8.1 Conservatisme en politiek liberalisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Les 16

Conservatisme en politiek liberalisme

Kris Kras

Leerdoelen, je kunt uitleggen:

• dat de Restauratie een reactie was op de democratische revoluties in de 18e eeuw;

• dat aanhangers van het conservatisme en politiek liberalisme verschillend terugkeken op die democratische revoluties;

Huiswerk

Huiswerk Aantekening Jort Politiek-maatschappelijke stromingen doorlezen of 

blz. 173 en 174 tot vraag 4 maken

Restauratie(herstel)

• Niet iedereen trok dezelfde conclusie uit het verloop van de Franse Revolutie
• 2 stromingen:
• Conservatieven 
•  Liberalen 

Conservatieven

• staan achter de Restauratie
• terug naar de situatie van voor de Franse Revolutie
• tegen volksinvloed
• maar door IR keert standensl. niet terug

klassensamenleving i.p.v.

standensamenleving

Liberalen

• blijven geloven in de idealen van Franse Revolutie:

1. Persoonlijke vrijheid (grondwet)
2. Passieve rol van de overheid: zo min mogelijk bemoeien met de mensen (nachtwakersstaat)
3. Weinig regels voor de economie (kapitalisme)

In de les:

Maken en bespreken vraag 5, 6 en 7 van blz. 174

Leerdoelen, je kunt uitleggen:

• dat de Restauratie een reactie was op de democratische revoluties in de 18e eeuw;

• dat aanhangers van het conservatisme en politiek liberalisme verschillend terugkeken op die democratische revoluties;

onderwerp 

van de dag

Les 17

Koninkrijk de Nederlanden

Kris Kras

Leerdoelen, je kunt uitleggen:

• of het Koninkrijk der Nederlanden een voorbeeld is van de Restauratie;

• hoe het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848 werd bestuurd;

• hoe de democratie in Nederland zich na 1848 ontwikkelde

Huiswerk

Huiswerk Aantekening Jort Democratisering of

blz. 174 en 175 maken

Bestuur van NL

een overzicht

Republiek

Tekst

Overgangsregeringen

benoemt

Grondwetsherziening 1848

Door de invoering van de nieuwe grondwet: 

• rechtstreekse verkiezingen (censuskiesrecht) 
• ministeriële verantwoordelijkheid
• een parlementaire democratie
• grondrechten vastgelegd o.a. vrijheid van onderwijs

In de loop van de 19e eeuw, stapje voor stapje, uitbreiding van het kiesrecht en wordt NL steeds democratischer

In de les:

Maken en bespreken vraag 9, 10a en 12 blz. 175

Leerdoelen, je kunt uitleggen:

• of het Koninkrijk der Nederlanden een voorbeeld is van de Restauratie;

• hoe het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848 werd bestuurd;

• hoe de democratie in Nederland zich na 1848 ontwikkelde.

onderwerp van de dag

Nederland na 1815

• Na de Napoleontische tijd en de Franse overheersing  werd gekozen om een 'oranje' koning te maken (Willem I).
• Het koninkrijk der Nederlanden bestond na het congres van Wenen uit NL, België en Luxemburg (1830 scheidde België zich af).
• Het nieuwe koninkrijk was een centraal bestuurde eenheidsstaat, waar overal dezelfde wetten en regels golden.
• NL werd een constitutionele monarchie met de vorst gebonden aan een grondwet

Tot aan 1848 was er nog veel macht voor de koning

• De koning had nog veel macht: Hij mocht zelf de ministers kiezen en kon het parlement naar huis sturen
• Tweede Kamer werd indirect gekozen door rijke  burgers
• De Eerste Kamerleden werd door de koning gekozen
• Willem I kon zonder parlement koninklijke besluiten doorvoeren

Bestuur van het koninkrijk der Nederlanden na 1848

• Ook Willem I was in 1848 bang voor een revolutie. Daarom liet hij een meer democratische grondwet schrijven (grondwetswijziging van Thorbecke ) 

Democratisering

Nederland bijvoorbeeld:

1796: 1e grondwet (na Bataafse revolutie): invoering van  kiesrecht

1815: Koning heeft veel macht - er is sprake van beperkt kiesrecht

1848: Thorbecke komt met grondwetswijziging:

- Macht v.d. koning beperkt /ministeriele verantwoordelijkheid 

- Uitbreiding kiesrecht op basis van de census (=belasting)

1917: Invoering algemeen kiesrecht

1919: Invoering vrouwenkiesrecht