Psychose

• Psychologie
• MBO
• Studiejaar 1

Psychiatrie 

Psychosen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je in eigen woorden uitleggen:

• Welke verschijnselen er kunnen voorkomen bij mensen met een psychose
• Welke behandeling mensen kunnen krijgen
• Hoe een psychose ontstaat 

Waar denk jij aan bij iemand met een psychose?

Definitie

• Iemand is het normale contact met de realiteit kwijt
  
• Ernstige verstoring van informatieverwerking
  
• Samenhang tussen gedachten, gevoelens en verlangens gaat verloren
  
• Binnen en buitenwereld lopen in elkaar over, men verkiest de grip
  

• Dit heeft ingrijpende gevolgen voor persoon en omgeving
  

Welke verschijnselen ?

Verschijnselen

• Hallucinaties
  
  
  
• Zintuigelijke prikkels waarnemen die er niet zijn
  
  
  
• Wanen
  
  
  
• Ideeën en overtuigingen die niet in overeenstemming zijn met die van anderen die op dat betrokken zijn
  
  
  
• Verwardheid
  
  
  
• Desorganisatie van het denken, denken gaat te langzaam, te snel of chaotisch. Moeite met begrijpen en concentratie
  

Andere verschijnselen

• Onverklaarbare verandering in sociaal functioneren met bijvoorbeeld terugtrekking uit sociale leven
  
  
  

Veranderingen in persoonlijkheid, die nog niet als psychotisch kunnen worden aangemerkt, zoals:

• achterdocht
  
• vreemde ideeën
  
• snel geïrriteerd zijn
  
• twijfels over geloof en zingeving
  
• het gevoel dat er “iets” staat te gebeuren
  

Behandeling psychosen

• Antipsychotica onderdrukken wanen en hallucinaties
  
• Voldoende rust nemen en stress vermijden
  
• Psycho-educatie
  
• Cognitieve gedragstherapie (coping aanleren)
  
• Systeem betrekken bij behandeling
  
• (Kortdurende)opname in psychiatrisch ziekenhuis
  
• Praktische ondersteuning in dagelijks leven

Hoe ontstaan psychosen denk je?

Ontstaan psychosen

• Vaak in de adolescentie of vroeg volwassenheid
  

In samenhang met psychiatrisch ziektebeeld

• Langdurige/ernstige stress
  
• Traumatische gebeurtenissen
  
• Infecties in de baarmoeder, trauma’s rond geboorte
• Psychose = erfelijke genetische factoren én persoonlijke omstandigheden
  

Verschillende vormen

• Bij schizofrenie
  
• Bij bipolaire stoornis
  
• Door drugsgebruik
  
• Kortdurende, reactieve psychotische stoornissen (bijv. na een bevalling)
  
• Door somatische aandoening (bijv. MS of hersentumor)
  
• Folie à Deux (gedeelde psychotische stoornis)

Beloop in fasen

• Voorlopers van een psychose – worden vaak niet goed herkend
• Acute fase – psychose in volle omvang
• Herstel of stabilisatiefase – spontaan of met medicijnen, psychose kan zonder behandeling snel terugkomen
• Stabiele of onderhoudsfase – al dan niet met restverschijnselen (preventie is belangrijk)

Wist je dat...

• Ieder jaar krijgt een à twee op de tienduizend Nederlanders voor het eerst een psychose.
  
  
• De eerste psychose treedt meestal op tussen het 16de en 25de levensjaar.
  
  
• Mannen krijgen vaker (en op jongere leeftijd) last van een psychose dan vrouwen.
  
  
• Als iemand een psychose heeft doorgemaakt, is de kans om nog eens een psychose te krijgen erg groot. Zonder een goede behandeling is die 85 procent