9.4 De stroom beinvloeden

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

Welkom!

Telefoon in de telefoonbak, zoek een plekje om te zitten en pak je boeken en schrift erbij.

Lesplanning

Lesplanning

1.  Leerdoelen
2.  Nakijken 9.3
3.  Uitleg 9.4
4.  Aan de slag 
5.  Afsluiten

Propsma?!

Aan het einde van de les....
1. weet je wat permanente magneten zijn.

2. kun je de werking van de noord- en zuidpool op magneten uitleggen

3. weet je welke 3 soorten stoffen metalen aantrekken
4. kun je minimaal 4 toepassingen van permanente magneten opnoemen.

5. weet je wat een magnetisch veld is en wat veldlijnen zijn.

6. kun je benoemen van welke 3 factoren de sterkte van een elektromagneet afhangt.

7. Kun je minimaal 3 toepassingen van elektromagneten opnoemen.

8. Weet je wat een reedcontact is, hoe hij geactiveerd wordt en kun je 4 toepassingen van een reedcontact opnoemen.

9. Weet je wat een relais is, wat je met een relais kan doen en kun je 4 toepassingen van een relais opnoemen.

Leerdoelen

Afspraken

§9.3 De transformator

Transformator wordt gebruikt om wisselspanning en stroomsterkte te verhogen of te verlagen.

Door hoogspanningskabels loopt een hoge spanning van bijvoorbeeld 380 kV.
Het lichtnet in huis heeft een spanning van 230 V. Met een transformator wordt de spanning verlaagt.

Transformatoren zitten in:
- audioapparatuur

- tv's

- acculaders

- huishoudelijke apparaten

- elektrisch speelgoed 

kV naar V omrekenen

x 1000

V naar kV omrekenen
: 1000

Afspraken

 2 spoelen

- Primaire spoel (U_p)

- Secundaire spoel (U_s)

Hoe werkt een transformator?

1.  Primaire spoel is aangesloten op wisselspanning.
2. De wisselspanning maakt van de primaire spoel een elektromagneet.

3. Door de wisselspanning verandert de elektromagneet steeds van noord- en zuidpool.

4. Via de ijzeren kern komt het wisselende magnetische veld in de secundaire spoel.

5. Het wisselende magnetisch veld veroorzaakt in de secundaire spoel een inductiespanning.

Transformator

Afspraken

Hoe groot de secundaire spanning is, hang af van:

- de primaire spanning in de primaire spoel
- de verhouding tussen het aantal windingen van beide spoelen.

Als het aantal windingen van de secundaire spoel 2x zo groot is als het aantal windingen van de primaire spoel, dan is de secundaire spanning ook 2x zo groot. 

De spanning over de secundaire spoel bereken je met de formule

Transformator

U = spanning

N = aantal windingen

p = primaire spoel

s = secundaire spoel

Afspraken

Hoe beperk je energieverlies?

Door hoogspanningskabels gaat erg veel energie.
Om te voorkomen dat de draden heet worden, moet de spanning hoog en de stroomsterkte laag zijn. Hierdoor wordt energieverlies beperkt.

Het vermogen van de centrale = de hoeveelheid energie die per seconde wordt geleverd.
Het vermogen bereken je met P = U X I

Als je I kleiner maakt, wordt U groter   

P = vermogen

U = spanning
I = stroomsterkte 

Aan de slag

Maken: opdracht 1 t/m 24 van 9.1
Lezen: blz. 56 t/m 59 van je tekstboek

Afsluiten

1. Zijn er vragen?
2. Volgende les
   
   
   
3. Opruimen
   
4. Fijne dag! 
   

Maken: opdracht 1 t/m 24 van paragraaf 9.1

Lezen: paragraaf 9.2 (blz. 60 t/m 63)