V5F_4mrt

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wat gaan we doen?

- Het imaginaire reisverhaal

- Bespreken opdracht 5

- Pieter Langendijk en Sarah Burgerhart

- Zelfstandig werken: opdracht 7

- Introductie reader Max Havelaar

Wat is een imaginair reisverhaal?

Imaginaire reisverhalen

- Verzonnen reisverhaal.

- De lezer leerde over bijvoorbeeld politiek, omgangsvormen, andere culturen. 

- Vaak satirisch van aard. 

- Kritiek op de maatschappij.

- Utopie of distopie.

Waarom zou men kiezen voor het schrijven van een imaginair reisverhaal?

Imaginaire reisverhalen

- Verzonnen reis

- Werkelijk reizen was nog ingewikkeld

- Zeer gedetailleerd

- Maatschappijkritiek

Roerige tijd

- Strijd tussen de (prinsgezinde) orangisten en de (democratische) patriotten.

- Patriotten keerden zich tegen de onbekwame stadhouder prins Willem V.

Reize door het apenland

- J.A. Schasz (ps. Gerrit Paape)

- 1788

- Apen willen op mensen lijken.

- Apen hebben (willekeurige) nummers als namen.
- Kritiek op de politieke machthebbers.

- Schasz drijft de spot met het schijnpatriottisme en de verdeeldheid onder de patriotten. 

Bespreken opdracht 5

Hoe wordt het afhakken van de staarten georganiseerd?

1. Iedere aap hakt zijn eigen staart af.
2. De apen zitten in een kring en hakken de staart van hun buurman af.
3. Alle vrouwtjesapen moeten de staarten van de mannetjes afhakken.
4. Er is een soort guillotine waarmee de staarten afgehakt worden. De apen wachten in de rij hun beurt af.

Wat waren de benodigdheden voor het afhakken van de staarten?

1. Een zaagje en verband
2. Hakmes en hechtgaren
3. Hakmes, houtblok en pikpleister.
4. Een schaar en een hechtpleister.

De boodschap van de auteur is aan twee groepen mensen gericht. Welke?

1. De leiders van het land en de burgers.
2. De patriotten en de orangisten.

De boodschap uit dit fragment

Voor de leiders: Denk goed na of de maatregelen die je wilt invoeren ook echt de effecten hebben waar je op uit bent. 

Voor de burgers: Volg niet klakkeloos de leiders, blijf altijd zelf nadenken.

Wat is het doel van imaginaire reisverhalen?

Pieter Langendijk

- Veel actie en verrassende wendingen
i.t.t. de lange monologen en beschouwingen uit de 17e eeuw 

- Houdt zijn publiek een spiegel voor

- Toont het maatschappelijk bedrog

- Moralist

Het wederzijds huwelijksbedrog

- Geschreven door Pieter Langendijk

- Komedie

- Mensen doen zich beter (rijker) voor dan ze in werkelijkheid zijn.

- Pruikentijd (uiterlijk vertoon, maar in werkelijkheid gaat het zo best niet

Opkomst van de roman

- Vanaf ca. 1780 opkomst van de roman in de Nederlanden

- Veel aandacht voor psychologische diepgang van de personages (nieuw!)

- Innerlijke ontwikkeling wordt uitvoerig beschreven

- Past bij de verlichting: analyse van eigen gedrag.

- Bezwaar: angst voor zedelijk en morel verval.

- Redding: deugdzame helden en heldinnen in de hoofdrol

Sarah Burgerhart

- 1782

- Briefroman

- Geschreven door Betje Wolf en Aagje Deken

- Briefwisseling tussen de wees Sarah, haar oom Abraham Blankaart en haar vriendin Anna Willis

- Bevat opvoedkundige adviezen

- Boodschap: de vrouw moest zich niet te veel bezighouden met werelds vermaak (luxe en mode), maar ze moest zich richten op het geluk dat te vinden was in huwelijk en gezin.

Doelgroep: Nederlandse juffers

Zelfstandig werken

- Lees in je reader de paragraaf over Sarah Burgerhart, p. 21 - 23. 

- Maak opdracht 7,  reader, p. 23 - 24.

Huiswerk voor maandag 8 maart

- Afmaken opdracht 7 over Sarah Burgerhart.

- Maken opdracht 1 over Max Havelaar (zie reader in de Drive).