BK: de aarde en ik week 6

• Wereldcampus
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

De aarde & ik

Les 6

Lesdoel: De leerling heeft inzicht in ecosystemen

Startklaar?

• Zit op je plek-Tas van tafel
• Oortjes uit-Telefoon weg 
• JDW map op tafel- Lessonup ingelogd ingelogd

LEZEN 10 min

Leesmoment

https://npokennis.nl/longread/7947/moeten-we-allemaal-insecten-gaan-eten

Lesplanning

• Actualiteit (de dag vandaag)
• Voorkennis activeren 
• Leerdoelen van de les 
• Uitleg gezondheidseffecten
• Uitleg economische impact
• Uitleg ecologische veranderingen
• Klimaatscenario spel
• Lezen
• # Exit ticket 

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Wat zijn de gevolgen van
te veel CO2 (koolstofdioxide)
in de lucht?

Wat is een ecosysteem

1. Alle flora en fauna op de wereld
2. De balans tussen alle flora en fauna in een bepaald gebied
3. De manier waarop het woud Co2 omzet in zuurstof
4. Het effect van het broeikaseffect op flora en fauna

Wat is biodiversiteit?

1. leefgebied van dieren en planten
2. al het leven op aarde
3. verscheidenheid aan levensvormen binnen een ecosysteem
4. de oceanen en zeeën

AK lesje...

https://npo.nl/start/serie/freeks-jungle-school/seizoen-3/freeks-jungle-school_5/afspelen

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Opdracht 

• Zoek op Google: welke ecosystemen zijn er op aarde?
• Kies er één(Amazone, toendra, Sahara,etc..)
• Zoek informatie over het gebied, waar is het, wat is het, wordt het bedreigd door klimaatverandering. 
• Schrijf het op in je aantekeningen
• 
  
• Maak er een nu mooie poster met
• www.Canva.com 

Gezondheidseffecten van klimaatverandering

Klimaatverandering raakt niet alleen het milieu, maar ook de gezondheid van mensen overal ter wereld. 

Het is belangrijk om oplossingen te bedenken om dit te verminderen.

1. Hittegolven

• Door opwarming van de aarde komen hittegolven vaker voor.
• Gevolgen: Mensen kunnen uitdrogen of oververhit raken. Vooral ouderen en jonge kinderen lopen extra risico.

2. Luchtvervuiling

• Bij warm weer blijft luchtvervuiling, zoals smog, langer hangen.
• Gevolgen: Mensen met astma of andere ademhalingsproblemen hebben hier veel last van.

3. Verspreiding van ziektes

• Warmer weer en meer regen zorgen ervoor dat insecten zoals muggen zich sneller verspreiden.
• Gevolgen: Ziekten zoals malaria en dengue kunnen zich uitbreiden naar gebieden waar deze vroeger niet voorkwamen.

4. Voedseltekorten

• Droogtes en overstromingen maken het moeilijker om genoeg voedsel te verbouwen.
• Gevolgen: Slechtere voeding kan leiden tot ondervoeding, vooral in armere landen.

5. Psychische gezondheid

• Mensen die hun huis of werk verliezen door overstromingen of droogte kunnen stress en angst ervaren.
• Gevolgen: Dit kan leiden tot depressies of andere psychische problemen.

Wat is een direct gezondheidsprobleem
door een hittegolf?

1. Mensen worden sneller moe
2. Mensen kunnen uitdrogen en oververhit raken
3. Mensen gaan meer sporten

Hoe kan luchtvervuiling door klimaatverandering de gezondheid schaden?

1. Het veroorzaakt ademhalingsproblemen zoals astma
2. Het maakt mensen slaperig
3. Het vermindert de kans op verkoudheid

Hoe verspreiden ziektes zoals malaria zich sneller door klimaatverandering?

1. Door warmer weer kunnen muggen zich makkelijker voortplanten
2. Door meer overstromingen worden medicijnen weggevaagd
3. Door kou overleven muggen beter

De economische impact van klimaatverandering

Klimaatverandering heeft grote invloed op onze economie. Dit betekent dat het veel geld kost en bedrijven, boeren en mensen financieel raakt. 

Het is belangrijk om actie te ondernemen om deze kosten te beperken.

1. Schade aan huizen en gebouwen

• Overstromingen, stormen en bosbranden veroorzaken veel schade aan huizen, winkels en kantoren.
• Gevolgen: Mensen en bedrijven moeten veel geld uitgeven om alles te repareren. Verzekeringen worden duurder.

2. Hogere voedselprijzen

• Door droogtes en overstromingen kunnen boeren minder voedsel verbouwen, zoals graan, groente en fruit.
• Gevolgen: Er is minder voedsel beschikbaar, waardoor de prijzen omhooggaan. Dit raakt vooral arme mensen.

3. Minder inkomsten uit toerisme

• Plekken die populair zijn bij toeristen, zoals stranden of skigebieden, worden minder aantrekkelijk door klimaatverandering.
• Voorbeeld: Stranden kunnen verdwijnen door zeespiegelstijging, en sneeuw verdwijnt in skigebieden.
• Gevolgen: Toeristen blijven weg, en bedrijven zoals hotels en restaurants verdienen minder.

