2.1 Migranten in een nieuw continent

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.1 Migranten in een nieuw continent

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Carmen is een indiaanse, een Aymara. Elke dag zit ze met heel veel andere vrouwen op de groentemarkt in Cusco. ‘Oma past dan op de vijf oudere kinderen. De kleinste neem ik zelf mee. We verdienen te weinig om de kinderen groot te brengen. Minder kinderen zou beter zijn, maar ja, hoe regel je dat? De meeste vrouwen hier vertrouwen de moderne geboortebeperking niet, ze kiezen voor de traditionele aanpak. Jammer, want het regent ongewenste zwangerschappen. De gezinnen blijven te groot en onze armoede ook.’

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan jij:

• aan de hand van een kaart uitleggen welke rol migratie en natuurlijke omstandigheden spelen in de spreiding en dichtheid van de bevolking
• uitleggen wat de invloed was van de aanleg van infrastructuur op het aantal inwoners en op hun leefwijze.
• aan de hand van het demografisch transitiemodel en bevolkingsdiagrammen de ontwikkelingen in leeftijdsopbouw verklaren. 

Benodigde voorkennis 

Je weet waarom Zuid-Amerika gekoloniseerd is;
Je weet wat push- en pull factoren zijn;

Zet de werelddelen in volgorde van meeste inwoners naar minste inwoners

Noord-Amerika

Europa

Zuid-Amerika

Afrika

Oceanië

Azië 

Zet de werelddelen in volgorde van meeste inwoners naar minste inwoners

1. Azië
2. Afrika
3. Europa
4. Noord-Amerika
5. Zuid-Amerika
6. Oceanië 

Spreiding verklaard

 1. Prekoloniale periode;

2. Koloniale periode;

3. Postkoloniale periode;

4. Moderne periode. 

-Natuurlijke bevolkingsgroei (geboorte - sterfte)

-Sociale bevolkingsgroei (migratie)

-ALTIJD beïnvloedt door natuurlijke (fysische) omstandigheden

Het grote plaatje

Wat zie je?

Migratie prekoloniale tijd

Andes was
aantrekkelijk
vestinggebied

Waarom?

Migratie prekoloniale tijd

Andes was
aantrekkelijk
vestinggebied

Waarom?

- Koeler dan in lager gelegen woestijnen en tropische regenwouden

- Ideaal voor landbouw

Inca's: Andenes

andenes = terrassen voor landbouw

• vergroten van de hoeveelheid landbouwgrond die beschikbaar was voor boeren door een plantgebied voor gewassen te egaliseren.
• Het verminderen van de kans op bevriezing, 
• het verhogen van de blootstelling aan zonlicht, 
• het beheersen van erosie, 
• het verbeteren van de opname van water en 
• een betere beluchting van de bodem

andenes = terrassen voor landbouw

• vergroten van de hoeveelheid landbouwgrond die beschikbaar was voor boeren door een plantgebied voor gewassen te egaliseren.
• Het verminderen van de kans op bevriezing, 
• het verhogen van de blootstelling aan zonlicht, 
• het beheersen van erosie, 
• het verbeteren van de opname van water en 
• een betere beluchting van de bodem

Migratie koloniale tijd

De lagergelegen
gebieden waren
aantrekkelijk 
vestinggebied?

Waarom?

Migratie koloniale tijd

De lagergelegen
gebieden waren
aantrekkelijk 
vestinggebied?

Waarom?

- Teelt van suikerriet, koffie en cacao

Koloniale tijd (vanaf ca. 1500)

• Inheemse bevolking nam af
  
• Europese kolonisten
  
• Tot slaven gemaakten uit Afrika
  
• Nu gemestizeerde bevolking
  
• mulatten (combi wit-Afrikaans)
  
• mestiezen (combi wit-indigena)

Migratie postkoloniale tijd

De goed bereikbare
gebieden waren
aantrekkelijk 
vestinggebied?

Waarom?

