Erfelijkheid - reader 1.4 t/m 1.7

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Erfelijkheid

3 havo / vwo

Een cel van een bepaald organismen heeft 10 chromosomen. Is dit een geslachtscel, een gewone lichaamscel of zou het beide kunnen zijn?

1. Geslachtscel
2. Lichaamscel
3. Beide mogelijk
4. Beide niet mogelijk

Genen en allelen 

Een gen is een stukje van het chromosoom dat codeert voor één eigenschap. 

Genen en allelen 

Een allel voor blond haar en een allel voor bruin haar. 

Een allel is de invulling van het gen. Voor één gen zijn verschillende allelen mogelijk. 

Floor heeft een allel voor blond haar en een allel voor bruin haar. Floor is blond. Welk allel is dominant?

1. Blond
2. Bruin
3. Blond en bruin
4. Dat kun je op basis van deze informatie niet zeggen

Genotype en Fenotype

Genotype en fenotype

Wanneer we een uitspraak doen over welke allelen iemand voor een bepaald gen heeft, doen we uitspraak over iemands genotype.

Het genotype verandert gedurende ons leven niet tot nauwelijks.

Wanneer we uitspraak doen over welke allelen bij iemand tot uiting komen, doen we uitspraak over iemands fenotype.

Het fenotype wordt bepaald door ons genotype en omgevings/milieufactoren en kan dus veranderen.

Dus...

• Wanneer je twee dezelfde allelen voor een eigenschap hebt, dan spreken we van homozygoot. (bv. twee allelen voor blond haar)
  
• Wanneer je twee verschillende allelen voor een eigenschap hebt, dan spreken we van heterozygoot (bv. één allel voor blond haar en één allel voor rood haar)
  
• Het allel wat bij heterozygoot tot uiting komt is dominant (sterker), het allel wat niet tot uiting komt is recessief (zwakker). Een recessief allel komt alleen tot uiting wanneer je homozygoot recessief bent voor die eigenschap.
  
• Wat je in totaal aan erfelijke eigenschappen hebt is je genotype.
  
• Dat wat tot uiting komt (en je aan de buitenkant kan zien),is je fenotype.