Overheid en Bestuur: Economie en Maatschappij

Overheid en Bestuur: Economie en Maatschappij

Leerdoelen

In deze les zullen we leren over de rol van de overheid in de economie en het bestuur, en de invloed daarvan op de maatschappij.

Wat weet je al over de rol van de overheid in de economie?

Collectieve Goederen en Collectieve Sector

Collectieve goederen zijn goederen die beschikbaar zijn voor iedereen en waarvan het gebruik niet ten koste gaat van anderen. De collectieve sector omvat de overheid en publieke diensten.

Particuliere Sector en Marktwerking

De particuliere sector omvat bedrijven en organisaties die gericht zijn op winst maken. Marktwerking vindt plaats wanneer vraag en aanbod de prijs van goederen en diensten bepalen.

Privatisering

Privatisering verwijst naar het overdragen van taken en verantwoordelijkheden van de overheid naar de particuliere sector. Voordelen zijn efficiëntie en innovatie, maar nadelen zijn mogelijke prijsstijgingen en verlies van controle.

Subsidies en Accijns

De overheid kan het gedrag van burgers beïnvloeden door subsidies te geven of accijns te heffen op bepaalde goederen. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot milieuvriendelijker gedrag.

Planeconomie vs. Vrijemarkteconomie

Een planeconomie wordt centraal geleid door de overheid, terwijl een vrijemarkteconomie wordt gedreven door vraag en aanbod. In een sociale markteconomie zijn elementen van beide te vinden.

Adviesinstellingen

Het CBS, CPB en SER zijn instellingen die de overheid adviseren op het gebied van economie, beleid en sociaal-economische vraagstukken.

Gevolgen van Economische Groei

Economische groei heeft impact op de inkomsten van de overheid, de winsten van bedrijven en de koopkracht van burgers.

Recessie en Economische Crisis

Een recessie is een periode van economische krimp, terwijl een economische crisis een diepere en langdurige recessie betreft. Maatregelen om de economie te stimuleren zijn bijvoorbeeld investeringen en belastingverlaging.

Solidariteitsbeginsel

Het solidariteitsbeginsel houdt in dat mensen elkaar helpen in geval van nood, bijvoorbeeld door solidariteitsheffingen en sociale voorzieningen.

Sociale Verzekeringen

Volksverzekeringen zijn bedoeld voor alle inwoners, terwijl werknemersverzekeringen gericht zijn op werknemers. Sociale voorzieningen zijn bedoeld voor mensen in financiële nood.

Verzorgingsstaat en Sociale Zekerheid

Een verzorgingsstaat zorgt voor het welzijn van haar burgers door sociale zekerheid en sociale voorzieningen. Nederland is een voorbeeld van een verzorgingsstaat.

Controle op Inkomsten en Uitgaven

De overheid beheert de inkomsten en uitgaven door belastingen te heffen, begrotingen op te stellen en controle uit te oefenen op de economie.

Omrekenen en Inkomsten van de Overheid

Omrekenen van miljarden naar miljoenen en vice versa is belangrijk voor het begrijpen van overheidsfinanciën. Inkomsten van de overheid komen onder andere uit belastingen, heffingen en rente.

Inkomsten van de Gemeente

Gemeenten genereren inkomsten uit lokale belastingen, zoals onroerendezaakbelasting (OZB) en parkeerheffingen. Ook ontvangen ze geld van de centrale overheid.

Interactieve Oefeningen

Quizzen, groepsdiscussies en casestudies kunnen worden gebruikt om de lesstof te versterken en de begrip van de studenten te testen.

Samenvatting

Vat de belangrijkste punten van de les samen en beantwoord eventuele vragen van de studenten.

Evaluatie

Evalueer de les door de studenten te vragen om feedback en een korte reflectie te schrijven over wat ze hebben geleerd.

Huiswerk

Geef eventuele opdrachten of leesmateriaal mee voor de volgende les, zodat de studenten zich verder kunnen verdiepen in het onderwerp.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.