4. Meer kosten voor de overheid

• Overheden moeten veel geld uitgeven om steden en dorpen te beschermen tegen klimaatverandering.
• Voorbeeld: Het bouwen van dijken of het herstellen van infrastructuur na een storm.
• Gevolgen: Dit kan leiden tot hogere belastingen.

5. Banenverlies

• Sommige sectoren, zoals landbouw of visserij, worden hard getroffen door klimaatverandering.
• Gevolgen: Mensen kunnen hun werk verliezen als bedrijven moeten sluiten door droogte, overstromingen of schade.

Hoe beïnvloedt droogte de economie?

1. Boeren verdienen meer geld
2. De kosten voor water dalen
3. De voedselprijzen stijgen

Wat gebeurt er met een stad na een zware storm?

1. Bedrijven verdienen meer geld door de storm
2. Bedrijven en huizen hebben hoge reparatiekosten
3. Alles blijft hetzelfde

Waarom worden sommige vakantiebestemmingen minder populair door klimaatverandering?

1. Mensen houden niet meer van reizen
2. Klimaatverandering maakt sommige plekken te heet of gevaarlijk
3. Reizen is te goedkoop

Hoe kan klimaatverandering banen kosten?

1. Mensen willen niet meer werken
2. Nieuwe bedrijven worden verboden
3. Winkels sluiten door overstromingen

Gevolgen van klimaatverandering voor ecosystemen

Een ecosysteem is een gebied waar planten, dieren en het milieu (zoals water, lucht en bodem) samenleven en elkaar beïnvloeden.

Voorbeelden:

• Regenwouden
• Koraalriffen
• Meren en rivieren

Het is belangrijk om actie te ondernemen om deze kosten te beperken.

Opwarming van de aarde

• Gevolg: Planten en dieren hebben moeite om zich aan te passen aan de stijgende temperaturen.
  
• Voorbeeld: Poolijs smelt, waardoor ijsberen minder leefgebied hebben.
  

Droogte en watertekorten

• Gevolg: Planten drogen uit, rivieren vallen droog en dieren vinden minder water.
  
• Voorbeeld: In Afrika sterven sommige soorten wilde dieren uit door gebrek aan water.
  

Zeespiegelstijging

• Gevolg: Kustgebieden overstromen, waardoor ecosystemen zoals mangroven verdwijnen.
  
• Voorbeeld: Vogels en vissen verliezen hun broed- en schuilplaatsen. 

Zuurder worden van oceanen

• Gevolg: De zee neemt CO₂ op, waardoor het water zuurder wordt. Dit schaadt dieren zoals koraal, schelpdieren en vissen.
• Voorbeeld: Koraalriffen sterven af (zoals het Great Barrier Reef in Australië).

Extreem weer

• Gevolg: Stormen en overstromingen vernietigen leefgebieden.
• Voorbeeld: Bosbranden door droogte vernietigen grote stukken regenwoud.

Hoe beïnvloedt klimaatverandering ecosystemen?

Waarom is dit erg?

Biodiversiteit verdwijnt:

• Planten en dieren sterven uit, waardoor ecosystemen uit balans raken.

Minder voedsel voor mensen:

• Minder visvangst en landbouwopbrengsten.

Minder natuurlijke bescherming:

• Mangroven en bossen beschermen tegen overstromingen en wind.

Wat gebeurt er als een ecosysteem verdwijnt?

Geef 2 voorbeelden van dieren die last hebben van klimaatverandering?

Klimaatscenario-spel (20 minuten)

» Verdeel de klas in 4 tot 8 groepen. 

» Elke groep vertegenwoordigt een bepaalde rol.

» Elke groep krijgt een kaart met hun situatie en drie keuzes die ze kunnen maken.
» Elke groep bespreekt hun keuze en onderbouwen waarom ze voor die oplossing kiezen.
» Elke groep presenteert kort aan de rest van de klas hun uitkomsten.

» De klas mag vragen stellen aan elke groep. 

Groep 1: Ziekenhuispersoneel

Groep 2: Boeren

Groep 3: Familie in overstroomd gebied

Groep 4: Winkeliers in een overstroomde stad

Groep 5: Energieleverancier

Groep 6: Toeristenstad

Groep 7: Schoolbestuur

Groep 8: Overheid in een kuststad

Leerlingen ervaren de gevolgen van klimaatverandering door in een scenario te stappen en keuzes te maken.

LEZEN 10 min

Leesmoment

Het RIVM onderzoekt wat de effecten zijn van klimaatverandering op onze gezondheid en wat we eraan kunnen doen. https://www.rivm.nl/klimaat-en-gezondheid  

Het RIVM geeft 8 effecten van klimaat verandering. 

Welke 8 zijn dat?

    Begrippen uit deze les

• klimaatverandering
• gezondheidseffecten
• economische impact
• ecologische veranderingen 

EXIT TICKET

Lesdoelen:

• De leerlingen kennen de gevolgen van klimaatverandering voor de gezondheid van mensen
• De leerlingen kennen de gevolgen van klimaatverandering voor de economie
• De leerlingen kennen de gevolgen van klimaatverandering voor ecosystemen

Noem één manier waarop klimaatverandering invloed heeft op de gezondheid van mensen.

Stel je voor dat je een boer bent en je oogst mislukt door droogte. Wat zou je doen om je inkomsten te beschermen?

Welke oplossing vind jij belangrijk om ecosystemen te beschermen?