TKB-H4.3 Nederland in 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H4.3 Nederland in 1848

Tijdvak van Burgers en Stoommachines

Weet je het nog?

Geef drie voorbeelden van slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders

Wat is de armste klasse in de klassenmaatschappij?

1. De ondernemersklasse
2. De derde stand
3. De arbeidersklasse
4. De middenklasse

Waarom kwamen de arbeiders niet in opstand tegen hun slechte werkomstandigheden?

1. Ze waren bang om ontslagen te worden
2. Ze werden bedreigd met lijfstraffen
3. Ze moesten zoveel werken dat ze daar geen puf voor hadden
4. Hun baas was meestal een kennis/vriend. Dat deed je niet

Vroegmoderne tijd

Moderne tijd

adel en geestelijkheid

landbouwstedelijke samenleving

industriële samenleving

klassenmaatschappij

standenmaatschappij

ondernemersklasse

industrialisatie

huisnijverheid

Bekijk de afbeelding

Welke nieuwe uitvinding gebruikt de man?

1. Een microfoon
2. Een telefoon
3. Een verbrandingsmotor
4. Een elektrische lamp

Geef een voorbeeld van een nieuwe medische uitvinding uit de tijd van burgers en stoommachines

• Je kunt enkele belangrijke kenmerken noemen van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848.
• Je kunt uitleggen welke idealen de liberalen hadden op politiek en economisch gebied.
• Je kunt uitleggen waarom er in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Leerdoelen

Nederland 1815 - politiek

• 1813: Napoleon verslagen

• NL + BE + LUX samengevoegd als sterk front tegen Frankrijk (tot 1830)
  
• Nederland wordt een constitutionele monarchie 
• Koning Willem I heerst alleen
• Parlement (eerste + tweede kamer) is niet democratisch
  

Nederland is een constitutionele monarchie. Aan het hoofd van het land staat een monarch, koning of koningin, die zich heeft te houden aan de constitutie, oftewel de Grondwet.

Nederland 1815 - economisch

• Het Koninkrijk der Nederlanden loopt economisch achter
• Nog geen fabrieken in het noorden (huidige NL)
• Koning Willem I wil economie verbeteren
  
• vooral verbeteringen in de infrastructuur (kanalen/wegen/spoorweg)
  

Koning Willem I verbeterde de infrastructuur in zijn koninkrijk. Zo liet hij de Zuid-Willemsvaart van Den Bosch naar Maastricht aanleggen. Dit vergemakkelijkte de handel tussen het noorden en het zuiden van het land. Het kanaal ging in 1826 open. Deze afbeelding van de Zuid-Willemsvaart in Den Bosch is gemaakt rond 1860.

In 1839 reed de eerste stoomtrein tussen Haarlem en Amsterdam.

Liberalen

• Liberalen: aanhangers van het liberalisme. Rijke burgers.
• Willem I besloot bijna alles alleen. Liberalen willen meer inspraak.
  
• Zijn voor economische vrijheid: 'handel en economie groeien alleen zonder politieke bemoeienis'
  

De Grondwet van 1848

• 1840: Willem I overlijdt --> Willem II volgt hem op
• 1848: in heel Europa breken rellen uit
  
• Willem II  bang voor rellen in NL --> vraagt Thorbecke nieuwe grondwet te schrijven
  

De Grondwet van 1848

• Parlement is de baas, niet de koning
• Parlement kiest en ontslaat ministers
  
• Rijke mannen kiezen vertegenwoordigers (volksvertegenwoordiging)
• Nederland wordt parlementaire democratie
  

Video: Schooltv: de grondwet van Thorbecke 2 min. 33

Begrippen uit deze les

• Parlement
• Liberaal
• Liberalisme
• Kiesrecht
• Parlementaire democratie
  
  

Huiswerk

• Maak nu op opdracht 7 t/m 14
• Klaar? Maak de Test Jezelf van paragraaf 4
  

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen