periode 2 - les 3 schrijven

periode 2 - les 2
Hoofdletters | meervoudsvormen | bijvoeglijke naamwoorden
1 / 34
next
Slide 1: Slide
NederlandsMBOStudiejaar 1

This lesson contains 34 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

periode 2 - les 2
Hoofdletters | meervoudsvormen | bijvoeglijke naamwoorden

Slide 1 - Slide

Doelen van deze les
Aan het einde van de les:
  • weet je hoe de verschillende meervoudsvormen geschreven worden;
  • kun je bijvoeglijke naamwoorden op de juiste manier gebruiken en schrijven;
  • weet je wanneer je een woord wel of niet met hoofdletter moet schrijven.

Slide 2 - Slide

Ik heb de instaptoets van vorige week volledig af.
Ik moet nog beginnen
Nee
Ja

Slide 3 - Poll

Welke zelfstandige naamwoorden ken jij die een meervoud hebben?

Slide 4 - Mind map

Meervoudsvormen
Zelfstandige naamwoorden kunnen in het meervoud verschillende vormen hebben, maar de meesten eindigen op:
  • -en (deur -> deuren; stoel -> stoelen)
  • -s (computer -> computers; beker -> bekers)

Er zijn ook woorden zonder meervoudsvorm:
  • rijst, jeugd, benzine

Slide 5 - Slide

Meervoudsvormen met -ën
Als de klemtoon van het woord, op de laatste lettergreep valt, komt er  een extra e met trema in het woord (-ën) in de meervoudsvorm. Trucje: doe alsof je een hond roept, dan hoor je waar je klemtoon zit;-) 
melodieeeehieeee. Klemtoon zit aan het eind. technologieeehieeee. Ook hier zit de klemtoon aan het eind

  • melodie -> melodieën
  • technologie -> technologieën

Eindigt de enkelvoudsvorm op -ee? Dan altijd -ën erbij. 
  • idee -> ideeën
  • zee -> zeeën

Slide 6 - Slide

Meervoudsvormen met -ën
Maar bij het olie ligt de klemtoon op de eerste lettergreep: oooooolie
 In dat geval schrijf je geen extra e--> oliën 

  • bacterie -> bacteriën
  • provincie -> provinciën
  • kolonie -> koloniën
  • porie -> poriën

Slide 7 - Slide

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
porieën
B
pories
C
poriën
D
porie-en

Slide 8 - Quiz

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
zeën
B
zeeën
C
zees
D
zee-en

Slide 9 - Quiz

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
industries
B
industrieën
C
industriën
D
industrie-en

Slide 10 - Quiz

Meervoudsvormen met 's
Je schrijft 's wanneer het woord anders tot spraakverwarring leidt.
De 's komt na elke lange klank (a, i, o, u, y), behalve bij de e.
  • oma -> oma's
  • hobby -> hobby's
  • mbo -> mbo's
  • bh -> bh's
    anders krijg je uitspraakproblemen
    --> accus 

Slide 11 - Slide

Meervoudsvormen met s
Je schrijft de s aan de meervoudsvorm vast wanneer het niet tot uitspraakproblemen leidt en dat is bij woorden die eindigen op: eau, ay, ieu, ui, ie, e, ee en é.
  • cadeau -> cadeaus                              
  • essay -> essays
  • milieu -> milieus 
  • etui -> etuis
  • receptie -> recepties
  • promenade -> promenades
  • abonnee -> abonnees
  • café -> cafés

Slide 12 - Slide

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
babys
B
baby's
C
baby-en
D
babyën

Slide 13 - Quiz

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
etui-en
B
etui's
C
etuiën
D
etuis

Slide 14 - Quiz

Welke meervoudsvorm is goed geschreven?
A
taxis
B
taxi's
C
taxiën
D
taxi-en

Slide 15 - Quiz

Klankverandering
Er zijn ook woorden die in het meervoud een klankverandering krijgen. Je kunt ze herkennen aan de laatste letters in het woord.
  • ium -> ia (medium -> media; decennium -> decennia)
  • cus -> ci (medicus -> medici; politicus -> politici)
  • um -> a (centrum -> centra; datum -> data)

Slide 16 - Slide

Welke bijvoeglijke naamwoorden kennen jullie al?

