2.2 van paleis naar polis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Oude Grieken

2.2 Van Paleis naar Polis

Minoische cultuur

1. 3000 v.Chr. rondom de middellandse zee overal landbouw
2. Ontstaan van zeilschepen i.p.v. roeischepen -> verdere reizen mogelijk
3. Paleis-economie: gebied wordt vanuit het paleis bestuurd -> voedsel in paleis opgeslagen en verdeeld
4. Geschreven taal lijkt op hieroglieven maar is nooit ontcijferd

De donkere eeuwen

Rond 1200 v.Chr. verdwenen plots de steden, paleizen en het schrift. Ook de handel hield op

Terug naar leven in kleine boerengemeenschappen ->weinig bronnen ->daarom "donkere eeuwen" 1100-800 v.Chr.

Griekse stadstaten

• Rond 750 v. Chr. ontstaan er nieuwe steden: stadstaten=POLIS/POLEIS

• Akropolis: hoge stad: belangrijkste tempels. 

• Stadstaten bestuurden onafhankelijk van elkaar.; eigen regels. 

• Vereerden dezelfde goden en hadden dezelfde taal. 

Stadsstaat, bestaat uit een stad en is omringt door land.

Griekenland telde 700 poleis met gemiddeld 1000 inwoners per polis.

De mensen in een polis voelden zich nauw met elkaar verbonden. Vaak voelden ze zich meer een inwoner van de polis dan een Griek.

Vruchtbare grond was schaars in Griekenland. Alleen bergdalen en plaatsen langs de kust waren geschikt. Hier verbouwden ze vooral graan, druiven en olijven.

De Grieken handelden veel en waren goede scheepsbouwers. Ze verkochten aardewerk, wijn en olijfolie zodat ze graan konden kopen.

De man werkte op het land en dreef handel. Hij was het hoofd van het gezin. Hij zorgde voor inkomen en bepaalde met wie zijn dochters moesten trouwen en kon zijn zoon onterven.

In rijke families stond de vrouw aan het hoofd van de huishouding. Ze hield toezicht op de huisslaven en beheerden het geld.

Alleen jongens kregen onderwijs. Ze leerden rekenen, schrijven en lezen. Sport was ook belangrijk. Hoe rijker je was, hoe langer je onderwijs kreeg.

Meisjes werden door hun moeder opgevoed en mochten vanaf hun 14e trouwen.

Akropolis: 'Hoge stad' Hier stonden ook de belangrijkste tempels.

Agora: Hier werd handel gedreven en werden de laatste roddels uitgewisseld. De naam Agora betekend 'verzamelplaats'.

Kolonies buiten Griekenland (2)

• Sommige Grieken trokken weg, op zoek naar een beter leven

• Met schepen voeren ze over de Middellandse Zee naar andere gebieden om daar te gaan wonen

• Rond 750 v. Chr. hadden de Grieken kolonies in Spanje, Italië en Turkije

Kolonies buiten Griekenland (3)

• Tussen de kolonies en het 'moederland' ontstond zoveel handel dat de Grieken rond 550 v. Chr. geen nieuwe kolonies meer stichten.

• Door de Griekse kolonies raakte de mensen in het Middellandse Zeegebied bekend met de Griekse cultuur (zoals: mythologie, beeldhouwkunst, enz.)