Migratie postkoloniale tijd

De goed bereikbare
gebieden waren
aantrekkelijk 
vestinggebied?

Waarom?

• Vanaf 1830 onafhankelijk
  
• Vanaf 1850 enorme migratie
  
• Migratie naar Zuid-Amerika werd gestimuleerd --> naar de lege subtropische streken
• Europa als afzetmarkt --> Langs de kust handelssteden

Migratie moderne tijd

1. Intracontinentale migratie:
    Argentinië en Chili populair.

    Waarom?

2. Binnenlandse migratie:
     Groei van de steden

     Waarom?

Migratie moderne tijd

1. Intracontinentale migratie:
    Argentinië en Chili populair.

    Waarom?

2. Binnenlandse migratie:
     Groei van de steden

     Waarom?

Welvarend en relatief rustig

Kusten vol/ druk, bevolkingsdruk erg hoog --> binnenland

Demografische ontwikkelingen

Als gevolg van gezinsplanning en de economische ontwikkeling daalt de natuurlijke bevolkingsgroei in Zuid Amerika,

Op langere termijn neemt de demografische druk toe.

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Opdracht 4         Bergboeren

a Drie argumenten gevraagd:

 1) Veel bodems zijn vruchtbaar vanwege de vulkanische oorsprong. 

 2) Er is veel water voor irrigatie beschikbaar. 

 3) De temperatuur op grotere hoogte is gunstiger voor de landbouw. 

b met de mest van de graasdieren 

c Twee aanpassingen gevraagd: 

 1) het aanleggen van terrassen 

 2) irrigatie

Opdracht 8 Kanttekeningen bij het transitiemodel

a In minder ontwikkelde landen is een hoog sterftecijfer te danken aan ziekten, slechte hygiëne, enzovoort. In de meest ontwikkelde landen stijgt het sterftecijfer als gevolg van vergrijzing.
Uruguay is een van de meest ontwikkelde landen in Zuid-Amerika, maar heeft ook het hoogste sterftecijfer (zelfs nog hoger dan Nederland).

b De leeftijdsgroepen vanaf 25 - 29 jaar en jonger is even groot of maar iets groter dan de oudere groepen. Er werden dus in die tijd, 15 tot 29 jaar voor 2014, evenveel of maar iets meer kinderen geboren. Dat is heel anders bij Bolivia.

Opdracht 8 Kanttekeningen bij het transitiemodel

c Argentinië is meer vergrijsd (figuur 2.12) en heeft dus daardoor een relatief hoog sterftecijfer. Bolivia heeft een jongere bevolking (figuur 2.12) maar een hoog kindersterftecijfer (37,5/W2), veel hoger dan Argentinië (9,7/W2).

d   Bolivia: 1980 

      Chili: 2016 

      Brazilië: 2016 

      Argentinië: tussen 1980 en 2016 in

Atlas erbij... GB225B

1. Waarom hebben juist landen als Peru, Bolivia en Ecuador een relatief hoog % indianen binnen de bevolking?

2. Op welke 2 manieren is de oorspronkelijke bevolking zichtbaar binnen Peru?

3. Waarom staat er in Uruguay een witte cirkel?

4. Waarom wonen er juist in Chili, Argentinië en Uruguay zoveel Europeanen?

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

demografische transitie

demografische druk

gezinsplanning

Samenvatting

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

n 1960 werd in het droge en onbevolkte midden van Brazilië een nieuwe hoofdstad gebouwd: Brasília. De stad werd ontworpen in de vorm van een vliegtuig. De bouwwerken in het stadscentrum, zoals de kathedraal op de foto, hebben allemaal bijzondere vormen. Bij de bouw van Brasília ging men ervan uit dat hier tussen de 500.000 en 700.000 mensen zouden komen te wonen. De stad, met veel regeringsgebouwen, was zeer ruim opgezet. Inmiddels wonen er meer dan 2 miljoen mensen, van wie het overgrote deel in snelgebouwde voorsteden en krottenwijken.