3H - 2.1 - censuskiesrecht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3H - Staatsinrichting vanaf 1848

Censuskiesrecht & politieke stromingen

Vorige keer

• Thorbecke 1848 --> Grondwetswijziging
• Ministeriële verantwoordelijkheid 
• Koning is onschendbaar 
  

Verdeelde macht

• Stemrecht is er voor mannen die een grote hoeveelheid belasting betalen (=censuskiesrecht).
  
• Nederland was een parlementaire democratie (volk heeft de macht via stemmen).
• Macht van NL is opgedeeld in drie stukken:

1. Wetgevende macht (1e + 2e kamer)
2. Uitvoerende macht (Regering)
3. Rechterlijke macht (rechters)

• Niemand heeft meer dan 1 macht tegelijk.

Districtenstelsel

• Nederland is verdeeld in 100 districten. 
  
  
• Per district wordt er 1 volksvertegenwoordiger gekozen voor in de Tweede kamer. 

Wat betekent censuskiesrecht in 1848?

1. Mannen mogen stemmen
2. Rijke mannen en vrouwen mogen stemmen
3. Als een man genoeg belasting betaald mag hij stemmen
4. Niemand mag stemmen

Wie hebben er kiesrecht in 1848?

1. Mannen mogen stemmen
2. Rijke mannen en vrouwen mogen stemmen
3. Als een man genoeg belasting betaald mag hij stemmen
4. Niemand mag stemmen

Onschendbaarheid betekent:

1. Ministers kunnen niet vervolgd worden
2. Koning is niet verantwoordelijk voor politiek
3. Koning mag niets zeggen
4. Ministers zijn verantwoordelijk voor de koning

Politieke stromingen

1. Liberalen
2. Confessionelen 
   Protestanten & Katholieken
3. Socialisten

Hoofdtaken Eerste Kamer

• Controleren van de regering (controlerende taak)

• Chambre du reflection (Kamer van reflectie = nogmaals, vooral technisch, bekijken van een wetsvoorstel dat al door de Tweede Kamer is goedgekeurd)

Hoofdtaken Tweede Kamer

• Controleren van de regering (controlerende taak)

• Maken van wetten (wetgevende taak)

Controlerende instrumenten (rechten) van de Eerste- en Tweede Kamer (1)

• Recht van budget (goed- of afkeuren van de staatsbegroting

• Recht van enquête (tot op de bodem uitzoeken van een bepaalde zaak)

• Vragenrecht: recht om het kabinet vragen te stellen ('vragenuurtje') 

Controlerende instrumenten (rechten) van de Eerste- en Tweede Kamer (2)

• Recht van interpellatie (minister verplichten tot een debat)
  

• Motierecht: recht om een motie een wens van de Kamer) in te dienen 
  

Wetgevende instrumenten (rechten) die alleen de Tweede kamer heeft

• Recht van amendement (wetsvoorstellen aanpassen)

• Recht van initiatief (Kamerleden kunnen zelf met een wetsvoorstel komen i.p.v. de minister)

Zelf aan de slag!

• Lezen + maken 2.1.