lessenserie culturen/meertaligheid

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Culturen en meertaligheid in Nederland

Les 1: culturen in Nederland

Lesdoel

Aan het eind van de les:

...weet je wat de termen cultuur, multiculturele samenleving, socialisatie en subculturen betekenen.

...ben je je bewust van de verschillende culturen die in Nederland voorkomen.

Zoek een foto van iets wat volgens jou met cultuur te maken heeft (3 min.)

Cultuur

• Tradities
• Gewoonten en gebruiken
• Normen en waarden
• Muziek
• Eetgewoonten
• Kleding
• Bouwwerken

Multiculturele samenleving

Betekenis: diverse groepen mensen met verschillende culturen leven met elkaar samen.

In Nederland: Nederlanders, Turken, Marokkanen, Molukkers, Surinamers, Indonesiërs (en nog véél meer!)

Door van elkaars cultuur te leren, leer je elkaar begrijpen.

Wat is typisch voor jouw provincie? Noem 2 dingen.

Subculturen

Subculturen

Subculturen hebben vaak eigen stijlen, die zich uiten in de vorm van kleding en muziek, maar ook taalgebruik en politieke voorkeuren. Ook kan een subcultuur ontstaan door zaken die bepaalde groepen al met elkaar gelijk hebben, zoals etniciteit of religie.

Wat voor subcultuur zie je hier?

Socialisatie

Tijdens socialisatie breng je normen en waarden over naar iemand anders. Dit is een wederzijds proces: je deelt jouw normen en waarden met de ander en de ander met jou.

Identiteitscirkel maken

Je gaat zo meteen een identiteitscirkel maken. Bij het maken kun je ter inspiratie de vragen lezen die op het stencil staan. Let op: het is jouw identiteitscirkel, dus maak het voor jezelf. 

Tijd: 15 min. 

Wat vind jij belangrijk? Wie ben jij?

Identiteitscirkel uitwisselen

Je gaat zo elkaars identiteitscirkel bekijken. Eerst stelt de A vragen aan B. Ga hierover in gesprek (10 min.). Hierna draaien de rollen om.

1. Waar hecht jij waarde aan in jouw leven?

2. Met welke culturen voel jij je verbonden?

3. Welke waarden heb je vanuit huis meegekregen?

4. Welke karaktereigenschap waardeer jij het meest in andere mensen?

5. Wat zijn je hobby's/passies?

Wat heb jij geleerd over jezelf en de ander tijdens het uitwisselen van je identiteitscirkel?

Lesdoel

Aan het eind van de les:

...weet je wat de termen cultuur, multiculturele samenleving, socialisatie en subculturen betekenen.

...ben je je bewust van de verschillende culturen die in Nederland voorkomen.

Les 2: meertaligheid in Nederland

Waar hebben we het de vorige les over gehad?

Lesdoel 

Aan het eind van de les weet je wat de begrippen meertaligheid en leenwoorden betekenen.

Welke talen komen allemaal voor in Nederland?

Meertaligheid

Met meertaligheid wordt meestal bedoeld dat iemand twee of meer moedertalen spreekt. Ook kan worden bedoeld dat iemand zich in verschillende situaties vloeiend in meer dan één taal kan bedienen.

Ken jij iemand die meerdere talen spreekt? Zo ja, licht toe.

Kun je, als je tweetalig bent opgegroeid, beter beide talen blijven spreken of één van de twee talen?

1. één van de twee
2. beide

Invloed van andere talen op het Nederlands

Het Nederlands neemt al jaren woorden uit andere talen over. Veel meer dan je denkt! Dit noemen we leenwoorden.

 Hoe zou dit kunnen komen, denk je?

Bijvoorbeeld: uit het Latijn (professor), het Grieks (muziek), het Frans (ambulance) en het Duits (überhaupt).

Welk woord komt officieel niet uit het Nederlands?

1. bureau
2. lezen

Straattaal

Straattaal is een vorm van jongerentaal. Deze taal is tot stand gekomen door verschillende invloeden van talen, zoals het Sranang (uit Suriname), Papiamento (ABC-eilanden), Marokkaans, Turks, Nederlands en Engels. 

Mensen die straattaal spreken horen niet tot één groep. Er zijn verschillende subgroepen die straattaal spreken.

Welke straattaalwoorden ken jij?

Huiswerkopdracht: leenwoorden en straattaal 

Keuze uit twee opdrachten: 

1. Schrijf een gedicht of verhaal van minimaal tien zinnen. In deze tien zinnen komen in ieder geval 12 leenwoorden voor. 

2. Verdiep je in straattaal. Wie spreken het? Welke woorden kom je vaak tegen? Gebruik je zelf ook straattaal? 

Geef antwoord op deze drie vragen in minimaal 10 zinnen.

Inleveren via Teams voor 19:00 uur.

Wat heb je allemaal geleerd tijdens deze les?

Lesdoel 

Aan het eind van de les weet je wat meertaligheid betekent.

Les 3: vooroordelen en stereotypen

Lesdoel

Aan het eind van de les weet je wat vooroordelen en stereotypen zijn en wat je daarvan vindt.

Waar hebben we het de vorige les over gehad?

socialisatie

cultuur

subcultuur

multiculturele samenleving

A. Door je afkomst vier je bepaalde feestdagen en heb je bijzondere tradities.

B. Levenswijze van een groep mensen of een land die bestaat uit tradities, gewoontes en omgangsvormen.

C. Verschillende etnische groepen leven met elkaar samen.

D. Overbrengen van waarden en normen.

Heb je zelf weleens te snel geoordeeld?

Vooroordelen en stereotypen

Vooroordeel: is een mening die niet op feiten is gebaseerd.

Stereotype: overdreven beeld van een groep mensen dat vaak niet overeenkomt met de werkelijkheid.

Voorbeeld: alle blondjes zijn dom.

Kan een vooroordeel een functie hebben, denk je?

Bewustzijn

Het gaat erom dat jij je bewust bent van het feit dat je vooroordelen hebt. Dat je denkt, kun je namelijk niets aan doen. Wat je er daarna mee doet, wel!

Opdracht: vooroordelen 

Je maakt straks de opdracht over vooroordelen. De opdracht maak je zelfstandig. Inleveren voor donderdag om 19:00 uur op Teams.

Denk je nu anders over vooroordelen en stereotypen? Leg uit.

Boekentip

Anoush Elmar - De Gelukvinder

Lesdoel

Aan het eind van de les weet je wat vooroordelen en stereotypen zijn en wat je daarvan vindt.