5.5 Gedrag
5.5 Gedrag
Leg je boekje vast op tafel
Leg daarnaast je laptop dicht op tafel
1 / 27
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1
This lesson contains 27 slides, with text slides.
Lesson duration is: 45 minItems in this lesson
5.5 Gedrag
Leg je boekje vast op tafel
Leg daarnaast je laptop dicht op tafel
Slide 1 - Slide
Planning
Uitleg Wat is gedrag
Uitleg aangeboren en aangeleerd gedrag
Werken aan de opdrachten (boek of werkblad in SOM)
Afsluiting
Slide 2 - Slide
Na deze les
Kan je uitleggen wat gedrag is
Kan je uitleggen waardoor gedrag wordt bepaald
Kan je het verschil benoemen tussen observatie en interpretatie van gedrag
Slide 3 - Slide
Wat is gedrag?
Gedrag van organismen bestaat uit handelingen die met elkaar samenhangen
Die handelingen hebben vaak een bepaald doel
Slide 4 - Slide
Wat is gedrag?
In het plaatje zien we het gedrag van een jagende lynx
Het jachtgedrag bestaat uit een aantal verschillende handelingen
Slide 5 - Slide
Wat is gedrag?
Het doel van de lynx is eten krijgen om in leven te blijven
De verschillende handelingen volgen elkaar op. Handeling 1 leidt tot handeling 2 wat leidt tot handeling 3
etc...
Slide 6 - Slide
Wat is gedrag?
Het opvolgen van die handelingen noemen we een gedragsketen
Slide 7 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
We hebben al eerder geleerd dat een prikkel een invloed vanuit de omgeving op een organisme is
En dat onze zintuigen kunnen reageren op die prikkels door impulsen naar onze hersenen te sturen
(Ons gezichtszintuig reageert op de prikkel licht)
(Ons gehoorzintuig reageert op de prikkel geluid)
Slide 8 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Bij een bewuste reactie sturen de hersenen vervolgens impulsen naar de spieren
In de afbeelding zien we
daarvan een voorbeeld
Slide 9 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Het meisje ziet een leuk filmpje (de prikkel)
Vervolgens reageert ze op de prikkel
Een reactie op een prikkel
wordt ook wel een respons genoemd
Slide 10 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Er zijn verschillende typen prikkels
Honger bijvoorbeeld is een inwendige prikkel
Dit komt omdat deze in jouw lichaam start
Je voelt je maag knorren
Slide 11 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Als je bij de bakker bent ruik je versgebakken broodjes
Dit is een uitwendige prikkel
De geur komt namelijk van buiten het lichaam
Slide 12 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Motivatie geeft de bereidheid aan tot het verrichten van bepaald gedrag
Als de hond net zijn bakje met brokken heeft leeggegeten
is de motivatie om nog een bak te eten erg laag
Waarom?
Slide 13 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Mocht er toch een bakje met brokken in het zich zijn (of mocht de hond dat ruiken)
Zal dit niet leiden tot eetgedrag
Kortom, er is geen respons op de prikkel
Slide 14 - Slide
Bewust en onbewust gedrag
Maar als de hond al een tijdje niet heeft gegeten
en hij ziet of ruikt eten
Is de motivatie erg hoog
Dezelfde prikkel (het zien of ruiken van eten)
Leidt dan wel tot een respons
Slide 15 - Slide
Aangeboren of aangeleerd?
Gedrag is deels aangeboren en deels aangeleerd
(nature en nurture)
Een voorbeeld van aangboren gedrag is het zuigreflex bij zoogdieren
Slide 16 - Slide
Aangeboren of aangeleerd?
Aangeleerd gedrag daarentegen krijg je door iets te leren/oefenen
Een peuter die leert met een lepel eten
Of een kat leert de kattenbak gebruiken
Slide 17 - Slide
Sociaal gedrag
Bij veel dieren en mensen wordt gedrag beïnvloed door soortgenoten
Het gedrag van soortgenoten naast
elkaar wordt sociaal gedrag genoemd
Een handeling van een dier of
mens is een prikkel voor de soortgenoot
Slide 18 - Slide
Sociaal gedrag
Een prikkel of handeling bij sociaal gedrag wordt ook wel een signaal genoemd
Bij een signaal communiceren
mensen of dieren met elkaar
(dit kan via lichaamstaal, geluiden
en taal)
Slide 19 - Slide
Sociaal gedrag
Mensen gedragen zich anders dan dieren
Mensen denken na over hun gedrag en beoordelen het gedrag van anderen
Dieren doen dat niet
Slide 20 - Slide
Sociaal gedrag
Mensen vinden het vaak prettig als de mensen om hen heen hetzelfde gedrag vertonen
Afwijkend gedrag wordt soms ervaren als slecht
Om goed met elkaar om te gaan hebben mensen dus waarden en normen voor hun gedrag
Slide 21 - Slide
Sociaal gedrag
Waarden zijn dingen die mensen belangrijk vinden in het leven
Bijvoorbeeld eerlijkheid en respect hebben voor elkaar
Normen zijn gedragsregels waarvan veel mensen vinden dat je die regels moet opvolgen
Bijvoorbeeld niet stelen
Slide 22 - Slide
Sociaal gedrag
Normen zijn vaak gebaseerd op waarden
De norm niet stelen kan je verbinden aan de waarde eerlijkheid
Slide 23 - Slide
Observatie en interpretatie
Een hand opsteken kan meerdere betekenissen hebben
Afhankelijk van de situatie
die persoons lichaamstaal
en gezichtsuitdrukking
weet je wat die persoon bedoelt
Slide 24 - Slide
Observatie en interpretatie
Het feitelijke gedrag wat je waarneemt noem je ook wel een observatie
(hand opsteken in de klas)
Een hond die kwispelt... ja wat voor gedrag is dat eigenlijk?
hij zou blij kunnen zijn? maar we weten het niet!
Dat wij zeggen: de hond is blij, is enkel een interpretatie
Slide 25 - Slide
Maken opdrachten
Maak de opdrachten die bij het huiswerk van volgende week op SOM staat
Slide 26 - Slide
Afsluiting
Wat hebben we geleerd vandaag?
