Les 5 WO II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Organisatie tijd

Lees/ Verwerkingstijd

Maak de vragen bij les 3 af

(sommigen van jullie 

nog les 2....)

Klaar? Lees alvast paragraaf 4.3

Les 15 minuten

hoe zat het ook alweer?

Wat is het verzet?

1. Mensen die het eens waren met de Duitsers
2. Mensen die de Duitsers tegenwerkten

Wat is GEEN voorbeeld van verzet?

1. illegale krantjes verspreiden
2. Onderduikers aangeven
3. .Onderduikers in huis nemen.
4. De Duitsers saboteren en aanslagen plegen

Wat is collaboratie?

1. Samenwerken tegen de vijand
2. Je verzetten tegen de vijand
3. Samenwerken met de vijand
4. Hetzelfde als capitulatie

Wanneer was de slag om Arnhem?

1. mei 1944
2. september 1944
3. december 1944
4. mei 1945

Waarvan was de Slag om Arnhem een onderdeel?

1. Operatie Market Garden
2. Operatie Overlord
3. Operatie Jackpot
4. Operatie Barbarossa

Leerdoel

Na deze les weet je wat er wat de Endlösung is en kun je (ietsje beter) begrijpen hoe de Holocaust heeft kunnen gebeuren.

Wat weet je hier nog van?

Van anti-joodse maatregelen tot genocide 

Zou een genocide als de Holocaust weer kunnen plaatsvinden?

1. Ja
2. Nee

Kan jij uitgroeien tot massamoordenaar?

1. Ja
2. Nee

www.universiteitvannederland.nl

Die Endlösung der Judenfrage

Een Joodse kolonie?

Adolf Eichmann

De vernietiging van de joden

Definitieve oplossing

• 20-1-1942 Wanssee Conferentie:
  

Een definitieve oplossing voor het ‘joodse vraagstuk’.  

• Endlösung: Adolf Eichmann
• Zeven vernietigingskampen --> Polen. 
• Via doorvoerkampen (waaronder Westerbork in NL)

De Wannseeconferentie: Op 20 januari 1942 werd bij Berlijn de Wannsee- conferentie het jodenprobleem besproken

Door de veroveringen van bijv. Polen ( 1 september 1939) en later de USSR ( juni 1941),

kwamen er miljoenen joden bij. Einsatzgruppen van de SS moesten, joden, zigeuners en communistische ambtenaren doodschieten. Dit was duur en omslachtig.

Endlösung:

• vergassen in vernietigingskampen: Majdanek, Sobibor, Treblinka
  
•  combinatie van werk- en vernietigingkampen: Auschwitz- Birkenau
  
•  werkkampen tot de dood: Mauthausen, Natzweiler
  

 11 Miljoen joden kwamen in aanmerking voor transport  naar de vernietigingskampen in.

Eichmann vindt vergassing de meest efficiënte methode omdat de getto’s in Polen overvol zijn, het is onmogelijk en emotioneel te zwaar om grote aantallen joden tegelijk door Duitse troepen te laten doodschieten, en men weet niet waar de lichamen gelaten moeten worden. Ook het steriliseren van de joden is te omslachtig.

Eichmann,  hoofd van het Bureau voor Joodse Zaken en Reinhard Heydrich, zijn directe baas stemmen in met de ‘Eindoplossing van het jodenprobleem’.

Adolf Eichmann

Secretaris Wannsee conferentie: Verantwoordelijk voor de deportaties.

In 1961 berecht in Israël en zag zijn eigen schuld niet in...

3.3

Na de oorlog proberen Duitsers alles uit te wissen

Nauwelijks herdenking van de Holocaust tot 1960, omdat: 

• In Jeruzalem vond het proces plaats tegen Adolf Eichmann->  besef dat  de Holocaust niet alleen was uitgevoerd door ‘brute barbaren’, maar ook door ambtenaren die ‘keurig’ hun werk hadden gedaan. 

• Historici toonden aan dat weinigen zich tegen de Jodenvervolging hadden verzet. 

• Er verschenen steeds meer boeken en films over de Holocaust. Daardoor konden mensen zich veel beter inleven in de Joden. Het besef groeide dat Joden geen ‘gewone’ oorlogsslachtoffers waren, maar mensen die systematisch waren vervolgd en gedood omdat ze als ‘minderwaardig’ waren gezien. 

Banaliteit van het kwaad

Hannah Arendt

Basisargumenten

1. Afwezigheid van kritische denkers

2. Bureaucratisering van de taken: kleine taken 

3. Kritiekloze opeenvolging van bevelen

Kan jij uitgroeien tot massamoordenaar?

1. Ja
2. Nee

Wie bepaalt wat goed of slecht is?

• in hoeverre zijn mensen verantwoordelijk voor hun eigen gedrag?
• kun je mensen dwingen om tegen hun eigen geweten in te handelen?
• 
  
• kun je ook slecht zijn als je niets doet?

Uitleg opdracht 100% schuld

Pauze momentje

Opdracht 100% schuld

Werktijd max. 20 min.

1. Maak de opdracht 100% schuld.
2. Klaar? Maak de opdrachten van les 4 van het werkboek af
3. Stel vragen als je er niet uitkomt
4. Klaar? Kijk wat je alvast voor de volgende les kunt doen. 

Afsluiting

Bedenk drie toetsvragen bij de lesstof van vandaag