3.3 Het leven in het Romeinse rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

par 3.3 Leven in het Romeinse Rijk

Lesdoel= Hoe zag de Romeinse samenleving eruit in de 2de eeuw v.C?

Maar eerst een stukje herhaling

Hoe wordt de bestuursvorm genoemd van de Romeinen na de koning(en)?

1. Democratie
2. Aristocratie
3. Republiek
4. Keizerrijk

Wat voor soort mensen zaten er in de senaat?

1. alle Romeinse burgers
2. Consuls
3. Rijke Romeinse mannen
4. Rijke en belangrijke Romeinse mannen

Wie waren er machtiger:
De 2 consuls of de senatoren?

1. De consuls
2. De senatoren

Hoe kon het Romeinse Rijk zo groot worden?

1. Door de handel
2. Door een sterk leger
3. Door de macht van de rijke families
4. Omdat een keizer aan de macht stond

Wie was de baas in het Romeinse Rijk?

1. De Senaat. Het Romeinse rijk was een republiek
2. Het hele volk
3. De keizer. Het Romeinse rijk was een keizerrijk
4. Het leger

Wie had er vetorecht

1. Senaat
2. Consuls
3. volksvergadering

Elk jaar koos het Romeinse volk consuls. Hoeveel consuls werden er gekozen?

1. 4
2. 3
3. 2
4. Groep van 50 mannen

Waar of niet waar?

Het Romeinse leger is het eerste goedgeorganiseerde beroepsleger.

1. Waar
2. Niet waar

Wat was geen reden voor het succes van het Romeinse leger?

1. Het leger was goed bewapend en goed getraind
2. Eer om te mogen vechten
3. Het leger was goed georganiseerd
4. Sterkste mensen

In veel boeken over de Romeinen wordt
regelmatig gesproken over: Imperium Romanum.

Wat zou dit betekenen?

1. Romeinse Tijd
2. Romeinse Keizer
3. Romeinse Rijk
4. Romeinse Republiek

Laatste vraag ....wat is waar? Romeinse soldaten:

1. Zaten vrijwillig in het leger
2. Vonden het een eer om voor Rome te vechten
3. Waren goed getraind, maar kregen geen geld
4. Werden vanuit veroverde gebieden betaald

par 3.3 Leven in het Romeinse Rijk

Lesdoel= Hoe zag de Romeinse samenleving eruit in de 2de eeuw v.C?

Neem voor je de introblz van par 3.3

Leven op het platteland

- Landbouwstedelijke samenleving: de meeste mensen wonen op het platteland

- Boeren waren vaak gedwongen hun grond te verkopen aan grootgrondbezitters: door oorlogen konden zij hun boerderij niet onderhouden. 

- Boerenfamilies trokken naar de stad op zoek naar werk

- Grootgrondbezitters leefden in villa's

Grootgrondbezitters (rijke Romeinen)

• Wonen in villa's.

• Op hun landgoed verbouwen slaven graan, druiven en olijven.
  

Dit is een villa rustica, een soort boerderij. Naast dit type villa, bestond er ook de villa urbana. 

Het meeste werk rondom de villa werd gedaan door slaven.

Veel villa's hadden uitgebreide badruimten met vloerverwarming

Er waren appartementen voor de villicus (de toezichthouder) en de actor (de boekhouder) en ook slaapvertrekken voor de slaven.

Een villa rustica bestond vaak uit verschillende gebouwen, zoals het woonhuis, de stallen en de voorraadschuren.

Proletariërs (arme Romeinen)

• Proletariërs: arme Romeinen die vrijwel niets hebben. 
• Soms zijn zij boeren geweest die niet konden concurreren tegen de grote boerderijen. 

De huizen van proletariërs hadden geen eigen toiletten. Je moest dan naar dit soort openbare toiletten in Rome: gezellig met z'n allen roddelen terwijl je je behoeften doet. Echt schoon was het allemaal niet: uit onderzoek werd duidelijk dat het enorme bron van parasieten en infecties.

Privé-toiletten kwamen pas later, en alleen voor mensen die dat konden betalen. 

Leven in de stad

- Proletariërs: burgers die niets bezaten behalve hun kinderen

- Afhankelijk van nobiles -> deze zaten in de senaat, voerden het leger aan en bezaten veel grond

- 'Brood en spelen' om onrust en opstanden te voorkomen

Dit is insula, een flatgebouw in Rome. De woningen werden gehuurd door de armere Romeinen. De meeste insulae waren 4 of 5 verdiepingen hoog. De bouwkwaliteit was niet best: bijna dagelijks waren er branden en instortingen.

De kamers bovenin een insula waren de slechtste kamers: hier woonden de proletariërs.

Hoewel er in sommige gebouwen stromend water was, moesten de bewoners van een insula het water vaak uit een fontein op straat halen.

Hoewel de meeste kamers in een insula klein en donker waren, was er wel verschil: de grotere kamers waren voor mensen met iets meer geld.

De meeste insulae hadden geen toiletten of keukens. Moest je naar de wc, dan ging je naar een openbaar toilet. En wilde je wat eten, dan ging je naar een thermopolium, een soort snackbar.

Slaven

Slavernij was bij de Romeinen heel normaal. Slaaf werd je bijvoorbeeld omdat jouw land was veroverd, of omdat je je schulden niet kon betalen. 

Omdat de Romeinen veel gebieden veroverden, waren er veel slaven in Rome: 

van de miljoen inwoners waren ongeveer 400.000 slaven!

Twee jonge slaven. De linker draagt water en handdoeken; de rechter een mand met bloemen.

Aantekening par 3

Werktijd

• Lees par 3.3 
  
• Maak t/m par 3.3
• Werk aan het project

Wat zijn proletariërs?

1. Arme Romeinen
2. Werkeloze Romeinen
3. Arme en werkeloze Romeinen
4. Ambachtslieden

Welke uitspraak is juist?

1. De Nobiles hebben het meest aanzien
2. De vrije boeren hebben het meest aanzien
3. De proletariers staan het laagst in aanzien
4. Nobiles en proletariers vormen het bestuur

Wat was het belangrijkste wat Tiberius Gracchus wilde bereiken?

Wat was de reactie van de senaat op de hervormingen van Gaius Gracchus?