhouding kleiner.

Denivellering: De verschillen tussen de inkomens worden in verhouding steeds groter.

Zorgt het Nederlandse belastingstelsel voor (de)nivellering?

Progressief belastingtarief bij loonbelasting

Progressief tarief: naarmate je meer verdient, betaal je in procenten meer belasting. 

Het belastingpercentage wordt groter -> nivellerend effect op het inkomen (inkomensverschillen worden naar verhouding kleiner)  

Het schijventarief is hier een voorbeeld van.   

Progressieve belasting heffing

• Naar verhouding meer belasting betalen bij een hoger inkomen. 
• Zorgt voor het nivelleren van inkomens 

Berekenen van loonbelasting

• je betaalt belasting over je belastbaar inkomen (brutoloon - aftrekposten + bijtellingen)
• dat gaat volgens een schijvensysteem
• over het eerste deel van je salaris betaal je een lager percentage belasting dan over het laatste deel
• je verdeelt het loon over de verschillende schijven net zo lang tot het volledige loon belast is.

Een voorbeeld

• Piet verdient  € 45.000,- per jaar.
• Zijn werkgever houdt loonbelasting in.
• Over het eerste deel ( schijf 1 ) van zijn loon betaalt hij  33%
• dan komt het tweede deel (schijf 2) met  41,95 %
• en dan het laatste deel ( schijf 3) met  42 %
• zie de tekening op de volgende sheet

huiswerk

oefeningen in de bijlage van magister!

Stel vragen en oefen de stof.

17 juni SE levensloop

Tot ziens!