Les 4 - Duurzaamheid

• Duurzaamheid
• MBO
• Studiejaar 1

Weekplanning

Week 1: Duurzaamheid in het algemeen

Week 2: Klimaatverandering en de invloed van voeding op het klimaat

Week 3: Biodiversiteit, ontbossing en watergebruik

Week 4: Circulariteit en afval

Week 5: Duurzaamheid en voeding

Week 6: Eerlijke prijs, fast fashion en de eindopdracht

Week 7: Eindopdracht

Afsluiting: reflectieverslag O/V/G

Lesplanning

• Herhaling vorige les 
• Circulaire economie
• Afval
• Analyse verpakkingen
• Voedselverspilling

Wat betekent biodiversiteit?

Wat kunnen we doen om biodiversiteit te beschermen?

Leerdoelen

Circulariteit en afval

• Jij kunt beschrijven wat circulaire economie is aan de hand van de kernprincipes
  
• Jij kunt verschillende afvalsoorten die voortkomen uit de voedselproductieketen in kaart brengen
• Jij kunt de oorzaken van voedselverspilling benoemen
• Jij kunt een advies geven hoe je verpakkingen kunt verduurzamen.

Circulaire economie

- afval

+ hergebruiken van materialen

Een circulaire economie is gericht op het minimaliseren van afval en het maximaal

hergebruiken van materialen. In plaats van het traditionele lineaire model van "nemen, maken, gebruiken en weggooien," streeft een circulaire economie ernaar om producten, materialen en grondstoffen zo lang mogelijk te gebruiken. Dit wordt gedaan door hergebruik, reparatie,

opknappen en recyclen van producten en materialen, waardoor de behoefte aan nieuwe grondstoffen vermindert. In een circulaire economie wordt onderscheid gemaakt tussen

biologische kringlopen (natuurlijke materialen die veilig terugkeren in de natuur) en technische kringlopen (kunstmatige materialen die opnieuw kunnen worden gebruikt zonder

verlies van kwaliteit). Een circulaire economie biedt een alternatief voor het huidige lineaire model door te streven naar duurzaamheid, efficiëntie, en het behoud van natuurlijke hulpbronnen voor toekomstige generaties.

Kernprincipes circulaire economie

1. Afval verminderen
2. Producten hergebruiken en delen
3. Repareren en opknappen
4. Recyclen 

Ken jij voorbeelden van circulaire economie?

Voorbeelden

• Kringloopwinkels
• Marktplaats
• Vinted 

• Pieter Pot
• Afvalscheiding

Wat is het probleem van afval?

Ecocide: grootschalige beschadiging, de vernietiging of het verlies van ecosystemen – ernstige schade aan de natuur die wijdverspreid of langdurig is. Het betekent letterlijk "het doden van ons huis".

Grondstoffen raken op

CO2 uitstoot

Hout

Vezels, katoen e.d.

Landgebruik voor steden e.d.

Voedsel

Vervuiling

Opdracht

Maak een analyse van jouw collage verpakkingen:

1. Welke soorten materialen komen het meest voor in jouw verzameling?
2. Hoeveel van deze verpakkingen zijn recyclebaar?
3. Welke verpakkingen bevatten duurzame labels of certificeringen? FSC of herkomstlabel. 
4. Hoeveel producten komen uit de lokale omgeving? 
5. Welke alternatieven zou je kunnen kiezen om de hoeveelheid verpakkingsafval te verminderen? (bijv. navulbare verpakkingen of bulkverpakkingen)
6. Wat vind je van de hoeveelheid verpakkingen die je hebt verzameld? 

Hoe kun je de impact van verpakkingen verminderen?

• Minder plastic
• Herbruikbare verpakkingen
• Producten zonder verpakking 

Vanwege de wetgeving en eisen op het gebied van voedselveiligheid en houdbaarheid van voedsel is het voor sommige producten in de  levensmiddelenindustrie best lastig om overal alternatieven te hebben maar het is zeker de moeite waard om te kijken naar voorbeelden en na te denken over voorbeelden. Daarnaast is het goed om met de leerlingen stil te staan bij de

impact van een kleine verandering

Voedselverspilling is een groot probleem dat niet alleen economische kosten met zich meebrengt, maar ook een negatieve impact heeft op het milieu. Door bewustere keuzes te maken bij het kopen, bereiden en bewaren van voedsel, kan iedereen bijdragen aan het

verminderen van verspilling. In Nederland wordt jaarlijks een aanzienlijke hoeveelheid voedsel verspild. Volgens schattingen van verschillende onderzoeken wordt er in Nederland ongeveer 34,3 kilogram

voedsel per persoon per jaar verspild. Op nationaal niveau betekent dit dat er jaarlijks tussen de 1,8 en 2,5 miljoen ton voedsel verloren gaat, afhankelijk van de bron en de manier van meten.

Wat zijn redenen voor voedselverspilling?

Redenen voedselverspilling

• Verkeerd inkopen
• Houdbaarheidsdatum
• Verkeerd bewaren
• Kook- en eetgewoonten 

• Verkeerd inkopen: Mensen kopen vaak meer voedsel dan ze daadwerkelijk nodig hebben.
• Houdbaarheidsdata: Onzekerheid over de houdbaarheid van producten, vooral bij labels als "ten minste houdbaar tot" (THT) en "te gebruiken tot" (TGT), leidt tot het onnodig weggooien van voedsel.
• Verkeerd bewaren: Onjuiste opslag van voedsel kan leiden tot voortijdige bederf.
• Kook- en eetgewoonten: Koken van te grote porties en niet weten hoe restjes te gebruiken kan bijdragen aan verspilling.

Manieren om voedselverspilling tegen te gaan

• Voedselbanken
• Too Good To Go;
• Bewustwordingscampagnes: "Samen tegen voedselverspilling"
• Overheidsbeleid

Leerdoelen

Circulariteit en afval

• Jij kunt beschrijven wat circulaire economie is aan de hand van de kernprincipes
  
• Jij kunt verschillende afvalsoorten die voortkomen uit de voedselproductieketen in kaart brengen
• Jij kunt de oorzaken van voedselverspilling benoemen
• Jij kunt een advies geven hoe je verpakkingen kunt verduurzamen.