Slide 17 - Mind map

Bijvoeglijke naamwoorden
Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord en voegt iets bij het zelfstandig naamwoord.
  • de lichte laptop.
  • de blauwe broek.
  • het gebakken worstje
  • de gekopieerde cd

Slide 18 - Slide

Topografisch bijvoeglijke naamwoorden
Het bijvoeglijk naamwoord geeft hierin aan waar iets vandaan komt. Het geeft een land, plaats, provincie, enz. aan.
Het topografisch bijvoeglijk naamwoord schrijf je met een hoofdletter.
  • de Nederlandse klompen
  • het Franse stokbrood
  • de Aziatische mensen
  • de Friese meren

Slide 19 - Slide

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord
Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord geeft aan waar het zelfstandig naamwoord van gemaakt is.
In bijna alle gevallen eindigt het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord op -en.
  • de houten puzzel
  • de stenen tafel
  • de ijzeren stang
  • de plastic beker

Slide 20 - Slide

Welk bijvoeglijk naamwoord is goed geschreven?
A
de ijzeren plaat
B
de ijzere plaat
C
de IJzeren plaat
D
de IJzere plaat

Slide 21 - Quiz

Welk bijvoeglijk naamwoord is goed geschreven?
A
de afrikaanse dans
B
de afrikaansen dans
C
de Afrikaansen dans
D
de Afrikaanse dans

Slide 22 - Quiz

Welk bijvoeglijk naamwoord is goed geschreven?
A
de plastic beker
B
de Plastic beker
C
de plasticcen beker
D
de Plasticcen beker

Slide 23 - Quiz

Werkwoord als bijvoeglijk naamwoord
Als een werkwoord als bijvoeglijk naamwoord voorkomt, schrijf deze dan zo kort mogelijk.
  • de ingelaste vergadering
  • de gepaste taal
  • de ingedrukte knoppen
  • de afgedrukte teksten

Slide 24 - Slide

Hoofdletters
Hoofdletters schrijf je altijd aan het begin van een zin.
Uitzondering : wanneer een zin met een cijfer of symbool begint, schrijf je geen hoofdletter aan het begin.
  • 's-Hertogenbosch is een prachtige stad.
  • € is het teken waarmee je de euro aangeeft.

Je schrijft een hoofdletter bij voornamen en familienamen van personen.
  • Hilde Dorsman, Dirk van Dam (maar: mijnheer Van Dam)

Slide 25 - Slide

Hoofdletters
Je schrijft hoofdletters bij eigennamen van bedrijven, merken en instellingen.
  • Philips, Coca-Cola, de Tweede Kamer, het Rode Kruis

Je schrijft hoofdletters bij aardrijkskundige namen.
  • Duitsland, Franse kaas, Turkse mensen, de Rijn

Je schrijft een hoofdletter bij erkende afkortingen.
  • NB (nota bene), PS (postscriptum), VVD, ANWB, WNF

Slide 26 - Slide

Hoofdletters
Je schrijft een hoofdletter bij namen van feestdagen of historische gebeurtenissen.
  • Kerstmis, Pasen, Suikerfeest, Eerste Wereldoorlog, de Golfoorlog
Uitzondering: samenstellingen van religieuze feestdagen met kleine letter (kerstdag, paasei)

Je schrijft een hoofdletter bij een heilig persoon of een heilig begrip.
  • God, Allah, Jahweh, Bijbel, Koran
Uitzondering: wanneer je een exemplaar van een heilig boek bedoelt, schrijf je dit met een kleine letter (een mooi uitgegeven bijbel, een versierde koran)
Uitzondering: je schrijft een kleine letter bij het woord waarmee je (leden van) een culturele, godsdienstige of maatschappelijke stroming benoemt (de islam, protestants, de paus, de imam)

Slide 27 - Slide

Wat is goed geschreven?
A
meneer van dalen
B
Meneer van dalen
C
meneer Van Dalen
D
Meneer van Dalen

Slide 28 - Quiz

Wat is goed geschreven?
A
Christen
B
christen

Slide 29 - Quiz

Wat is goed geschreven?
A
Dirk van der Broek
B
dirk van der broek
C
Dirk Van Der Broek
D
Dirk van der broek

Slide 30 - Quiz

Wat is goed geschreven?
A
Paasei
B
Paas Ei
C
paasei

Slide 31 - Quiz

Wat is goed geschreven?
A
de Bijbel
B
de bijbel

Slide 32 - Quiz

anwb
katholiek
zwolle
kerstmis
mbo
Wel met hoofdletter
Niet met hoofdletter

Slide 33 - Drag question

Opdrachten deze week
  • 2F | taalverzorging |  spelling | hoofdletters | opdracht 1 
  • 2F | taalverzorging | spelling | meervoudsvormen | opdracht 1 
  • 2F | taalverzorging | spelling | bijvoeglijke naamwoorden | opdracht 1 

Slide 34 - Slide