3.2 - A - Leven in het Romeinse Rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

3.2 - A - Leven in het Romeinse Rijk

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke grote economische verandering in de tijd van de Romeinse Republiek plaatsvond op het Romeinse platteland.
  
  

Planning

• Het platteland
• Het leven in de stad
• Vermaak voor het volk
• Zelfstandig werken
• Afsluiting 

Wat weet je nog van de
vorige les?

Een nadeel aan het succes

• Legeraanvoerders werden steeds machtiger en waren het niet altijd eens met senaat --> zorgt voor problemen... 
• Voorbeeld:
• Julius Caesar 
• In 1e eeuw v.C. veroverde hij deel van België en Frankrijk 
• Maar kreeg ruzie met Senaat -->
• Burgeroorlog en uiteindelijk dictator. Later komen hier de keizers als opvolgers

Maar hoe komt dit?

Dat generaals steeds meer macht en invloed krijgen?

Op het platteland (1)

• Boeren vochten in oorlogen en moesten zelf hun wapenuitrusting betalen.
  - Grond verkopen, lenen van vrienden en kinderen verkopen als als slaaf. 
  
  
• Boerderijen stonden lange tijd leeg. 
  
  
• Boeren verkochten hun boerderijen aan grootgrondbezitters. 

• Boeren trokken naar de stad. 

Op het platteland (2)

• Grootgrondbezitters waren rijk geworden door een bestuursfunctie of oorlogsbuit
  
  
• Van hun soldij kochten zij kleinere boerderijen op. Zo kregen zij steeds meer gebied in handen. 
  
  
• Op de boerderijen (villa's) deden slaven of kleine boeren het werk. De grootgrondbezitter ging op oorlogspad. 

Dit is een villa rustica, een soort boerderij. Naast dit type villa, bestond er ook de villa urbana. 

Het meeste werk rondom de villa werd gedaan door slaven.

Veel villa's hadden uitgebreide badruimten met vloerverwarming

Er waren appartementen voor de villicus (de toezichthouder) en de actor (de boekhouder) en ook slaapvertrekken voor de slaven.

Een villa rustica bestond vaak uit verschillende gebouwen, zoals het woonhuis, de stallen en de voorraadschuren.

Het leven in de stad (1)

• De groei van de steden nam toe door de verarmde boeren.
  
  
• Zij waren de allerarmsten, deze laag noem je de proletariërs
  
  
• Konden niet concurreren met de slaven.
  
  
• Levendige handel, vraag naar kunstenaars, badhuizen, markten, ambachtslieden, overheidsgebouwen, theater, Colosseum.   

Slaven stoken vuren voor de vloerverwarming en warme ruimten.

Een gezonde geest in een gezond lichaam: de Romeinen vonden sport en hygiëne erg belangrijk.

Er waren gescheiden ruimten voor mannen en vrouwen.

Ook hier weer latrines, de gezamenlijke toiletten.

Baden en ruimten waren er in allerlei temperaturen: van het koude frigidarium tot het snikhete laconium: een soort sauna

Hier bevond zich een gewoon zwembad, zoals je dat tegenwoordig ook kent.

Dit is een insula, een flatgebouw in Rome. De woningen werden gehuurd door de armere Romeinen. De meeste insulae waren 4 of 5 verdiepingen hoog. De bouwkwaliteit was niet best: bijna dagelijks waren er branden en instortingen.

De kamers bovenin een insula waren de slechtste kamers: hier woonden de proletariërs.

Hoewel er in sommige gebouwen stromend water was, moesten de bewoners van een insula het water vaak uit een fontein op straat halen.

Hoewel de meeste kamers in een insula klein en donker waren, was er wel verschil: de grotere kamers waren voor mensen met iets meer geld.

De meeste insulae hadden geen toiletten of keukens. Moest je naar de wc, dan ging je naar een openbaar toilet. En wilde je wat eten, dan ging je naar een thermopolium, een soort snackbar.

Het leven in de stad (2)

• De allerrijksten in de stad was de elite.
  
  
• Zij zaten in de senaat, voerden het leger aan en bezaten grond. 
  
  
• Zij deelden (soms) gratis voedsel uit en organiseerden gladiatorengevechten en  paardenrennen. 
  
  
• Daarnaast waren er ook nog handelaren, winkeliers en ambachtslieden. 

Zelfstandig werken

• Lees p.3.2 op blz 111 en 112
• Ga aan de slag met het huiswerk:  3t/m10 van p3.2
• Op blz. 112-113
• Klaar?  Lees p3.3

Leerdoelen

• Welke grote economische verandering in de tijd van de Romeinse Republiek vond  plaats op het Romeinse platteland?
• Welke gevolgen hadden deze verandering voor de steden?