Meester van het Voltooid Deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Het voltooid deelwoord

Leerdoel

Begrijpen hoe voltooid deelwoorden worden gebruikt en geschreven.

Wat weet je al over voltooid deelwoorden?

Persoonsvorm en voltooid deelwoord

Naast de persoonsvorm kunnen er meer werkwoorden in een zin staan, zoals een voltooid deelwoord.

Hulpwerkwoorden

Het voltooid deelwoord staat nooit alleen in de zin, maar samen met een hulpwerkwoord.

Hebben - zijn - worden

Het hww kan ook de pv zijn.

Hoe schrijf je het VD

Zo schrijf je het voltooid deelwoord

Schrijf het voltooid deelwoord altijd zo kort mogelijk. Let op:

Het voltooid deelwoord van een sterk werkwoord eindigt meestal op -en: gebleven, gesprongen.

Het voltooid deelwoord van een zwak werkwoord eindigt op -t of -d. Maak het woord langer. Je hoort dan welke letter het moet zijn: gesnapt(e), geschild(e).

Vaak begint een voltooid deelwoord met ge- (geschreven, gewaaid), maar ge- kan ook ergens anders staan, bijvoorbeeld: opengemaakt.

Hoe schrijf je het VD

Het vliegtuig is op Schiphol gelanD.  (langer maken, 't exkofschip)

pv = is --> ook hww

Vd = geland

Robin heeft geen straf gekregen.

pv = heeft

vd = gekregen --> ook hww

Lastige werkwoorden

Sommige werkwoorden zijn erg lastig. Ze beginnen met ge-, ver-, be-, ont-, her- of over-. Bij het voltooid deelwoord zet je er dan geen ge- voor. Daardoor klinken de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd en het voltooid deelwoord hetzelfde, maar je schrijft ze meestal verschillend.

Wat is de pv in de zin: 'Zij is naar school gegaan'?

1. Zij
2. is
3. naar
4. gegaan

Welk hulpwerkwoord wordt gebruikt in de zin: 'Zij is naar school gegaan'?

1. Zij
2. is
3. school
4. gegaan

Wat is het VD in de zin: 'Zij is naar school gegaan'?

1. Zij
2. is
3. school
4. gegaan

Kies het voltooid deelwoord in de zin: 'De kinderen hebben gespeeld.'

1. De kinderen
2. hebben
3. gespeelt
4. gespeeld

Wat is het hulpwerkwoord in de zin: 'Hij heeft het boek gelezen'?

1. heeft
2. is
3. zal
4. kan

Wat is het voltooid deelwoord van 'drinken'?

1. drinkend
2. gedronken
3. drunken
4. gedrinken

Wat is het voltooid deelwoord van 'lopen'?

1. gelopen
2. loopend
3. gelopenen
4. lopend

Wat is de juiste spelling van het voltooid deelwoord van 'werken'?
'Hij heeft vandaag hard ........

1. gewerkt
2. gewerkd
3. werkt
4. werkd

Leg uit hoe het 't kofschipx werkt?

Vertel hoe je het voltooid deelwoord in de zin kunt herkennen?

Wat wat congruent en incongruent ook alweer?

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Wat te doen?

Online h3, onderdeel taalverzorging  - persoonsvorm enkelvoud of meervoud?

Onderdeel; Voltooid deelwoord

Eis: minimaal 70%